Âşık Battal Dalkılıç'ın hayatı, sanatı ve edebi kişiliği
Life, art and literary character of Bard Battal Dalkılıç
- Tez No: 257773
- Danışmanlar: PROF. DR. PAKİZE AYTAÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyografi, Türk Dili ve Edebiyatı, Biography, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Âşıklık Geleneği, Çubuk İlçesi, Âşık Battal Dalkılıç, Tasavvuf, Metafor
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bölümü
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 389
Özet
Tezimizin amacı, Âşık Battal Dalkılıç'ın hayatını, sanatını ve eserlerini yaşadığı coğrafya, bağlı bulunduğu tasavvufi ekol ve âşıklık geleneği çerçevesinde değerlendirmek, şiirlerinde kullandığı metaforları belirlemektir. Yöntem olarak yazılı kaynaklara ve Âşık Battal Dalkılıç'ın şiirlerine başvurulmuş, Âşık'ın kendisiyle röportajlar yapılmıştır.Çalışmamızın giriş bölümünde, Âşık Battal Dalkılıç'ın yaşadığı Çubuk yöresinin coğrafi, tarihi, ekonomik ve nüfus durumu hakkında verdiğimiz bilgilerin ardından, tasavvufi kültür çerçevesinde Çubuk'ta âşıklık geleneğinin ne durumda olduğunu belirledik.Birinci bölümde âşığın soyunun Fatih Sultan Mehmet devri Bursa sübaşısı Cibali Sultan'a, oradan da peygamber nesline bağlandığını belirledik. Ailesi, mesleği, eğitimi ve askerliği hakkında bilgiler verdik. Çıraklık dönemi, gördüğü düşün ardından usta âşıklığa başlaması ile ilgili açıklamalarda bulunduk.İkinci bölümde Âşık Battal Dalkılıç'ın eserlerini şekil yönünden inceledik. Kullandığı nazım şekilleri ve nazım türleri hakkında çıkarımlarda bulunduk. Şiirlerindeki ritim ve ahenk unsurlarını tespit ettik. Şiirlerde kullanılan sözcük ve sözcük gruplarını inceledik. Aşığın kullandığı edebi sanatları ve tercih ettiği anlatım yollarını belirledik. Şiirlerde adı geçen erenlerle ilgili kısa biyografik bilgilere yer verdik.Üçüncü bölümde, metafor kavramı ve tasavvufta metafor kullanımı hakkında verdiğimiz temel bilgilerin ardından Âşık Battal Dalkılıç'ın şiirlerinde kullandığı tasavvufi metaforları; yaratılış ve evrenle, insanla ve değerler alanıyla ilgili olmak üzere sınıflandırarak belirledik.Dördüncü bölümde, kronolojik sırayla Âşık Battal Dalkılıç'ın şiirlerine yer verdik.Sonuç bölümünde, Türklerin dâhil olduğu bozkır kültür dairesi ve İslami kültür dairesi hakkında bilgiler verdik ve bu kültürler arası değişimin paralelinde ?ozan?dan ?âşık?a geçiş sürecini anlattık. Türklerin tasavvufi yoldan İslam'ı kabulünü ve Hacı Bektaş-ı Veli'nin tasavvuf anlayışını açıkladık. Bütün bunların ışığında Âşık Battal Dalkılıç'ın sanatı ve edebi kişiliği ile ilgili çıkarımlarda bulunarak XXI. yy.da İç Anadolu Bölgesi'nde (Çubuk ilçesinde) tasavvufi alevi şiirinin ne durumda olduğu hakkında fikir vermeyi hedefledik.Ekler bölümünde, Çubuk ilçesi siyasi haritasına ve Âşık Battal Dalkılıç ve Susuz köyü ile ilgili fotoğraflara yer verdik.
Özet (Çeviri)
]Purposes of our thesis are assessing life, art and creations of Bard Battal Dalkılıç within the framework of geography in which he is living, sufism school he is belonging and bard tradition and designation of metaphores which he used in his poems. As methodology, written sources and poems of Bard Battal Dalkılıç are referred and interviewed with his own.In the introduction part of our study, after giving information about geographical, historical, economical and demographic condition of Çubuk district, we designated how is the bardic tradition in Çubuk within the framework of sufism culture.In the first section, we designated that the bard?s origin comes from Sultan Cibali who was the sübaşı of the Sultan Fatih Mehmet regality. When we go a step further we designated that the bard?s origin also comes from the prophet. We gave information about his family, profession, training and soldiership. We comment about apprentice period, starting as a master bardic after his dream.In the second session, we analyzed creations of Bard Battal Dalkılıç with regard to form. We made some implications about forms and types of poems he used. We determined rhythm and accordance in his poems. We analyzed words and word groups used in poems. We designated literary arts the bard used and expression forms he choosed. We gave short biographic information about saints whose name mentioned in poems.In the third session, after giving basic information about metaphore term and its use in sufism, we classified sufistic metaphores which Bard Battal Dalkılıç used in his poems as related to genesis and cosmos, and related to human and values.In the forth session, we gave place to Bard Battal Dalkılıç?s poems choronogically.In the conclusion session, we gave information about steppe area and Islamic culture area in which Turks are includedand we expressed transition process from ?ozan? to ?âşık? in parallel with this intercultural changes. We explained Turk?s acceptance of Islam and sufism conception of Hacı Bektaş-ı Veli. In the light of the foregoing, we made some implications about art and literary character of Bard Battal Dalkılıç and aimed to give an idea how is the ?alevi? sufism poems in 21th century in Central Anatolia zone (in Çubuk borough).In the appendix session, we gave place to the political map of Çubuk borough and photographs of Bard Battal Dalkılıç and village named Susuz.KEYWORDS1.Bardic Tradition2. Çubuk borough3. Sufism4. Metaphhore5. Bard Battal Dalkılıç
Benzer Tezler
- Âşık Müslüm Dalkılıç'ın hayatı, sanatı ve eserleri
The life of the bard Müslüm Dalkılıç his art and his works
BEKİR KIZILTEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
BiyografiGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. AHSEN TURAN
- Battal Ummani Erden (Aşık Ummanî) hayatı, sanatı ve şiirleri
Battal Ummani Erden (Aşık Ummanî) life, art and poems
ŞANVER TERCUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUĞRUL BALABAN
- Battal Gazi Destanı'nda kadın tipi ve kadın eğitimi
Woman type and woman education in Battal Ghazi Epic
EMİNE ÖLMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMET ÇETİN
- Aşık Yaşar Reyhani'nin müziğinde kullandığı makamlar üzerine bir araştırma
A Study with makams to the use to music of Aşık Yaşar Reyhani
BİROL SAÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZKUL ÇOBANOĞLU
- Âşık Maksut Feryadî'nin eserlerinde sözlü ve yazılı geleneğin etkileşimi
The interaction of oral and written traditions in the works of Aşik Maksut Feryadî
ELİF NİSAN ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk Bilimi (Folklor)Boğaziçi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. VEYSEL ÖZTÜRK
DR. ZEYNEP OKTAY USLU