Avrupa Birliği ve Türkiye'de iş sağlığı ve güvenliği: Türkiye'de iş sağlığı ve güvenliği kurullarının etkinlik düzeyinin ölçülmesi
Occupational health and safety in the European Union and Turkey: An evaluation of effectiveness occupational health and safety committees in Turkey
- Tez No: 261926
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SÜLEYMAN ÖZDEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Law, Labour Economics and Industrial Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çalışma Ekonomisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 382
Özet
İş kazaları, ister gelişmiş isterse gelişmekte olsun, Avrupa Birliği ve Türkiye dahil dünyanın bütün ülkelerinde büyük sosyo-ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Ancak son yıllarda alınan etkin önlemlerle, gelişmiş Birlik ülkelerinde iş kazaları sürekli olarak azalmaktadır. Alınan tedbirler işyeri örgütlenmeleri, riskli sektörler, genç-kadın gibi özel gruplar ile küçük ve orta ölçekli işletmeler üzerine odaklanmaktadır. Ulusal ve uluslararası mevzuat, teşvik uygulamalarıyla desteklenmektedir.3 Ekim 2005 yılında başlayan müzakere süreci ile birlikte, Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne uyum çalışmaları başlamıştır. Uyum sürecinin önemli başlıklarından biri de ?İş Sağlığı ve Güvenliği?dir. Kısmen uyumlaştırılan mevzuat, iş kazalarının azalması açısından beklenen etkiyi gösterememiş, iş kazaları son dönemde yeniden artmaya başlamıştır. İş sağlığı ve güvenliği konusunda etkinliğin arttırılması için, yüksek risk altındaki sektör ve çalışan grupları ile küçük ve orta ölçekli işletmelere yönelik özel tedbirler alınması gerekmektedir. Mevzuat, riskli alanları, kendi başına çalışanları ve kamu çalışanlarını kapsayacak şekilde genişletilmeli ve bugüne kadar bir türlü gerçekleştirilemeyen İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası muhakkak çıkartılmalıdır. Ancak bu yasanın, ulusal koşullara uygun ve katılımcı biçimde hazırlanması gerekmektedir. Okul ve işyerlerinde eğitim kapasitesinin arttırılması, küçük ve orta ölçekli işletmelerin iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinden yararlanmalarını sağlayacak düzenlemelerin yapılması ve iş sağlığı ve güvenliği yönetiminde katılımcılığın geliştirilmesi diğer öncelikli konulardır.İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları, iş sağlığı ve güvenliği yönetimine işçileri de dahil ederek işyerinde demokrasi ve işbirliğini geliştirmek, iş sağlığı ve güvenliği denetimini desteklemek ve iş kazaları ile işten kaynaklanan hastalıkları azaltmak amacıyla geliştirilmiştir. İncelenen bazı araştırmalar, kurulların iş kazalarının azalmasına olan etkisinin kanıtlanabilir olmadığı, bazıları ise doğrudan etkili olduğu sonucuna varmıştır. Araştırmaların çoğu, kurulların etkinliğinin işyerinde kazaların azalması ile ölçülmesi gerektiğini belirtmekte; ancak üst yönetimin desteği, toplantı sıklığı, temsilcilerin katılım ve iletişim düzeyi, üyelerin eğitimi gibi unsurların da, etkinlik açısından önemli olduğunu vurgulamaktadır.Bu tez kapsamında, 367 İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı ile bir alan araştırması gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, ülkemizde iş sağlığı ve güvenliği kurullarının etkinliği, öncelikle İş Kanunu ve İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Yönetmeliği'nde yer alan yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmemesi bakımından incelenmiş; ayrıca, işyerlerinde çalışan uzmanların kişisel gözlem ve değerlendirmeleri de dikkate alınmıştır. İş sağlığı ve güvenliği uzmanlarının büyük bir kısmı, diğer önlemlerle beraber bu kurulların, işyerlerinde iş kazalarının azalmasına olumlu etkisinin bulunduğunu belirtmektedir. Araştırmayla, kurulların diyalog ve işbirliği fonksiyonunun, kazaları azaltma fonksiyonu kadar önemli olduğu tespit edilmiş; kurulların işyerinde güçlü bir iş sağlığı ve güvenliği denetimi sağlanması açısından da yararlı olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Occupational accidents lead to important socioeconomic loses in both developed and developing countries all over the world, including Turkey and European Union. However, in recent years, the number of occupational accidents in developed European Union countries has decreased as the result of effective precautionary measures. These precautions have focused on organization within the workplace, high risky sectors, particular groups such as the young and women, as well as small and medium sized enterprises. National and international regulations are supported with incentive applications.European Union accession talks between the European Union and Turkey began on 3rd October 2003. Since that time, Turkey has carried out a number of reforms in order to come into line with European Union countries. One of the most significant topics of the harmonization program is Occupational Health and Safety. However, partially reformed legislation has failed to prevent the number of occupational accidents from decreasing. As such, legislation directed at high risky sectors, employee groups and small and medium sized enterprises needs to be drawn up taken in order to increase the effectiveness of occupational health and safety. It is of importance that this legislation include especially risky sectors, private and public employees. What?s more, the ?Occupational Health and Safety Act? must become law as soon as possible. However, this act should be prepared appropriately according to national conditions. Other priority issues include the an increase in the educational capacity in schools and workplaces, the revision of regulations to allow small and medium sized enterprises to benefit from the service of occupational health and safety as well as the increased participation of management of with regard to occupational health and safety matters.The Occupational Health and Safety Committees are modernized in order to improve the democracy and cooperation in the enterprises by incorporating the employees into the management of occupational health and safety, strengthening occupational health and safety supervision and reducing the number of accidents in the workplace alongside the incidence of work-related illnesses. According to some studies, the effect of the Occupational Health and Safety Committee with regard to the reduction in the number of work-related accidents cannot be proven. Most studies state that the effectiveness of the occupational health and safety committees must be best shown by the reduction in work-related accidents. But at the same time, they emphasize the importance of the support of top management, regular meetings, the participation and communicative interaction levels of participants in these meetings as well as member training as being important with regard to the effectiveness.A field study was carried out with 367 Occupational Health and Safety Specialists as part of this doctoral thesis. In the study, the effectiveness of the Occupational Health and Safety Committees in Turkey was analyzed to see whether the obligations in the Labour Act and Occupational Health and Safety Committees Regulations are being realised; what?s more, the personal observations of the occupational health and safety specialists working in the organisations were considered. Nearly all occupational health and safety specialists stated that the Occupational Health and Safety Committees, in conjunction with other precautions, has had a positive effect in decreasing the number of occupational accidents. As a result it has been determined that the interlocution and cooperation function of the committees is as crucial as the function of decreasing the number of accidents. It has also been determined that the committees are essential as they provide effective occupational health and safety supervision in the workplace.
Benzer Tezler
- Avrupa Birliği ve Türkiye'de iş sağlığı ve güvenliği
Occupational health and safety in European Union and Turkey
CEM BALOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Kamu YönetimiHacettepe ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHİTTİN ACAR
- Avrupa Birliği ve Türkiye'de iş süreleri ve dinlenme haklarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi
A comparative study of working time and resting rights in European Union and Turkey
FERİT URGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Uluslararası İlişkilerBahçeşehir ÜniversitesiAvrupa Birliği İlişkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CENGİZ AKTAR
- Avrupa Birliği'nde ve Türkiye'de iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları üzerine karşılaştırmalı bir çalışma
A comparative study on occupational health and safety practices in the European Union and Turkey
HALİL KARAGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriSüleyman Demirel ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN ÖREN
- Avrupa Birliği ülkelerinde ve Türkiye'de işverenin iş sağlığı ve güvenliği eğitim yükümlülüğü
Employer's occupational health and safety training obligations in European Union countries and Turkey
BERRİN GÖKÇEK YILMAZ
Doktora
Türkçe
2016
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriAnadolu ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAY GÖKÇEK KARACA
- Avrupa Birliği uyum sürecinde Türkiye'de iş sağlığı ve güvenliği
European Union administration work health and safety in Turkey
ERENGÜL SEZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Aydın Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BEHİYE YÜKSEL