Araştırma geliştirme (Ar-Ge) ve ekonomik büyüme: Seçilmiş gelişmekte olan ülkeler üzerine bir uygulama
Research - development (R&D) and economic growth: An application on selected developing countries
- Tez No: 253941
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA KEMAL DEĞER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Bölümü
- Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Toplum refahını artırmanın en temel yolu olan ekonomik büyüme olgusu, iktisat bilimi ile eş zamanlı olarak iktisatçıların gündemine girmiştir. Dolayısıyla ekonomik büyümeye dair sistematik açıklamalar, A. Smith'e kadar uzanmaktadır. Bu çerçevede ekonomik büyüme süreçleri ve büyümenin kaynakları, birçok iktisatçı tarafından yoğun bir şekilde incelenmiştir. Ekonomik büyümeye yönelik klasik iktisatçıların açıklamaları, 1950'li yıllarda neoklasik iktisadın önemli bir savunucusu olan Solow tarafından önemli ölçüde değiştirilmiştir. Bununla birlikte teknolojiyi dışsal bir değişken olarak büyüme modellerine dahil eden Solow'un yaklaşımı, son yıllarda içsel büyüme modelleri ile terk edilmiştir. Günümüzde daha fazla kabul gören içsel büyüme modelleri ise Araştırma-Geliştirme (AR-GE), beşeri sermaye, ve artan dışsal ekonomiler gibi faktörlere dikkati çekerek, teknolojiye etki eden unsurları ekonomik büyümenin temel determinantı olarak ele almaktadırlar.Bu çalışmada, içsel büyümenin temel belirleyicilerinden biri olarak kabul edilen AR-GE ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiler incelenecektir. Çalışmada öncelikle klasik ve modern büyüme teorilerine yer verilirken, AR-GE ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkileri ele alan ampirik çalışmalara dair bir literatür özeti de sunulmuştur. Çalışmanın uygulama kısmında ise üst orta gelirli ülke grubunda yer alan 24 ülkenin verilerinden hareketle çeşitli istatistiki ve ekonometrik analizlere yer verilmiştir. 1996 ve 2005 yılları ile 1996-2005 dönemi ortalamalarına dayanan yatay-kesit regresyon analizlerinde AR-GE harcamalarının büyüklüğü ile AR-GE departmanlarında istihdam edilen personel sayısının ekonomik büyüme üzerinde istatistiki açıdan anlamlı ve olumlu etkilere sahip olduğu bulunmuştur. Diğer taraftan 24 ülkeye ait 1996-2007 dönemi panel verileriyle yapılan regresyon analizleri de ekonomik büyüme açısından AR-GE'nin önemini teyit edici sonuçlar vermiştir. Son olarak panel verilere dayalı Granger nedensellik testleri, AR-GE harcamalarının büyüklüğünden ekonomik büyümeye doğru tek yönlü nedenselliğe işaret etmektedir. Ek olarak AR-GE personeli sayısı ile ekonomik büyüme arasında ise iki yönlü nedensel ilişkilerin elde edilmesi, çalışmanın önemli bulguları arasındadır. Özetle çalışmada yapılan tüm analizler, ele alınan ülke grubunun ekonomik büyümesinde AR-GE'nin önemini açık- bir şekilde ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
The fact of economic growth, which is the basic way to increase the public welfare, has come to the economists? agenda simultaneously with economics. So, the systematic explanations concerning economic growth date back to A. Smith. Many economists have examined economic growth processes and growth resources intensely. The explanations of the classical economists concerning economic growth were modified dramatically by Solow who was an important exponent of the Neo-classical Economics in 1950s. However, the approach of Solow including technology as an external variate with growth models, has replaced internal growth models in recent years. The internal growth models which have been more accepted today, deal with the constituents having impact upon technology as basic determinant of economic growth by pointing out factors such as research and development, human capital and increased externality.In this study, the relationships between research and development which is accepted as one of the basic determinant of internal growth and economic growth will be examined. In the study, while classical and modern growth theories are first given, a literature summary concerning empirical study which deals with the relationships between research and development and economic growth is also presented. In the practice of the study, a variety of statistical and econometric analyses based on data of twenty four countries having part in upper middle income group of countries.In the cross-section regression analyses based on averages of the years between 1996-2005 and 1996-2005 term, it has been found out that magnitude of research and development expenses and the number of staff employed in research and development departments have significant and positive impact on economic growth statistically. On the other hand, the regression analysis of 1996-2007 term panel data belonging to twenty four countries have come up with affirmative results of research and development?s significance in terms of economic growth. Finally, Granger causality tests based on panel data point out one-way causality from the magnitude of research and development expenses towards economic growth. Additionally, obtaining two-way causal relationship between the number of research and development staff and economic growth ranks among the important findings of the study. In sum, all the analyses carried out in the study, reveal the importance of research and development in the economic growth of country group
Benzer Tezler
- Araştırma-geliştirme faaliyetlerine yönelik vergisel teşvikler ve ekonomik büyüme ile ilişkisi: Doküman Analizi Yöntemi
Tax incentives towards the acts of research and development and the relation with economic growth: Document Analysis Technique
MELİKE TETİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EkonomiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELİH ÇİLDİR
- Ar-Ge harcamalarının makroekonomik etkileri: Seçilmiş ülke örnekleri
Macroeconomics effects of R&D expenditures: Selected country examples
ŞERİF CANBAY
Doktora
Türkçe
2016
Ekonomiİstanbul Medeniyet Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEYFETTİN ERDOĞAN
- Araştırma geliştirme-ekonomik büyüme ilişkisi: Seçilmiş OECD ülkeleri üzerine uygulama
Research and development- relationship of economic growth: Application on selected OECD countries
MURAD TİRYAKİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
EkonometriAfyon Kocatepe Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. SELÇUK AKÇAY
- Ekonomik büyüme kapsamında orta gelir tuzağı: Türkiye ile Güney Kore ve Yunanistan üzerine karşılaştırmalı bir analiz
Middle income trap within economic growth: A comparative analysis on with Turkey, South Korea and Greece
MELAHAT YEŞİLKAYA
- Doğrudan yabancı yatırım özümseme kapasitesinin büyüme ve Ar-Ge harcamaları üzerine etkisi
The effect of foreign direct investment absorption capacity on growth and R&D expenditures
ASİYE KÜÇÜKOSMAN
Doktora
Türkçe
2023
EkonomiKaradeniz Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYÇA SARIALİOĞLU HAYALİ