Geri Dön

İnşaat sektöründe ara işgücü: Kalfalar

Intermediate labour force in construction sector: Foremen

  1. Tez No: 100967
  2. Yazar: MELİKE ERDEMİR
  3. Danışmanlar: PROF.DR. ŞULE ÖZÜEKREN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2000
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 207

Özet

İNŞAAT SEKTÖRÜNDE ARA İŞGÜCÜ: KALFALAR ÖZET Çağımızda teknoloji hızla gelişmekte ve değişikliğe uğramaktadır. Gerek gelişmiş gerekse Türkiye ekonomisi gibi gelişmekte olan tüm ekonomilerde teknolojideki yeniliklerin çok kısa bir süre içerisinde üretim sürecine uygulanıp oradan da sanayiye aktarılması hedeflenmektedir. inşaat sektörü taşıdığı özelliklerden ötürü tüm ekonomilerde stratejik bir role sahiptir. Yapı teknolojisi sürekli yenilenen ve gelişen bir teknoloji olduğu için barındırdığı işgücünün de bu sürekli gelişmeye ayak uyduracak nitelikte olması gerekmektedir. Ancak hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde inşaat endüstrisinin kırsal kesimden şehre gelen ve kalifiye olmayan işgücü için bir geçiş rolü oynadığı bilinmektedir. Sektörde kalifiye yönetici kadro ve düz işçi yanında, kalifiye ara işgücü sıkıntısıyla da karşı karşıya kalınmaktadır. Bu çalışma, inşaat sektöründe çalışan ara işgücünün yapısının araştırılması ve hem sosyal, hem de yasal çerçeve açısından ideal olarak olması gerekenle uygulamada gerçekleşen arasındaki farkların saptanarak; sorunlu noktalara ışık tutulup çözüm önerileri sunulması amacıyla yapılmıştır. Yapılan literatür çalışması sonunda öncelikle inşaat sektörünün yapısı ve istihdam ettiği işgücünün nitelikleri hakkında bir önbilgi sunulmuştur. Daha sonra, inşaat sektöründeki işgücünün çok önemli bir kolu olan ara işgücünün yapısının daha iyi anlaşılması amacıyla ara işgücüne yönelik tanımlara yer verilmiştir. Ara işgücü, üst düzeyde olup yönetici durumundaki meslek elemanları ile uygulayıcı üretim elemanları arasındaki kademe olarak tanımlanmakta ve aday çırak, çırak, kalfa, usta, usta öğretici, sürveyan ve taşeron kalfa gibi farklı kademedeki işgücünü kapsamaktadır. Bu ara işgücü elemanları hakkında tanımlar verildikten sonra, ara işgücüne yönelik sorunların tespit edilmesi için, inşaat sektöründeki işgücüne ve ara işgücüne yönelik geçmişte yapılmış olan ve problemli noktaları ortaya koyan çeşitli araştırmalar sunulmuştur. inşaat sektöründeki işgücü, genelde kendinden önce bu işe başlayanlarla beraber çalışmanın kazandırdığı bilgi ve beceri dışında ek bir eğitim almadıkları için, mesleki açıdan eksik kalmanın yanında, sosyal ve hukuki hakları konusunda da eksik kalmakta, bu da hem işçi hem de işveren açısından dezavantaj yaratmaktadır. Bu nedenle inşaat sektöründeki ara işgücünün yapısı incelenirken, işgücüne ve ara işgücüne yönelik yasal çerçevenin yapısının ve kapsamının da incelenmesi gerekli görülmüştür. Öncelikle yasal çerçeve ile ilgili tanımlar verilmiş, daha sonra ara işgücüne yönelik iş Kanunu, Borçlar Kanunu, 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu, Yapı işlerinde işçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü, İmar Kanunu, 3457 Sayılı Sınai Müesseselerde ve Maden Ocaklarında Mesleki Kurslar Açılmasına Dair Kanun, 2089 Sayılı Çırak, Kalfa ve Ustalık Kanunu ile 3308 Sayılı Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kanunu ilgili maddeleri 3.2. Ara İşgücüne Yönelik Yasal Çerçeve bölümünde sunulmuştur. vııı506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu incelenirken, sektördeki işyeri ve çalışan sigortalı işçi sayıları ile ilgili veriler sunulmuştur. Sektördeki işgücünün işçi-usta-kalfa gibi herhangi bir ayrım yapılmadan Sosyal Sigortalar Kurumu'na bildirilmesi nedeniyle sigortalı ara işgücüne yönelik net bir rakam elde edilememektedir. Sektörde mevsimlik işçi alımının yüksek olması ve işe kısa süreli giriş-çıkışlar nedeniyle herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna bağlı olmadan çalışan işgücünün oranının da yüksek olduğu bir gerçektir. Yasal çerçeve bölümünde son olarak Fransız Hukuku. Alman Hukuku, İsviçre Hukuku gibi yabancı hukuk sistemlerindeki işgücüne ve ara işgücüne yönelik uygulamalar sunulmuş ve Türk hukuk sistemi ile aralarında görülen benzerlikler ve farklar ortaya konulmuştur. Ara işgücüne yönelik tanımlar ve yasal çerçeveden sonra, ara işgücünün yapısının anlaşılması amacıyla ara işgücüne yönelik eğitimin de incelenmesi gerekli görülmüştür. 4. Ara işgücü Eğitimi bölümünde mesleki ve teknik eğitimle ilgili geçmişten günümüze dek süren gelişim evresi sunulmuş, daha sonra da günümüzdeki uygulamalardan bahsedilmiştir. Teknik Eğitim, herhangi bir sanat, üretim ve öğretim etkinliği için başvurulması gereken beceri, işlem ya da yol olarak tanımlanır. Mesleki ve teknik eğitim ise, Öğrencileri çeşitli program ve okullarda hem bir mesleğe hem hayata hem de yükseköğrenime hazırlayan eğitimdir. İnşaat sektöründe ara işgücü eğitimi tarih boyunca farklılıklar göstermiştir. Bu nedenle ara. işgücüne yönelik eğitim, Cumhuriyet dönemi öncesi teknik eğitim ve Cumhuriyet döneminde teknik eğitim olmak üzere iki ana başlık altında incelenmiştir. Cumhuriyet dönemi öncesi babadan oğula devredilen ve baba mesleğini sürdürme biçiminde başlatılan sanat öğrenimi, Anadolu'nun Türkleşmeye başlamasından sonra Lonca Teşkilatı tarafından sürdürülmüştür. Eğitim sistemi, yamak-çırak-kalfa-usta sıralamasına oturmaktadır. Günümüzde uygulanan modern çıraklık eğitimine benzemektedir. Sanayi İnkılabı ile Avrupa'da insan gücünün yerini ucuz işletme maliyetli makinalar almış, Osmanlı Devleti'nin sanayide ihtiyaç duyulan yetişmiş insan gücü ihtiyacını eski eğitim sistemi ile karşılamakta yetersiz kalması nedeniyle yeni bir eğitim sistemine geçilmesi şart olmuştur. Cumhuriyet döneminde dış dünyaya ayak uydurabilmek için nitelikli eleman ihtiyacı artmış, örgün eğitim kurumları açılmış ancak zamanla yaygın eğitim kurumları da gerekli görülmüştür. Örgün eğitim, kişilerin iş ve meslek kollarında çalışmaya başlamadan önce okul ya da okul niteliği taşıyan yerlerde özel bilgiler bakımından yetişmelerini sağlamak amacıyla yasalara göre düzenlenen eğitimdir ve okul öncesi eğitim, temel eğitim, ortaöğretim ve yüksek öğretim kurumlarını kapsamaktadır. Yaygın eğitim ise örgün eğitim olanaklarından hiç yararlanmamış olanlarla gittikleri okullardan erken ayrılanlara ya da örgün eğitim kurumlarında okumakta olanlara ve meslek dallarında daha yeterli duruma gelmek isteyenlere uygulanan eğitimdir. Örgün eğitim ile yaygın eğitim arasındaki en büyük fark şudur: Örgün eğitimde öğrencilerin haftanın dört gününü okulda teorik eğitime bir günü pratik eğitime ayırmaktayken; yaygın eğitimde haftanın dört günü bir işyerinde çalışan öğrenci, haftanın belli bir gününde bir yaygın eğitim kurumunda ders görmektedir. IXYaygın eğitimde mesleki ve teknik eğitimin kademeleri aday çıraklık dönemi programı, çıraklık dönemi programı, kalfalık dönemi programı, ustalık dönemi programı ve usta öğreticilik eğitimidir. Türk ara işgücü eğitiminin tarihçesi ve günümüzdeki uygulamalar incelendikten sonra, dünyadaki ara işgücüne yönelik eğitim sistemleri incelenmiş; Amerika Birleşik Devletleri, Federal Almanya, Fransa, İngiltere, Japonya ve diğer Avrupa ülkelerindeki çıraklık eğitim sistemleri açıklandıktanmış ve Türk eğitim sistemi ile aralarındaki benzerlikler ve farklar ortaya konulmuştur. Son bölümde ara işgücünün çok önemli bir bireyi olan kalfalar üzerinde yoğunlaşan bir alan çalışmasına yer verilmiştir. Kalfalar üzerinde yoğunlaşılmasının sebebi, kalfanın çırak ve usta gibi işin uygulamasını değil, koordinasyonunu ve yönetimini üstlenmesi, mimar ve mühendisten sonra gelen yetkili merci olmasıdır. Ara işgücü içinde yönetici ve kontrol edici eleman pozisyonu nedeniyle çok daha fazla sorumluluk üstlenmekte ve bu sorumluluğa bağlı olarak sorunlarının da arttığı düşünülmektedir. Bu amaçla yapılan alan çalışmasında uygulama alanı olarak istanbul ilinin seçilmesinin nedeni, istanbul'un özellikle işgücü göçünün en fazla olduğu illerden bir oluşudur. Bilindiği gibi inşaat sektörü, göçmen konumunda olan işgücünün yoğun olarak çalıştığı sektörlerin başında gelmektedir. Ancak kalfaların bu tablo içindeki yeri belirsizdir. Dolayısıyla istanbul'un örnek il olarak seçilmesi ile bu belirsizliğin, bir örneklem kapsamında da olsa, giderilmesine çalışılmıştır. Çalışmada geliştirilen anket formu, özel sektörde ve kamu sektöründe çalışmakta olan 50 kalfa ile yüzyüze görüşme tekniği kullanılarak yapılmış ve değerlendirilmiştir. Alan çalışması neticesinde elde edilen veriler, literatür bölümünde sunulan yasal çerçeve ve eğitim bölümlerinde bahsedilen verilerle karşılaştırılmış ve sorunlar ortaya konduktan sonra bu sorunlara yönelik çeşitli öneriler sunularak çalışma tamamlanmıştır.

Özet (Çeviri)

INTERMEDIATE LABOUR FORCE IN CONSTRUCTION SECTOR : FOREMEN SUMMARY In this century, technology has been developing and changing. Not only in developed but also in developing economies like Turkish economy, it is aimed to practice novelties of technology in a short term in production, and then to transfer them to industry. Construction sector has a strategic role in all economies because of its functions. As the construction technology is always renewed and developed, workforce must be at parallel quality with it. But, both in developed and developing countries, it is known that construction industry has a transition role for workforce who comes to city from country and isn't qualified. In the sector, beside qualified management staff and worker, the problem of qualified intermediate labour force is faced to. This study was prepared in order to research the working intermediate labour force in construction sector and to find the differences between the ideal way and the practising stage according to its social and legal frameworks; and to show the way to the problems and their solutions. According to the literature study, first, information was presented about parts of construction sector and the qualities of employed workforce. Then, according to the aim of better understanding of intermediate labour force which is an important resource of construction sector, the definitions of intermediate labour force were given place. Craft workforce is defined as the level between the management and producing workers; and includes different workforces like: apprentice, foreman, master, master teacher, supervisor and subcontractor foreman. After defining intermediate labour force, researches showing the problems about workforce and intermediate labour force in construction sector were presented. Generally, because they don't get an extra education except the knowledge and ability that they learnt from the older people in their sector, they are insufficient not only in their job but also in their social and legal rights; this is a disadvantage not only for the workers but also for the managers. Because of this, while researching intermediate labour force in construction sector, it is a must to research the legal framework of workforce and intermediate labour force. First, legal definations were expressed, then related articles of Law of Work, Law of Depts, 506 numbered Law of Social Insurance, Statue of Health of Workers and Work Security In Constructions, Law of Construct, 3457 numbered Law of Opening Profession Courses in Industrial Foundations and in Mines, 2089 numbered Law of Apprenticeship, Foremanship and Mastership and 3308 numbered Law of Apprenticeship and Profession Education were presented in 3.2. Legal Framework for intermediate labour force. XIWhile searching in 506 numbered Law of Social Insurance, the data about the number of work-places and insured workers in the industry were presented. Because of informing the workforces as worker-foreman-master in discriminately to the Social Insurance Foundation, a net number can't be known about their sured intermediate labour force. It is real that the rate of working workforce without any social security is high because of the rate of getting seasonal workers and temporary going in and out in the industry. In legal framework, at last, applications for workforce and intermediate labour force in foreign law systems like French, German and Swiss were presented and the similarities and differences with Turkish Law System were put forward. After the definitions and legal framework for intermediate labour force, for the aim of understanding its structure, it is required to research the education for intermediate labour force. In the 4th Intermediate Labour Force Education section, the progressing steps from the past to now about professional and technical education were presented, then today's applications were mentioned. Technical Education is defined as ability, treatment or way for art, production and teaching. Professional and technical educations are kinds of education which prepare the students not only for the job but also for the life in different programs and schools. In the construction sector, education for intermediate labour force showed differences in the whole history. Because of this, education for intermediate labour force was researched on two headlines as before Republic and Republic period. Before the Republic, after being Turkish of Anatolia, this was continued by Lonca Organization. This education system formed as in a row: apprentice-foreman- master. It is similar to today's apprentice education. After Revolution of Industry, in Europe, cheap machines took the place of workforce, in the Ottoman Empire, because old education system can't solve the problem of qualified workforce in industry, it was a must to choose a new education system. During the Republic Period, need of qualified worker for keeping up with the world was increased, new education institutions were opened, but then it was required to open formal education institutions. Informal education is a kind of education which is arranged for the people according to the laws which is given at schools or at the places that have the same quality with schools before starting to work and it includes preschool education, primary education, secondary education and faculty education. Formal education is a kind of education for the people who haven't get any informal education or left school earlier, or students at the informal education. The greatest difference between them is: in informal education, students get theorical education four days and practical education one day a week; but in formal education, students work four days and get theorical education one day a week. In formal education, professional and technical education steps are; apprenticeship program, mastership program and master teacher period program. XIIAfter researching the history and today's applies of Turkish intermediate labour force, education systems for them in the world was researched; apprenticeship programs in USA, Germany, France, England, Japan and the other European Countries were announced and the similarities and differences with the Turkish education system were put out. In the last section, a focused survey study about the foremen who are important members of intermediate labour force were given place. The reason why there is a focus on foremen is that; foreman doesn't get the responsibility of applications like apprentice or the master, but gets the responsibility of coordination and management, and his being authority just after the architect and the engineer. Because they have a position as manager and controller, intermediate labour force has more responsibility and along with to this responsibility, it is thought that their problems are increasing. The reason why Istanbul was choosen for survey study was, especially, Istanbul's getting a large number of workforce imigration. As it is known, construction industry comes at the first position of the workforce in imigration condition. But, the place of the foreman on the table is indistinct. So, by choosing Istanbul as a sample city, even if it is only a sample, this indefiniteness was tried to be relieved. The improved questionnarie form in the study was prepared by interviewing face to face method with 50 foremen working in private and public sectors, and was utilized. The data that were obtained as a result of domain study, compared with the data expressed in legal framework and educational sections presented in literature section and after putting out the problems, the study was completed by presenting various recommendations for these problems. XIII

Benzer Tezler

  1. Tez No

    485306

    Assessment of public private partnership (PPP) schemes in Turkish railway industry

    Türkiye demiryolu sektöründe kamu özel işbirliği (KÖİ) uygulamalarının incelenmesi

    YUNUS EMRE ŞİMŞEK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    Ulaşımİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. PELİN ALPKÖKİN

  2. Tez No

    694645

    Orta doğu inşaat sektöründe proje risklerinin belirlenmesi verisk yönetim model önerisi

    Project risk identification in the middle east construction industry and risk management model suggestion

    ABDULLAH HARTAVİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BARIŞ YILDIZLAR

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CEMİL AKÇAY

  3. Tez No

    356114

    Managing risks in transportation projects through subcontracting contracts

    Ulaştırma projelerindeki risklerin altyüklenici sözleşmeleri yoluyla yönetimi

    BERAT SÜPHANDAĞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    Ulaşımİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. PELİN ALPKÖKİN

  4. Tez No

    745475

    The Effect of Economic Globalization on the Islands of the Indian Ocean: An Econometric Analysis

    Ekonomik Küreselleşmenin Hint Okyanusu Adalarına Etkisi: Ekonometrik Bir Analiz

    ZAFİİRA MEHREEN BİNT HAFIZA BEEHARRY

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    EkonomiPamukkale Üniversitesi

    Uluslararası Ticaret Ve Finansman Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ YAŞAM DEMİR

  5. Tez No

    184538

    Modelling an intranet based management information system based on accounting information

    Muhasebe bilgisine dayalı intranet tabanlı yönetim bilgi akış sistemi modellemesi

    BAHADIR ŞERBETÇİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2004

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. KIRHAN DADAŞBİLGE

Geri Dön