Karayatak (Şabanözü güneyi) bentonitlerinin mineralojisi ve sedimantolojisi
Mineralogy and sedimantology of the Karayatak bentonites from Şabanözü
- Tez No: 259061
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. ZEHRA KARAKAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Bentonit, Karayatak (Şabanözü), mineraloji, sedimantoloji, simektit, Bentonite, Karayatak (Şabanözü), mineralogy, sedimentology, smectite
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 73
Özet
Çankırı civarında halen işletilmekte olan ve önemli rezerve sahip bentonit yatakları bulunmaktadır. Bu çalışma ile Şabanözü Karayatak Bentonit oluşumunun mineralojik ve sedimantolojik özelliklerinin incelenmesi ve kökeninin açıklanması amaçlanmıştır.İnceleme alanındaki Tersiyer istifi, Paleosen yaşlı granitoyid, Geç Miyosen yaşlı Karakocaş ve Mamak formasyonları ile Pliyosen yaşlı Bozdağ bazaltı ve Gölbaşı formasyonu olarak incelenmiştir. Şabanözü Karayatak bentonit oluşumu Geç Miyosen yaşlı gölsel birimler ile temsil edilen Karakocaş ve Mamak formasyonları içerisinde bulunmaktadır. Konglomera ve kumtaşı birimlerinden oluşan Karakocaş formasyonu içerisinde yer yer kiltaşı ve lav akıntıları şeklinde bazalt seviyeleri bulunur. Mamak formasyonu, aglomera, tüf ve andezit, bazalt bileşimli lavlardan oluşur. Sahada yeşil renkli olarak izlenen bentonit oluşumu beyaz-krem renkli tüf ve kırmızı renkli kiltaşı birimlerinin ardalanmasından oluşan volkano-sedimanter bir istif içerisinde iki ayrı seviye halinde yer alır. X-ışını difraktogram (XRD) çalışmalarına göre Karayatak bentonit örneklerinde hakim kil minerali simektittir. Klorit ve illit bentonit oluşumdaki diğer kil mineralleridir. Simektit minerali feldispat, opal-CT, kristobalit, kuvars, kalsit, piroksen, hematit ve yer yer de analsim, klinoptilolit-höylandit, dolomit, amfibol ve jips-anhidrit mineralleri ile birlikte bulunmaktadır. Simektitlerin (001) bazal mesafeleri 14.91 Ao - 15.82 ve 12.40 Ao - 12.90 Ao, (060) ve (330)'daki yansıma değerleri ise 1.49 Ao-1.50 Ao arasında değişmektedir. Bu değerlere göre bentonitin Ca-simektit ile Na-Ca simektit bileşimli ve dioktahedral yapıda olduğunu göstermiştir. Taramalı elektron mikroskop çalışmalarında bentonit oluşumundaki simektit minerali levhamsı yapraklardan oluşan petek dokusu şeklinde bir morfolojiye sahiptir. Saha gözlemleri ve laboratuvar verilerine göre Karayatak bentonitleri dasitik ve andezitik bileşimli volkanizma ürünlerinin gölsel ortamda yerinde alterasyonu sonucu oluşmuştur.
Özet (Çeviri)
There are important bentonite reserves and still mining in Çankırı basin. The purpose of this study is to investigate the sedimentology and mineralogy of Karayatak (Şabanözü) bentonite occurrence.Tertiary units have been studied as the Paleocene granitoid, the Late Miocene Karakocaş and Mamak formation, Pliocene Bozdağ basalt and Gölbaşı formation in this area. The Karayatak (Şabanözü) bentonites took place in Karakocaş and Mamak formations which represented by Late Miocene lacustrine units. Karakocaş formation is composed of mainly conglomerates - sandstones alternation, and rarely claystones and basaltic flow lavas. Mamak formation consists of aglomerate, tuff and andesite, basaltic lava flows. Green colored bentonites took place two horizons in the volcano-sedimentary succession which is composed of white to cream colored tuff and red claret claystones alternation. The investigation of X-ray difractogram (XRD) analyses shows that the dominant clay mineral of Karayatak bentonites is smectite, but they also contain some other clay minerals such as chlorite and illite. Smectite is associated with mainly feldspar, opal-CT, crystobalite, quartz, calcite, pyroxene, hematite, and also analcime, clinoptilolite-heulandite, dolomite, amphibolite and gypsum-anhydrite. Basal spacing (001) and the reflections (060) with (330) of the smectites vary between 14.91-15.82 Å , 12.40-12.90 Å and 1.49 Å -1.50 Å, respectively. These values also show that bentonites has a dioctahedral form and Ca-smectite and Na-Ca smectite in composition. . SEM studies indicate that smectite mineral has a morphology of honeycomb formed by flaky layers.The field studies and mineralogical data indicate that the Karayatak bentonites should have been formed by the in-situ alteration of dasitic and andesitic volcanic units in lake environment.
Benzer Tezler
- Şabanözü (Çankırı) ilçesinde sanayi faaliyetlerinin şehirsel gelişim üzerindeki etkileri
Effects of industrial activities on urban development in şabanözü (Çankırı) district
ALİ HAKAN TEKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
CoğrafyaÇankırı Karatekin ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BARIŞ TAŞ
- Nötrozofi yaklaşımı ile renkli görüntü bölütleme
Color image segmentation by neutrosophy approach
EBRU KARABATAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolFırat ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ABDULKADİR ŞENGÜR
- Sosyal medya fenomenleri tarafından yapılan reklamların tüketiciler üzerindeki etkisi: İkna bilgi modeli kapsamında deneysel bir çalışma
The effect of advertisements made by social media influencers on consumers: An experimental study within the scope of the persuasion knowledge model
MÜZEYYEN KARABATAK
Doktora
Türkçe
2025
ReklamcılıkAnadolu ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Reklamcılık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECİP SERDAR SEVER
- Okul yöneticisi yetiştirmede web tabanlı problem temelli öğrenmenin katılımcıların öz - yeterlik inançlarına ve yöneticilik mesleğine ilişkin tutumlarına etkisi
Effect of web - based problem - centered learning on participants' self - efficacy beliefs and attitudes towards principalship in school administrator training
SONGÜL KARABATAK
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiEğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Eko. Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMED TURHAN
- Beery Görsel Motor Entegrasyon Basamak Taşları Anne Baba Kontrol Listesinin 48-78 aylık Türk çocuklarına uyarlanması
Adaptation of the Beery Visual Motor Integration Stepping Stones Parent Checklist to Turkish children aged 48-78 months
HAZAL KARABATAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADALET KANDIR
DOÇ. DR. AYBİGE DEMİRCİ ŞENKAL