Eminönü Vlora Han restorasyon projesi
Eminönü Vlora Khan restoration project
- Tez No: 252065
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YEGÂN KÂHYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Restorasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 207
Özet
Bu çalışmada, 2008 yılında Fatih'e bağlanan eski Eminönü ilçesi, Hobyar Mahallesi 9-10 parseller üzerinde yer alan Vlora Han'ın günümüzdeki durumunun belgelenmesi, tarihsel gelişim sürecinin incelenmesi ve yapının korunmasına yönelik restorasyon projesinin hazırlanması hedeflenmiştir.Yapım yılına ve mimarına ilişkin kesin bir bilgiye ulaşılamayan ancak üslubu nedeni ile 1900'lerin başına tarihlendirilebilen Vlora Han, cephesindeki zengin bezeme programı, plan özelliklerine de yansıyan üslubu ve özgünlüğünü büyük oranda korumuş olması nedeni ile İstanbul'un en önemli Art Nouveau örneklerindendir. Vlora Han'ın çalışma konusu olarak seçilmesinin nedeni, yapının tüm bu önemi yanında, günümüzde oldukça bakımsız durumda bulunması ve Kasım 2006 tarihinde Muhzırbaşı Sokak cephesinde, üçüncü ve dördüncü katlar arasında yer alan kornişin büyük bir bölümünün kopması ile yapının önemli zarar görmesi sonucu belgelenerek onarılmasının öncelik kazanmış olmasıdır.Girişi, Büyük Postane Caddesi 18 numarada bulunan Vlora Han, 115 m2 taban alanı üzerine bir bodrum, bir zemin ve dört normal kat olarak inşa edilmiştir. Üçgen biçimli parsel üzerine yerleşmiş olan Vlora Han, ikizkenar trapezoit formlu geniş bir giriş holü etrafına yerleşmiş mekânlar ile eliptik bir merdivenevinden oluşmaktadır. Çelik karkas ve yığma tuğla duvarlardan oluşan karma bir taşıyıcı sisteme sahip olan yapının dış duvarları tuğla üzerine taş kaplamadır. Yapının cephesinde taş ve demir öğelerden oluşan zengin bir bezeme programı uygulanmıştır.Günümüzde özgün işlevinin dışında büyük oranda depo olarak kullanılan Vlora Han yıllar içerisinde oldukça bakımsız kalmış, cephe kaplaması olarak kullanılan kireçtaşı önemli ölçüde gevşemiş ve kararmıştır. Özellikle bezemelerin üzerinde oluşan kabukların dökülmesi sonucu malzeme ufalanarak dağılmış, ciddi yüzey kayıpları meydana gelmiştir. Yapının kornişinin kopması da yine malzeme bozulmalarının bir sonucudur.Yapının birinci kat dışındaki normal katlarındaki mekânsal bozulmalar, giriş holü etrafında yer alan odaların kapı kanatlarının çıkarılması sonucu birleştirilmesi veya kapıların, yüzeylerine çakılan sunta levhalar ile açılmaz hale getirilmesinden ibarettir. Yapıdaki en büyük mekânsal değişikliklere zemin katta rastlanmaktadır. Gerek cepheye, gerekse iç mekânlara yerleştirilen sergileme üniteleri ve geçmişte tek bir mekân olduğu düşünülen katın 7 odaya bölünmesi sonucu zemin kat özgünlüğünü büyük oranda yitirmiş, yapının özgün durumuna ait yapısal ipuçlarına ulaşmak da yine bu sebeplerden imkânsız hale gelmiştir. Yapılan çalışmalar sonucunda, Vlora Han'ın günümüzdeki kırma çatısının özgün olmadığı, yapının geçmişte bir teras çatı ile örtülü olduğu ve Büyük Postane Meydanı'na bakan geniş mekânın üzerinde bir kırma çatı bulunduğu tespit edilmiştir.Vlora Han'ın onarılarak özelliklerine uygun bir şekilde kullanılması, bu önemdeki bir yapının korunması ve gelecek nesillere aktarılabilmesi açısından da büyük önem taşımaktadır. Çalışma kapsamında, onarıma yönelik müdahale ve bunların teknikleri ile ilgili önerilerde bulunulmuştur. Vlora Han'ın normal katlarının, yapının bulunduğu Eminönü semtinin günümüzde ticaret merkezi olma özelliğini halen taşıdığı dikkate alınarak, özgün işlevi olan büro hanı olarak kullanılması, zemin katının ise mülkiyet problemleri göz önünde bulundurularak, gerekli düzenlemelerin ve onarımların yapılmasının ardından yine dükkânlara bölünerek kullanılması önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aims to document the recent condition of Vlora Khan, which is situated on the lots numbered 9-10 in Hobyar neighborhood, in former Eminonu district connected to Fatih in 2008, to examine the historical development and to prepare a restoration project for the conservation of the building.Even though no information on the year of construction or the architect was found; due to its style, Vlora Khan can be dated to early 1900s and is one of the important examples of Art Nouveau style in Istanbul with its rich ornaments on the facade and Art Nouveau plan scheme. The reason for Vlora Khan to be chosen as the topic of the study is that, apart from the stated importance, the building suffers neglect today and, because of the great harm done to the building as a result of breaking off of a major part of the cornice on the Muhzirbasi Street façade in November 2006, it was thought that the building?s documentation was a priority.Vlora Khan which has its entrance on Buyuk Postane Street (door number: 18), is constructed on a floor area of 115 m2 consisting of a basement, a ground floor and four regular floors. The khan, situated on a triangular lot, is composed of spaces surrounding a wide, isosceles trapezoid shaped entrance hall and an elliptical stair well. The structural system of the building is steel frame construction and the external walls are ashlar facing on brick. An elaborated ornamentation composing of stone and iron elements was implemented to the façades.Vlora Khan, which is mostly used as storage along with its original funciton, has been neglected over the past years, and the limestone used for façade facing is softened and darkened. Especially, due to the exfoliation of the crusts formed on the decorations, the material is disintegrated and great amounts of surface loss is occured. The breaking off of the cornice is also a result of the material deteriotation.The spatial modifications of the regular floors, apart from the first floor, consists of joining the rooms around the entrance hall by removing the door wings or blocking the doors with fiberwood. The most significant spatial modifications are seen on the ground floor. The ground floor that used to be a single space is divided into seven rooms. The exhibition units and advertisement panels placed on the inner spaces and façades of these rooms has caused this floor to loose its originality. Due to the same reasons, it has not been possible to reach structural traces. Through out the studies, it is realised that the recent roof of the Vlora Khan is not the original, and it is discovered that in the past the building had a flat roof and the large space facing th Buyuk Postane Square is covered by a hipped roof.It is very important that Vlora Khan is restored and given an appropriate function so that a building of such an importance is protected and this heritage is transferred to the next generations. In the context of the study, interventions for repair and techniques related to these are proposed. Taking the location of the building, Eminönü as the trade center of the city, it is recommended that the building maintains its original funtion as the office building. Taking problems of ownership into consideration, it is proposed that the ground floor is used by shops after the necessary organization and repairs are done.
Benzer Tezler
- Eminönü Yeni Caminin restorasyon sürecinde yapının özgün malzeme tespiti ve yeni malzeme kullanım önerileri
The determination of the original material in the restoration process of Eminonu Yeni Cami (New mosque) and suggestion of using the new materials
ZELİHA BÜŞRA ERYİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL GÜRDAL
- Eminönü sahilinde mekânsal değişimin incelenmesi: 20. yüzyıl başında Balıkpazarı ve Yemiş iskelesi
Research of the spatial change in Eminönü coast: Balikpazari and Yemiş quay at the beginning of 20th century
MURAT TÜLEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
TarihMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLŞEN ÖZAYDIN
- Eminönü Halkevi ve faaliyetleri (1935-1951)
Emi̇nönü Public House and its activities (1935-1951)
MAHMUT KOCAAĞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Sosyolojiİstanbul ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAVAŞ AÇIKKAYA
- Eminönü-hanlar bölgesinin Cumhuriyet'ten günümüze izlenen değişimi ve yeniden değerlendirilmesinde öncelikli bölgenin saptanması
Change of Eminönü-khans zone since foundation of Turkish republic and fixing the zone taht has priority at rebuildation
ALEV ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF.DR. CENGİZ GİRİTLİOĞLU
- Eminönü'ndeki vakıf kültür mirası hayrat eserleri ve korunmaları için öneriler
Waqf cultural heritage in eminönü and proposals for its conservation
NURCAN SEFER
Doktora
Türkçe
2016
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ZEYNEP AHUNBAY