Ruminasyon, yaşantısal kaçınma ve problem çözme becerileri ile depresif belirtiler arasındaki ilişkilerin incelenmesi
An investigation on the relationship between rumination, experiental avoidance and problem solving skills in relation to depressive symptoms
- Tez No: 265308
- Danışmanlar: PROF. DR. İHSAN DAĞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Bölümü
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Bu çalışmada, ruminasyonun işlevselliği tartışmalı olan alt boyutlarının problem çözme ve yaşantısal kaçınma kavramlarıyla ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yanı sıra söz konusu değişkenler depresif belirtilerin yordayıcıları olarak ele alınmış ve ruminasyondaki cinsiyet farklılıkları değerlendirilmiştir. Bu amaçlar doğrultusunda öncelikle Ruminatif Tepkiler Ölçeği (Ruminative Responses Scale) Türkçeye çevrilmiş, geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapıldığı ön çalışma örneklemi Hacettepe Üniversitesi'nin çeşitli bölümlerinde okuyan 224 kişiden ana çalışma örneklemi ise aynı üniversitede öğrenim gören 813 öğrenciden oluşmaktadır. Ön çalışma ve ana çalışma örneklemindeki öğrencilere Beck Depresyon Envanteri, Ruminatif Tepkiler Ölçeği, Psikolojik Kabul Ölçeği, Problem Çözme Envanteri, Beck Anksiyete Envanteri ve Penn State Endişe Ölçeği uygulanmıştır.Ön çalışma örnekleminden elde edilen verilere uygulanan faktör analizi sonuçlarına göre Ruminatif Tepkiler Ölçeği'nin iki faktörlü bir yapıya sahip olduğu gözlenmiştir: Geviş getirir gibi düşünme (brooding) ve derinlemesine düşünme (reflective pondering). Yapılan analizler sonucu ölçeğin bu haliyle geçerli ve güvenilir olarak kabul edilebileceğine karar verilmiştir. Daha sonra asıl araştırmanın analizlerine geçilmiştir.Yapılan analizlerde, kadınların erkeklere oranla daha fazla ruminasyon eğilimi sergiledikleri gözlenmiştir. Regresyon analizi sonuçlarına göre, ruminasyonun alt boyutlarından yalnızca geviş getirir gibi düşünme, endişeden bağımsız olarak yaşantısal kaçınma puanını yordamaktadır. Geviş getirir gibi düşünme boyutundan yüksek puan alan katılımcıların problem çözme becerilerini yetersiz olarak algıladıkları, derinlemesine düşünme boyutundan yüksek puan alan katılımcıların ise problem çözme becerilerini yeterli olarak değerlendirdikleri görülmüştür. Regresyon analizi sonuçlarına göre, ruminasyonun alt boyutları depresif belirtileri yüksek olan katılımcılarda problem çözme becerilerini daha güçlü biçimde yordamıştır. Son olarak, ruminasyonun alt boyutlarından yalnızca ?geviş getirir gibi düşünme?, problem çözme yaklaşımlarından ise yalnızca ?kendine güvenli yaklaşım? ve ?kaçıngan yaklaşım? depresif belirtilerin yordayıcıları arasında yer almıştır. Araştırma bulguları ilgili literatür kapsamında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to investigate the relationship between the functionally controversial components of rumination, and the concepts of problem solving and experiental avoidance. Moreover, the aforementioned variables were taken as predictors of depressive symptoms, and gender differences in rumination was assessed. In accordance with these aims Ruminative Responses Scale was translated into Turkish; then validity and reliability analyses were carried out. Preliminary study sample in which reliability and validity of the scale were investigated consisted of 224 undergraduate students from Hacettepe University, and main study sample consisted of 813 undergraduate students studying at the same university. Participants in the preliminary and main studies took Beck Depression Inventory, Ruminative Responses Scale, Acceptance and Action Questionnaire, Problem Solving Inventory, Beck Anxiety Inventory and Penn State Worry Questionnaire.Factor analysis of the preliminary study revealed two factor structures observed in Ruminative Responses Scale: brooding and reflective pondering. As a result of reliability and validity analyses, it was concluded that the scale was reliable and valid. Then, analyses of the main study were carried out.According to the analyses, women have greater tendency to ruminate than men. Regression analyses showed that only brooding subscale of rumination was a significant predictor of experiential avoidance, even after controlling for worry. Participants who had higher scores on brooding, appraised their problem solving ability as more ineffective. Participants who had higher scores on reflective pondering appraised their problem solving ability as more effective. According to the regression analyses, the subscales of rumination were found to be more predictive of problem solving skills in the participants who had higher depressive symptoms, than the group who had lower depressive symptoms. Finally, only brooding, self efficient problem solving style and avoidant problem solving style were significant predictors of depressive symptoms. Findings of the study was discussed in accordance with the existing literature.
Benzer Tezler
- Öz eleştirel ruminasyon, yaşantısal kaçınma, duygu düzenleme güçlüğü ve psikolojik belirtiler arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Investigation of the relationships between self-critical rumination, experiential avoidance, emotion regulation difficulties and psychological symptoms
ESRA ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DENİZ ŞARLAK
- Engelli çocuğa sahip ebeveynlerde yaşantısal kaçınma, duygusal şemalar ve ölüm kaygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between experiential avoidance, emotional schemas and death anxiety in parents with a disabled child
HATİCE KÜBRA GEÇİT
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞAHİN KESİCİ
- Yetişkin bireylerde deneyimsel kaçınma, ruminasyon ve öz kontrolün çevrimiçi oyun bağımlılığına etkisinin incelenmesi
Investigation of the effects of experiential avoidance, rumination and self-control on online gaming addiction in adults
HURİYE IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Okan ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARİF HALDUN SOYGÜR
- Obezite kliniğine başvuran hastaların duygu düzenleme güçlüğü, yaşantısal kaçınma ve tekrarlayıcı düşünce yapısının kilo verme ile ilişkisi
The relationship between emotional regulation difficulty, experiantial avoidance and repetitive thought structure and weight loss of patients applied to obesity clinic
ÖZLEM KILIÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile Hekimliğiİstanbul Medeniyet ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN TURAN KARATEPE
- Non-psikotik ve non-bipolar hasta grubunda intihar riskini öngörmede kişilerarası ve psikolojik katılık yaklaşımlarını içeren yeni bir modelin sınanması
Testing of A new model involving the interpersonal and psychological rigidity approaches to predict suicide risk in non-psychotic and non-bipolar patients
ŞENGÜL İLKAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DR. KAASIM FATİH YAVUZ
DOÇ. DR. ERHAN KURT