Demokratik vatandaşlık ve insan hakları bağlamında din öğretimi
Religious education in context of democratic citizenship and human rights
- Tez No: 253382
- Danışmanlar: PROF. DR. RECEP KAYMAKCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Sosyoloji, Education and Training, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Din Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Son yıllarda insan hakları ve bu hakkın bir parçası olarak din ve vicdan özgürlüğünün yerel bir mesele olmaktan çıkıp küresel bir boyut kazanması ve çeşitli dini grupların kendi daireleri içinde kalıp dış dünya ile yüzleşmeden din eğitimi yapmalarının neticesi olarak ortaya çıkan olumsuz sonuçlar din öğretiminin tüm insanlığın onur ve mutluluğuna katkı yapar bir tarzda ele alınmasının önemini ortaya koydu. Tüm dünyada ve Türkiye'de din öğretiminin din ve vicdan hürriyetine uygun yürütülmesi ve din öğretimi yoluyla bir arada yaşama kültürünün olmazsa olmazı olan demokratik vatandaşlık bilincine ve insan haklarına katkı yapmanın yollarını aramak önemli bir problem alanı haline geldi.Araştırmamızda din öğretiminin ulusal ve uluslar arası hukuktaki yerini, din ve vicdan özgürlüğü içindeki konumunu belirlemek ve din öğretiminin demokratik değerlere dayalı vatandaşlık bilinci oluşturmadaki rol ve sorumluluğunu tartışmayı amaçladık. Bu amaç etrafında insan hakları kavramı ve tarihi, insan hakları ile din arasındaki tarihi ve teorik ilişki, din öğretimi ile insan hakları arasındaki ilişkiler, demokratik vatandaşlık, geniş (maximal) vatandaşlık eğitimi içinde din öğretimi ve demokratik toplumda din öğretiminin keyfiyeti çalışmamızın temel sorgulama alanlarını oluşturmuştur.Çalışmamız teoriktir. Konu, Türkçe, İngilizce kaynaklar ve uluslar arası belgelerden elde edilen bilgi ve veriler ışığında Türkiye bağlamında tartışılmıştır.İlahi Dinler öz itibarıyla insan onurunu yüceltmeyi hedefleyen ilkeler getirmişlerdir. Başta İslam olmak üzere bu dinlerin ana kaynaklarında insanları birleştiren bir yaşam tarzının temelini oluşturan tevhit, adalet, imanda ihlâsın esas oluşu, kul hakkı, ahlak ve fazilet düşünceleri insan haklarının en derin köklerini temsil etmektedir. Din öğretimi uluslar arası hukukta din ve vicdan özgürlüğünün bir parçası olarak kabul görmekte ancak bu hakkın kullanımının da başkalarının inanç ve vicdan özgürlüğüne uygun olması talep edilmektedir.Din öğretiminde her mezhep veya dinin kapalı daireler içinde kendi eğitimini yaptığı veya farklı muafiyet uygulamalarıyla öğrencilerin kamplaşmaya sürüklendiği modeller demokrasi ve hoşgörü anlayışının gelişmesinde tercih edilebilir görülmemektedir. Son dönemlerde birçok ülkede minimal vatandaşlık eğitimine tercih edilen maximal vatandaşlık eğitimi öğrencilerin kültürün manevi boyutuna bakışlarını demokratik temellere oturtma ve bu yolla daha demokratik ve ahlaklı bir kişilik geliştirmelerine yardımcı olma sorumluluğunu din öğretimine yüklemektedir. Demokratik toplumda din öğretimi toplumun çeşitli kesimlerinden gelen farklı din algılamaları ve uygulamaları arasında diyaloga dayalı iletişim ortamı oluşturarak vatandaşlık eğitimine tamamlayıcı bir rol üstlenmektedir.Demokratik toplumda din öğretimi aracılığıyla vicdan özgürlüğü ve demokratik vatandaşlık açısından istenen hedefleri gerçekleştirebilmek için devlet, aile, öğrenci, öğretmen, dini topluluklar, okul kültürü ve çevrenin sahip olduğu birtakım hak ve sorumluluklar vardır. Ayrıca din öğretimine dair süreçlerin de uluslar arası belgelerde tavsiye edilen standartlara uygun olarak düzenlenmesi gerekmektedir. Kamu güvenliğinin sağlanması, kamu düzeninin devamı, genel ahlak veya genel sağlığın korunması, başkalarının hak ve özgürlüğünün korunması demokratik toplumda din öğretimini sınırlayıcı ilkelerdir
Özet (Çeviri)
At recent years globalization of human rights and ? as a part of this right ? freedom of belief and conscience and negative events as the results of religious education which have been carried on by different religious groups in closed circles without dialogue vith others have showed the importance of evaluating of religious education in the way that contrubuting to the happiness and honour of all human beings. All around the world and in Turkey, carrying on the religious education suitable for human rights and contrubuting to the consciousness of democratic citizenship by means of religious education have become an important problem.In this research we aimed to explain the location of the religious education in national and international law and in freedom of belief and conscience, and to discuss responsibility of religious education in construction of democratic citizenship consciousness based on democratic values. Linked with this aim, the concept and history of human rights, the historical and theoretical relationships between religion and human rights, the relationships between the religious education and human rights, democratic citizenship, the role of religious education in maximal citizenship education and the nature of religious education in a democratic society have become our investigation areas.Our research is theoritic. The subject has been discussed in context of Turkey in the light of informations and datas gained from Tukish and English sources and international documents.Actually, divine religions has brought principles which aim to exalt honour of human. Before all else İslam has principles of monetheism (tevhid), justise, sincerity in faith(ihlas), respect man?s rights (kul hakkı), ethic and virtue in his basic sources. These principles form the bases of unity of human beings and represent deeper foundations of human rights. Religious education gains acceptance in the international law as a part of freedom of belief and conscience hovewer it is demanded that the usega of this freedom must be suitable for rights of others, too.In religious education, the models, which each sects or religion carrying on their own education in a closed circles or the exemption applications classifiying students into groups don?t seem acceptable. Recently, in many countries the maximal version of citizenship education has been prefered to minimal version. The maximal citizenship education gives the responsibility of placing the viewpoint of students about spritual dimension of culture on the democratic values to the religious education. In this way it can be possible to grow more democratic and moral people in democratic society. In such a society religious education manages the complementary role of the citizenship education by creating the atmosphere of dialogue between different faiths and cultures.In democratic society to achieve aims of freedom of belief and conscience through religious education as shareholders of education, the governments, families, students, teachers, religious groups, ethos of the schools and environment have some rights and responsibilities. Also the processes in the religious education must be designed according to the standarts that have been recommended in the international documents. Maintaining public of safety, maintaining of public order, protection of public ethic or health and protection of other?s freedom of belief and conscience are the principles that may limit the right of religiuos education.
Benzer Tezler
- Vatandaşlık yeterlikleri bağlamında ortaokul ekonomi okuryazarlığı standartlarının belirlenmesi ve öğretim programlarındaki yerinin incelenmesi
Determination of the middle school economic literacy standards in the context of citizenship competencies and investigation of the place of these standards in curricula
GÜLTEN YILDIRIM
- Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present
Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze
SALİH AHMED MAHAMMODA
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA KORKMAZ
- Tommaso Campanella ve Thomas More'un ütopyalarının karşılaştırılması
Comparing Thomas More and Tommaso Campanella's utopias
MAHMUT AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
FelsefeAtatürk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OSMAN ELMALI
- Çok kültürlülük ve insan haklarına ilişkin tutumların dindarlıkla ilişkisi
The relationship of multiculturalism and human rings attitudes with religiosity
ABDURRAHMAN ÜNALAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAFFET KARTOPU