Eisenstein ve Tarkovsky'de sinema sanatı ve felsefe
Art of cinema and philosophy for Eisenstein and Tarkovsky
- Tez No: 258275
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDULLAH KAYGI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Sinema, Sanat, Nelik, Etik, Kurgu, Ritim, Zaman, Biçim-İçerik, Kavram iletimi, Manevi iletim, Cinema, Art, Esence, Ethics, Editing, Rhythm, Time, Form-Content, Conceptual Transmission, Spiritual Transmission
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Bölümü
- Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Bu çalışmada, sanatın neliğini, çeşitli sanat dallarında ve özellikle de sinema sanatındaki teknik sorunları çözümleyerek araştıran Eisenstein'ın sinema kuramıyla, sanatın neliğini sanatın amacını sorgulayarak araştıran Tarkovsky'nin sinema kuramı karşılaştırılmaktadır.Her iki sanatçının da 20. yüzyılda insanlığın durumuyla ilgili kaygıları vardır. Eisenstein insanlığın içinde bulunduğu bunalımdan Marksist dünya görüşü sayesinde kurtulacağına inanır. Sinema sanatının kitleler üzerindeki dönüştürücü etkisini vurgular ve bu etkinin çoğaltılması için sinema sanatının malzemesinin yani görüntülerin nasıl kullanılacağına, işleneceğine dair olanakları araştırır. Eisenstein'ın döneminde sinemanın teknik olanaklarının araştırılması henüz başlangıç aşamalarında bulunduğu için Eisenstein, yönteme ilişkin sorunlara öncelik vererek, özellikle de kurguya ilişkin sorunların çözümlenmesi üzerinde durur.Eisenstein gibi insanlığın durumundan kaygılanan Tarkovsky'e göre ise sanat, insanlara kendi iç dünyalarını, varoluşlarının anlamını göstermek için vardır. Tarkovsky de sinema sanatının insanlığı kurtarmada önemli bir rol oynayabileceğine inanır. Sinemayı, insanlığın ahlaki açıdan çöküşüne engel olabilecek bir araç olarak görür. Fakat insanlığın kurtuluşunun, baskıcılığı yüzünden bırakıp kaçtığı Sovyet sosyalizmiyle de olamayacağını düşünmektedir. İnsanlığın bulunduğu kriz durumunda, ideoloji empoze etmek yerine Tarkovsky, sinema aracılığıyla insanları, kendileriyle yüz yüze getirmeyi amaçlar. Tarkovsky'e göre, sanatçı insanları kendi insanlık durumuyla yüzleştirmekle sorumludur.Eisenstein'ın teknik sorunlara öncelik vermesine ve kuramında kurguya ilişkin sorunların çözümlenmesi üzerinde çok fazla durmasına karşın, sanatın tekniğiyle ilgili sorunları tali olan zanaatkârlık sorunları olarak gören Tarkovsky, sinema sanatında tekniğe ilişkin ustalığı zaten olmazsa olmaz, ama yeterli olmayan bir koşul olarak kabul eder.Eisenstein ve Tarkovsky'nin kuramları karşılaştırıldıklarında bazı paralellikler de görülmektedir. Tarkovsky'nin kuramı etik problemleri ve evrensel değer sorunlarını ön plana çıkarırken, Eisenstein'ın kuramı sanatta biçimle ilgili sorunları ön plana çıkarır. Fakat her iki kuramcı da biçim olmadan içeriğin aktarılamayacağı ayrıca sanatın ve sanatçının insanlığa hizmet etmekle yükümlü olduğu konusunda benzer görüşlere sahiptir.
Özet (Çeviri)
In this thesis, the cinema theory of Eisenstein, which investigates the essence of art by analyzing its techniques, is compared with the cinema theory of Tarkovsky which delves into the essence of art by examining its aim.Both artists have concerns about the state of humanity in the 20th century. Eisenstein believes that the Marxist world view will be the saviour of humankind from its inevitable depression. He emphasises the transforming effect of the art of cinema on the masses and he conducts research into the facilities for the use and process of the peculiar medium of cinema - that is to say, pictures ? to enhance this effect. Since the cinema was not technically developed in Eisenstein's time, he primarily concerns himself with the challenges of the cinematic method.According to Tarkovsky who is also anxious for humankind like Eisenstein, art is a service to human beings (humankind) allowing them to see into themselves, their 'interior world', as well as the meaning of their existence, their raison d'être as it were. Tarkovsky also believes that the art of cinema will be of great significance as a means of relief for humankind. He regards cinema as a tool which inhibits the moral decline of humankind. However, he also thinks that the release of humankind will not come from Soviet socialism which he himself gladly escaped, due to its oppressiveness. In its crisis period, instead of imposing an ideology on humankind, Tarkovsky attempts to confront humankind with themselves by the means of cinema. According to Tarkovsky, an artist is responsible for confronting men with their own state of being.Eisenstein, in his theory, primarily focuses on the technical challenges and emphasises analyzing the challenges of editing. Nonetheless, Tarkovsky considers that the technical challenges of art are those of a craftsmanship, which is secondary to art. He accepts that the technical craftsmanship related to the art of cinema is a compulsory one, but considers it an insufficient condition.Once the theories of Eisenstein and Tarkovsky are compared, some parallel points become evident. In the theory by Tarkovsky, the ethical problems and problems of universal values are highlighted, while in Eisenstein's theory, the formal challenges are stressed. Nevertheless, both theorists believe that artistic form is the essential point to convey content and that art and artists are responsible for providing a service to humankind.
Benzer Tezler
- Dil eğitimi ve öğretiminde şiirin ve şiirsel sinemanın önemi
Başlık çevirisi yok
CENGİS ASİLTÜRK
Doktora
Türkçe
2003
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiTürkçenin Eğitimi ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE KIRAN EZİLER
- Cinematographic narrative in interior design pedagogies
İç mimarlık pedagojilerinde sinematografik anlatı
FATMA EKİN GİRGİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Eğitim ve Öğretimİstanbul Teknik Üniversitesiİç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE GÖRGÜL
- Gerçekçi kuram bağlamında Bela Tarr sineması
Bela Tarr cinema in the context of realistic theory
OSMAN ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Sahne ve Görüntü SanatlarıErciyes ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURAK MEDİN
- Explicit reciprocity laws
Genel kaşılıklılık yasası
ALİ ADALI
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
Matematikİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALEXANDER KLYACHKO
- Konstrüktivizm ve günümüze dek yansımaları
Constructivism and its reflections until today
MURAT METE AĞYAR
Sanatta Yeterlik
Türkçe
1995
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. ÖZDEMİR ALTAN