İzmit kazası Ermenileri'nde dinsel yapı ve eğitim faaliyetleri (1839-1915)
Religious structure and educational activities of the Armenians in İzmit township
- Tez No: 264658
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MEHMET MERT SUNAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Tarih, Sociology, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bölümü
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 234
Özet
Osmanlı Devleti'nin 1327 yılında Kocaeli yarımadasını ve 1337 yılında Nicomedia (İzmit) şehrini Bizans İmparatorluğu'ndan ele geçirmesiyle İzmit şehri ve çevresi Türk yerleşimine açılmıştır. İzmit'in Türkler tarafından fethinden sonra yaşadığı yerleri terk etmeyerek Osmanlı Devleti hâkimiyetinde yaşamlarını sürdüren Rumlar İzmit'in ilk gayrimüslim topluluğunu oluşturmuştur. İlerleyen yıllarda az sayıda Yahudi, ticari amaçlı şehirde bulunan yabancılar ve Rumlar, Türklerle birlikte İzmit'in demografik yapısını oluşturmuştur. Bu demografik yapıya XVI. yüzyılın sonlarına doğru yeni bir topluluk, Ermeniler eklenmiştir. 1579 yılında İzmit Pertev Paşa camisinin inşaatı için gelen Ermeni ustaların şehre yerleşmesinin dışında Osmanlı-İran savaşları ve Celali isyanlarının neden olduğu göçler sonucu 1600'lü yılların başından itibaren İzmit'e bağlı Bahçecik (Bardiazag), Armaş (Akmeşe), Yuvacık (Ovacık), Döngel, Arslanbey gibi Ermeni köyleri kurulmuştur. İlk yerleşimi takiben yüz yıllar içerisinde Ermeni nüfusu artış göstermiş ve XIX. yüzyılda İzmit'te Müslümanlardan sonra en kalabalık topluluğu Ermeniler oluşturmuştur.Ermeniler İzmit ve çevresinde oluşturdukları yaşam alanlarında Osmanlı Devletinin millet sistemi çerçevesinde kendi ibadethanelerini, okullarını inşa edebilmişlerdir. Devletin yasalarına bağlı kalındığı sürece bu kurumlara herhangi bir müdahalede bulunulmadığı görülmüştür. 1839 Tanzimat Fermanı Osmanlı Devletinde gayrimüslimler için geniş hak ve ayrıcalıkların elde edildiği bir süreç başlatmıştır. Bu süreç içerisinde İzmit Kazası Ermenileri var olan dini yapılarını genişletilerek tamir ettirdikleri gibi yeni ibadethaneler ve okullar inşa etmişlerdir. Bu sürece ayrıca Osmanlı topraklarındaki Katolik ve Protestan misyonerlerinin faaliyetlerini genişlettiği bir dönemde eşlik etmiştir. Katolik ve Protestan misyonerleri Ermeni cemaatinde bölünme ve çatışmalara neden olmuştur. İzmit Kazası da Katolik ve özellikle Protestan misyonerlerin faaliyet alanları içerisinde yer almıştır. Eğitim alanında kendi Ermeni cemaatinin okullarının yanı sıra özellikle Protestan misyonerlerin açmış olduğu okullar Ermeni toplumu üzerinde etkili olmuştur. Armaş'taki Ruhban Okulu yanı sıra Bahçecik de ki Amerikan-Ermeni Okulu, Ermeni toplumunda özel bir yere sahipti.
Özet (Çeviri)
When the Ottoman Empire conquered the Byzantine Empire and captured the Kocaeli peninsula in 1327 and Nicomedia (İzmit) in 1337, İzmit city and its surrounding areas were opened up to Turkish settlement. The Greeks, not leaving their settlements and continuing their lives under the sovereignty of the Ottoman State after Turkish invasion, were the first non-Muslim community in İzmit. In the following years, few Jews, foreigners living in the city for commercial purposes and Greeks formed the demographic structure of İzmit along with the Turks. Armenians, a new community, joined this demographic structure towards the end of the 16th century. In 1579, apart from the Armenian craftsmen who came to İzmit for the construction of the İzmit Pertev Pasha Mosque, as a result of the migrations caused by the Ottoman-Iran wars and Jelali Revolts, Armenian villages such as Bahçecik (Bardiazag), Armaş (Akmeşe), Yuvacık (Ovacık), Döngel, Arslanbey in İzmit were set up as of the early 1600s. Over the centuries following the first settlement, the Armenian population increased and became the most crowded group after the Muslims in İzmit in the 19th century.The Armenians were able to build their own sanctuaries and schools in their settlements in and around İzmit. It was seen that no intervention was made to these institutions as long as they obeyed the laws of the State. The 1839 Rescript of Gülhane started a process that granted extended rights and privileges to the non-Muslims in the Ottoman State. Within the process, the Armenians of İzmit Township repaired and extended their religious buildings and built new sanctuaries and schools. Additionally, this process accompanied a period in which the catholic and protestant missionaries in the Ottoman lands expanded their activities. The catholic and protestant missionaries caused separation and conflicts in the Armenian community. İzmit was also included in the fields of activity of the Catholics and particularly Protestants. In the field of education, schools particularly opened by the protestant missionaries besides the schools of the Armenian community were effective on the Armenian community. In addition to the Seminary in Armaş, the American-Armenian school in Bahçecik had a special place in the Armenian community.
Benzer Tezler
- İttihat ve Terakki Cemiyeti üyelerinden İsmail Canbulad (1880-1926)
A member of the Committee of Union and Progress, İsmai̇l Canbulad (1880-1926)
NERMİN ZAHİDE AYDIN
Doktora
Türkçe
2014
TarihKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET EYİCİL
- Mesleki ve teknik liselerde iş sağlığı ve güvenliği kültürünün araştırılması ve değerlendirilmesi
Investigation and evaluation of occupational health and safety culture in vocational and technical high schools
AHMET İSTEMİHAN ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Okan ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ IŞILAY ULUSOY
- İzmit kazası vakıfları ve vakıf eserleri: Tespit ve değerlendirme (1750-1850)
Izmit district waqfs and waqf works: Determination and assessment (1750-1850)
KERİM ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TarihAfyon Kocatepe ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA KARAZEYBEK
- Sosyoekonomik düzeyi düşük hanelerde ev kazası insidansı ve nedenleri
The incidence and reasons of the home accidents in the househoulds with low socioeconomic level
PERVİN ŞAHİNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Halk SağlığıKocaeli ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ONUR HAMZAOĞLU
YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM ÖZKAN