Ahmet Hâşim şiirlerinde zaman
Time in the poetry of Ahmet Hâşim
- Tez No: 270154
- Danışmanlar: PROF. DR. TALÂT HALMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Zaman, Çevrimsel Zaman, Durée, Bellek, Çizgisel Zaman, Melâl, Sembolizm, Empresyonizm, Time, Cyclical Time, Durée, Memory, Linear Time, Melancholy, Symbolism, Impressionism
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi
- Enstitü: Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bölümü
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
Ahmet Hâşim (1884-1933), Türk edebiyatına hem şiir hem düzyazı türünde birbirinden değerli eserler kazandırmış Modern Türk Edebiyatının kendine özgü şair ve yazarlarındandır. Hayatı ve sıradışı kişiliği hakkında anı ve inceleme türünde birçok yazı yazılmasına rağmen şiirini inceleyen çalışmaların sayısı azdır. Mevcut çalışmalarda da adı sıklıkla sembolizm ve empresyonizm akımlarıyla anılan Hâşim'in, şiirleriyle ilgili çalışmalarda yapılan çıkarımların, şiirlerin ?sembolist? ya da ?empresyonist? oldukları tespitiyle sınırlı kaldığı gözlenir. Söz konusu iki akımın Hâşim şiirini dilsel düzlemde nasıl etkilediği ya da içerik boyutunda izleklerin oluşumuna ne getirdiği üzerine derinlemesine analizin yapılmaması eleştirel bir tıkanmaya yol açmıştır. Hâşim, her ne kadar poetikasını açıkladığı yazılarında şiirlerinin ?anlaşılmak için değil duyulmak için vücut bulduğunu? ifade etmiş olsa da gerek yaşadığı dönemde gerekse günümüzde şiirlerine anlamsızlık atfedilerek edebiyat eleştirisi tartışmalarının hep ekseninde yer almış isimlerden biri olmuştur. Şairin şiirlerinde Zaman olgusunun inceleneceği bu çalışma, şair için şimdiye kadar söylenmeyeni söyleme amacındadır. Hâşim'in şiirlerini anlamlandırma sorunsalı bağlamında yeni bir adım olarak değerlendirilebilir.Sembolizmin ve empresyonizmin etkilerine bağlı olarak, Ahmet Hâşim şiirinde iki farklı zaman tasarımı vardır. Sembolist şiirlerinde öznel, eşsüremli ve ölçülemez bir zaman anlayışı bulunurken; empresyonist şiirlerinde nesnel, ölçülebilen ve ilerleyen zaman anlayışı hâkimdir. Sembolist şiirlerde, anlamın tamamlanmamış olması ve sembollerin geniş çağrışımlarıyla ?Çevrimsel Zaman?a gönderme yapılması, tezin kuramsal arka planınında Bergson felsefesinin zaman anlayışında temel kavramlar olan?Durée? ve ?Bellek?in açımlanmasını gerektirmiştir. Empresyonist şiirlerinde ise imgelerin resmetme gücüyle, sinematografik bir anlatımla, çizgisel zamanın bir karede dondurulmaya çalışıldığı kesitler görülür. Çizgisel zaman tasarımının bulunduğu bu şiirlerde de görsel bir öge olarak imgenin hem dilsel düzlemdeki yeri hem de izleklerin oluşumuna etkisi zaman bağlamında incelenecektir.
Özet (Çeviri)
Poet and prose writer Ahmet Hâşim (1884-1933), a unique contributor to Modern Turkish Literature, penned down various great works. Although significant amount of scholarly research in the form of memoir and survey has been conducted on his life and unconventional individuality, little work has been done on his poetry. The works of Hâşim are usually associated with symbolism and impressionism. Indeed, most of the work done on his poetry also limit themselves with a similar deduction that his poems are either ?symbolist? or ?impressionist?. The lack of any profound analysis on how these two movements affected Hâşim?s poetry in the realm of language or what were their contributions to the content in terms of themes has led to a critical blockage. Although in his works he explains his poetics as ?poems composed not to be understood but to be heard?, he has still succeeded to preserve his place in the realm of literary criticism as the composer of inconceivable poems. This work aims at analysing the matter of Time in Hâşim?s poetry and attempts to argue what has not been argued so far. It can be considered as a new step in the context of the interpretation of Hâşim?s poetry.Depending on the effects of symbolism and impressionism, two distinct concepts of time prevail in the poetry of Ahmet Hâşim. In symbolist poems the understanding of time is subjective, synchronic and immeasurable whereas in impressionist poems it is objective, measurable and progressive. In symbolist poems, through uncompleted meanings and a wide range of connotations of symbols, ?Cyclical Time? is referred. Thus, the theoretical background of the thesis entails some explanation on the key concepts of Bergson?s philosophy of time such as ?Durée? and ?Memory?. In impressionist poems it can be observed that there are certain sections in which linear time is attempted to be frozen in one frame through the depiction of images and a cinematographic narration. Image as a visual element is a component in these poems with the notion of linear time. The place of image in language plane and its effect on the composition of themes will be analyzed in the context of time.
Benzer Tezler
- Gaston Bachelard'ın psikanalitik yaklaşımıyla Ahmed Hâşim'in şiirlerinde ateş
Fire in Ahmed Hâşim's poems in the light of Gaston Bachelard's psychoanalytic approach
NURSELİ GAMZE KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. LAURENT MİGNON
- Ahmet Haşim şiirlerinde empresyonist - sembolist görünüm
Impressionist and symbolist appearance in the poems of Ahmet Haşim
RABİA ŞURA BAYRAMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Medeniyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SECAATTİN TURAL
- Ahmet Muhip Dranas'ın şiirlerinde zaman kavramı üzerine bir inceleme
An examination on the concept of time in Ahmet Muhip Diranas poems
CENGİZ ŞENOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıOrdu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT TEKŞAN
- William Butler Yeats ve Ahmet Haşi̇m şi̇i̇rleri̇nde semboli̇zm
Symbolism in the poems of William Butler Yeats and Ahmet Haşi̇m
ÖZLEM SAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELİH KARAKUZU
- Ahmet Haşim'in şiirlerinde Japon haiku estetiğinin tesirleri
Aesthetic sence of Japanease haiku at Ahmet Haşim's poetrys
İKUKO SUZUKİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMEL KEFELİ