Sâlim Efendi'nin Husrev ü Şîrîn Mesnevisi ve Türk Edebiyatında Husrev ü Şîrîn Mesnevileri
Sâlim Efendi?s Husrev ü Şîrîn (Husrev and Shirin) Mesnevi and Husrev ü Şîrîn Mesnevis in Turkish Literature
- Tez No: 254780
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA TULGA OCAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Husrev u Şîrîn, Ferhâd u Şîrîn, Sâlim Efendi, Nizamî-i Gencevî, Türk Edebiyatı, mesnevi, hikâye, Husrev and Şîrîn, Ferhâd and Şîrîn, Sâlim Efendi, Nizamî-i Gencevî, Turkish literature, mesnevi, story
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bölümü
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 842
Özet
Çalışmada XVIII. yüzyıl şairlerinden Sâlim Efendi'nin Husrev ü Şîrîn adlı mesnevisinin çeviriyazılı metni ve incelemesi yer almaktadır. Bu çalışmayla, kaynaklarda Sâlim Efendi'ye ait olarak gösterilen, fakat üzerine çalışma yapılmamış Husrev ü Şîrîn mesnevisinin Tahran ve Vatikan'dan getirtilen iki yazma nüshası karşılaştırılarak transkripsiyonlu metni ortaya çıkarılmıştır.Çalışmanın ?Giriş? kısmında Husrev ü Şîrîn mesnevisinin tarihî kökeninden bahsedilmiş, birinci bölümünde Türk edebiyatında Husrev ü Şîrîn mesnevisi yazan şairler ve eserleri hakkında kısaca bilgiler verilmiştir. İkinci bölümünde ise Sâlim Efendi'nin hayatı ve eserleri ile Sâlim'in mesnevisinin yazılış tarihi, kime sunulduğu ve nüsha tanıtımlarına değinilmiştir. Ayrıca bu bölümde bu mesnevi için yazılmış takrizler üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde de Husrev ü Şîrîn mesnevisi dış ve iç özellikleri açısından incelenmiş, motif, tasvir, tahkiye özelliği bakımından değerlendirilmiştir. Daha sonra bu konunun ilk örneğini veren Nizâmî ve Türk edebiyatında bu konunun en başarılı örneğini veren Şeyhî ile Sâlim Efendi'nin Husrev ü Şîrîn mesnevilerinin karşılaştırmaları yapılmış, çalışmada ulaşılan sonuçlar ?Sonuç? bölümünde belirtilmiştir. Son bölümde ise metnin çeviriyazısıyla ilgili açıklamalar ve metnin bölüm başlıkları ile mesnevinin çeviriyazılı metni yer almıştır.Nizamî'nin ilk defa mesnevi konusu olarak ele aldığı Husrev ve Şirin hikâyesine 18. yüzyılda Sâlim Efendi'nin Husrev ü Şîrîn mesnevisiyle yeni bir halka daha eklenmiştir.
Özet (Çeviri)
This study includes transcribed text and analysis of Sâlim Efendi?s Husrev ü Şîrîn (Husrev and Shirin) masnavi who is among the XVIII. poets. The transcribed text was developed through a comparison of two handwriting copies of Husrev ü Şîrîn that is shown to be written by Sâlim Efendi in the related literature, but has not been studied up to now. The copies were brought from Tehran and Vatican.?Introduction? of the study provides a background historical information about the Husrev ü Şîrîn masnavi. The first chapter includes a brief information about poets who wrote Husrev ü Şîrîn masnavis in Turkish literature. The second chapter deals with biography of Sâlim Efendi and his works as well as with date of his mesnevi, the audience and copies of it. Furthermore, it includes information about takrizes that were written for this masnavi. The third chapter analyses the internal and external characteristics of the Husrev ü Şîrîn masnavi and its motives, description and story construction features are examined. Later, a comparison of the Husrev ü Şîrîn masnavis of Nizâmî, of Şeyhî and of Sâlim Efendi was carried out. As stated earlier, Nizâmî is the first literary figure who used this topic in masnavi. Şeyhî, on the other hand, is regarded as one who produced the best reproduction of this masnavi in Turkish literature. The last chapter involves some explanations about the transcribed text as well as the the transcribed text of the masnavi.Husrev ü Şîrîn of Sâlim Efendi in the 18th century clearly adds a new dimension to Nizamî?s Husrev and Shirin story that is the first processing of this topic as a masnavi item.
Benzer Tezler
- Eyüp Semtinde 18. ve 19. yüzyıl Osmanlı devri anıtsal mimarisi
18 Th. and 19 Th. century Ottoman monumental architecture in Eyüp
KEREM TÜZÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ ÖZER
- XVIII. ve XIX. yüzyıl İstanbul kütüphanelerinin mimarisi
Başlık çevirisi yok
AYŞE YETİŞKİN KUBİLAY
Doktora
Türkçe
1998
Bilgi ve Belge Yönetimiİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AFİFE BATUR
- Mirzâ-Zâde Mehmed Sâlim divanı sözlüğü [Bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük]
The glossary of Mirzâzâde Mehmed Sâlim [Contextual and functional dictionary]
METİN AYDIN
Doktora
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıAdıyaman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAZMİ ÖZEROL