Kara ulaşımı fayda ve maliyetlerinin ölçülmesinin yöntemleri ve uygulamalara etkileri
Methodologies and implementation consequences of measuring costs and benefits of surface transportation
- Tez No: 268183
- Danışmanlar: PROF. DR. NİZAMİ AKTÜRK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kazalar, Trafik, Ulaşım, Accidents, Traffic, Transportation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kazaların Çevresel ve Teknik Araştırması Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 212
Özet
Kısıtlı ve yenilenemez kaynaklar yatırımların en uygun değerlendirme yöntemleri ile değerlendirilerek fayda ve maliyetlerinin eksiksiz tespit edilmesini, en etkin ve verimli alternatifin uygulanmasını gerektirir. Bazı fayda ve maliyetlerin ölçülebilir olması değerlendirme analizlerine kolayca katılmalarını sağlarken, ölçülemeyen etkiler önemsizlermiş gibi ihmal edilmektedir. Ulaşım yatırım kararları değerlendirmelerine ölçülemeyen (hava-su-gürültü kirliliği, hakkaniyet etkileri, eşik etkisi gibi) etkilerin katılmaması, motorlu ulaşım türlerinin hareketliliğini sağlamaya yönelik yatırımların ağırlık kazanmasına ve yaya, bisiklet gibi motorsuz ulaşım türlerinin erişilebilirliğinin azalmasına neden olmaktadır. Ulaşım planlama kararları tek taraflı bir gelişme göstermekte, diğer türlerin bir ulaşım türü oldukları ve kayıpları göz ardı edilmektedir. Ülkemizde ulaşım konusunda hazırlanan ekonomik ve mali fizibilite etütleri yeterince kapsamlı değildir ve herhangi bir yatırımla ortaya çıkan dışsallıklar bu etütlerde bilinçli olarak ya da farkında olmadan değerlendirme dışı bırakılmaktadır. Değerlendirmelerde ele alınması gereken ölçütlerin neler olduğu ve bunların hangi önceliklerle değerlendirmeye katılacağı belirgin değildir. Dolayısı ile yasal ve teknik çerçevede hangi karar sürecinin izleneceğinin belirgin olmaması, yatırımların yanlış, zamansız uygulanmasına neden olmaktadır. Yanlış yatırımların sorumlusunu bulmak ta mümkün olmamaktadır. Yapılan bu çalışma ile ülkemizde bu konudaki eksikliğin giderilmesi hedeflenmiş, kararlarda ele alınması gereken fayda ve maliyet ölçütlerinin neler olması gerektiği belirtilmiş ve bu etkilerin uygulamada parasal değerlerinin değerlendirmeye ne şekilde katıldığının örnekleri incelenmiştir. Ülkemizde uygulanmış demiryolu projelerinden seçilen örnekler ele alınarak, bu projeler için hazırlanmış fizibilite etütlerinde içsel ve dışsal maliyetlerin ele alınışı incelenmektedir. Çalışma sonucunda ülkemizde ulaşım projelerinin değerlendirilmesindeki uygulamaların iyileştirilmesine ve eksikliklerinin giderilmesine yönelik bir dizi önlem ve yaklaşım önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Limited and non-renewable resources require investments to be analyzed fully using most appropriate evaluation methods for determining costs and benefits in implementation of the most efficient and feasible alternative. Omission of including some benefits and costs (such as air and water pollution, equity and threshold effects) that are not easily measurable during assessment of transport projects result with over valuation of projects focusing on improving mobility of motor vehicles and reducing accessibility of non-motorized transport means such as walking and cycling. Cost and benefits that are quantifiable are commonly included into evaluations while non-quantifiable effects are generally neglected if they were unimportant. This approach result with biased decisions neglecting consideration and losses of some modes. Economic and financial feasibility assessments made for transportation projects in our country are not comprehensively studied as many external costs and effects are omitted intentionally or by mistake. Evaluation criteria to be used for assessment of the projects and weighting the criteria have not been defined clearly. In addition, unclear legal procedures and technical methodology to be used during the project evaluation stages result with incorrect project selection and implementation timing. Responsibilities of wrong assessments are not easily defined within such an unclear medium. This study intends to fill a void in our country in evaluation of transport projects to reach a comprehensive and complete assessment methodology by defining approaches, techniques and criteria to include costs and benefits of transport projects that are commonly omitted to be expressed in monetary values during an analysis. Valuation of costs and benefits of transport projects has been analyzed in detail with empirical examples before through evaluation of a number of urban and intercity rail project feasibilities prepared in our country for inclusion of internal of external costs during the assessment practices. Finally, the study concluded with a number of proposals to improve current practices and complete voids for evaluation and selection of transportation projects in the country.
Benzer Tezler
- Sürdürülebilir ürün çeşitliliği optimizasyonu
Sustainable product assortment optimization
İLKAN SARIGÖL
Doktora
Türkçe
2016
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. COŞKUN ÖZKAN
- Kentiçi ulaşım bağlamında İstanbul Ulaşım A.Ş. örneği ve organizasyon ile ekonomik açıdan bir öneri
IIstanbul Ulasim A.Ş. in terms of city transportation and a proposal in respect of organization and economics
CİHAN YAGMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
UlaşımBahçeşehir ÜniversitesiKentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. ADEM ESEN
- Evaluating travel mode decisions and transport models in understanding transit equity: The case of greater Toronto and Hamilton area
Toplu taşımada eşitliği anlamaya yönelik olarak yolculuk türü kararlarının ve ulaşım modellerının değerlendirilmesi: Büyük Toronto alanı ve Hamilton bölgesi vaka çalışması
ELNAZ YOUSEFZADEH BARRİ
Doktora
İngilizce
2022
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EDA BEYAZIT İNCE
DOÇ. DR. STEVEN FARBER
- Investigation and assessment of environmental noise arising from railways: The case of Marmaray
Demiryollarından kaynaklanan çevresel gürültünün incelenmesi ve değerlendirilmesi: Marmaray örneği
ELİF ZEYNEP DENERİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL TORÖZ