Müze eğitimi alanında yapılmış olan lisansüstü tezlerin ve bitirme projelerinin belirlenen ölçütlere göre incelenmesi
A general view of graduate theses and master degree projects withoute theses made in the field of museum education
- Tez No: 274145
- Danışmanlar: PROF. DR. GELENGÜL HAKTANIR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Müzecilik, Education and Training, Museology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müze Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Bu araştırma ile müze eğitimi alanında bugüne kadar yapılmış ve alanyazın taraması sonucu ulaşılmış yüksek lisans ve doktora tezleri ile tezsiz yüksek lisans bitirme projelerinin belirlenen ölçütlere göre incelenmesi ve yapıldığı yıllar, konuları, kullanılan veri toplama araçları ve araştırma modelleri, hedef grupları, ele alınan müzeler ve araştırmanın yapıldığı üniversiteler ile bağlı olduğu enstitü/anabilim dalları açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi'ne intikal ettirilmiş tezler ile tezsiz yüksek lisans bitirme projelerinden oluşan ?Çalışma Kapsamı?ndan elde edilen veriler belli başlıklar altında incelenerek gruplandırılmış ve bulgular tablolar halinde düzenlenerek değerlendirilmiştir.Çalışma kapsamındaki araştırmaların sonuç ve önerileri de nitel değerlendirme yöntemiyle incelenerek sunulmuştur.Bu çalışma ile aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır.Çalışma kapsamında yer alan 74 araştırmanın 59'u yüksek lisans tezlerine, 10'u tezsiz yüksek lisans bitirme projelerine, 5'i ise, doktora tezlerine aittir.Özellikle 1998 yılından bugüne kadar yüksek lisans tezleri başta olmak üzere tezsiz yüksek lisans bitirme projeleri ve doktora tezleri sayısında artış olduğu, en fazla araştırmanın da sırasıyla 2007, 2006 ve 2008 yıllarında yapılmış olduğu tespit edilmiştir.Çalışma kapsamındaki lisansüstü tezler ve bitirme projelerinin tümü ele alındığında, en fazla araştırma Ankara Üniversitesi'nde hazırlanmış olup, tezsiz yüksek lisans bitirme projeleri de yalnızca Ankara Üniversitesi'ne aittir. Yıldız Teknik Üniversitesi'nde sadece yüksek lisans tezlerinin, Gazi Üniversitesi'nde ise doktora ve yüksek lisans tezlerinin çalışıldığı görülmektedir.Araştırmaların yapıldığı enstitü ve anabilim dalları incelendiğinde, sosyal bilimler enstitülerine bağlı müzecilik ve müze eğitimi anabilim dallarının en yüksek orana sahip olduğu görülmektedir.Araştırmalar konuları bağlamında incelendiğinde, ?Müze eğitimi program ve proje tasarıları? tüm araştırmalarda en çok kullanılan konu başlığı olarak görülmektedir. ?Müzelerde eğitim uygulamaları (ilköğretim ve ortaöğretim)?, ?Koleksiyonları bakımından örnek müze inceleme ve değerlendirilmesi?, ?Müze toplum ilişkisi ve halk eğitimi bakımından müzelerin incelenmesi? ve ?İlköğretim dersleri açısından müze eğitimi? ele alınan başlıca konular arasında sıralanabilir.Çalışmalarda, veri toplama aracı olarak en çok ?anket formu?nun kullanıldığı görülmüştür.Çalışma kapsamını oluşturan her üç araştırma türü incelendiğinde ise, çoğunlukla betimsel tarama modelinin kullanıldığı bulunmuştur.Çalışmaların hedef grubunu çoğunlukla ilköğretim öğrencilerinin oluşturduğu görülmüştür. En az ele alınan grubun ise okul öncesi dönemdeki çocuklar olduğu tespit edilmiştir.Arkeoloji müzelerinin çalışmalar içinde en çok ilgilenilen müzeler olduğu, etnoğrafya müzeleri ile tarih müzeleri, eğitim müzeleri ve sanat müzelerinin ise özellikleri itibariyle tezlere konu olan başlıca müzeler olduğu tespit edilmiştir.Çalışma kapsamındaki lisansüstü tezler ve bitirme projeleri incelendiğinde müze eğitimi alanında dünyadaki uygulamalar, gelişim düzeyi, ülkemizdeki çalışmalar, mevcut durum, eğitim programı, proje tasarıları ve uygulamalar bağlamında, resmi ve özel müzeler ile eğitim kurumlarının yaklaşımlarının, ihtiyaçlarının, yetersizliklerinin ve beklentilerinin irdelendiği, ortaya konduğu görülmektedir. Bunun da Türkiye'de müze eğitimi alanındaki çalışmalar için önemli bir temel oluşturduğu, olumlu katkı sağladığı, ivme kazandırdığı söylenebilir.Ülkemizin resmi kurumlar bünyesindeki sayılı müzelerinden olanlarla bazı özel vakıf müzeleri ve bilim merkezlerinin çağdaş müzecilik anlayışını benimsedikleri ve müze eğitimi uygulamalarına eğitim kurumlarıyla işbirliğinde, eğitim programları ve eğitim ortamları da hazırlayarak katkı yaptıklarını çalışmalar ortaya koymaktadır. Ancak bu uygulamaların yaygın ve yeterli olmadığı söylenilebilir.Eğitim kurumlarında müze eğitimi uygulamalarının Milli Eğitim Bakanlığı'nın eğitim-öğretim programlarına bağlı olarak ve ders saatleriyle, özel hafta/anma günleriyle sınırlı olduğu, kurumların sahip olduğu imkânlar, idarenin bu konuya yaklaşımı, müze eğitimi konusunda belli bir donanıma sahip ve yeterli personel ya da öğretmen bulunmayışı gibi olumsuz etkenler çalışmalarla tespit edilmiş olmakla birlikte yine de farklı öğretim yöntemleri kullanılarak müzelerden ve nesnelerinden okullarda ya da müzelerde eğitim çalışmaları yapılarak yararlanılması genel olarak benimsenmektedir.Konuya dair araştırmalar göstermektedir ki, her yaş grubundan ziyaretçi olmasına karşın ödev ve araştırma amaçlı yönlendirilmiş olsalar da müzeler en çok öğrenci gruplarınca ziyaret edilmektedir. Özel anma ve kutlama günlerinde ve ailelerle yapılan ziyaretler de önemli yer tutmaktadır.Müze ziyaretçilerinin eğitim seviyesinin ve gelir düzeyinin yüksekliğinin müzeleri ziyaret etme sıklığı ile paralellik gösterdiği, ulaşım ve maddi olanaksızlıkların, müzelerin çağdaş müzecilik anlayışı çerçevesinde ziyaretçilerine sunacağı ya da sunması gereken imkânların ve eğitim programı uygulamalarının çeşitliliği, zenginliği bakımından beklentiler, yetersizlikler ortaya konulmakla birlikte müzelerin de ziyaretçi profilini araştırma, yönlendirme, farkındalık yaratma, halk eğitiminde ve toplumla iletişimde etkin rol oynama çabası içinde olması önemli görülmektedir. Bu da müze eğitimi alanına katacağı değer bakımından ele alınması ve sonuçları itibariyle değerlendirilmesi gereken bir konu olarak görülmelidir.1.Çalışma kapsamındaki araştırmaların önerilerinde yer alan saptamalar ve yapılması gerekenler temel alınarak, adı geçen müzeler incelenmeli ve aradan geçen zamanda o önerilerin ne kadarının gerçekleştirildiği kaydedilerek değerlendirilmelidir.2.Ön test ve son test kontrol gruplu deneysel desen modelli doktora tezleri yapılarak, program ve proje tasarıları sınanmalı ve olumlu çıkanlar eğitim kurumlarına tanıtılmalıdır.3.Bundan sonra yapılacak araştırmalarda ilköğretim öğrencilerinin yanı sıra, öncelikle okul öncesi dönem çocukları olmak üzere farklı grupları da hedef alan araştırmalar planlanmalıdır.
Özet (Çeviri)
With this research, graduate, postgraduate theses and master degree projects without theses related with museum education are searched due to certain criteria by using literature scanning. Besides, research versus years and subjects, data collection means, searching models, key groups, museums in hand and researches done by universities and also their related institutes are taken into account.Theses sent to YOK National Thesis Center and data obtained through post graduate Projects without theses are searched, grouped, evaluated and tabulated.Research and proposals in this study group were reviewed with qualitative assessment assessments.Attained results stated below.In this case study 74 researches are included and 59 of them are post graduate theses, 10 entries of them are postgraduate projects without theses and 5 of them are doctorate theses.Especially since 1998, the number of graduate theses, master degree projects without theses and postgraduate theses has increased. Most of the research is done in 2007, 2006 and 2008.Most of the postgraduate degree theses belong to Ankara University. When post graduate thesis and graduate theses are covered, it can be seen that most of the research are done in Ankara University and most of the master degree projects without theses are belong to Ankara University. Only master degree theses can be found in Yıldız Technical University. On the other hand in Gazi University, only post graduate and master degree theses can be found.When research related with institutes and departments are examined, it can be seen that mainly museology and museum education disciplines of social science institutes have the highest rank.When the research analyzed with topics, it can be seen that education program of museums and project design are the most used topics. The main topics can be listed as ?Applications at Museum Education (Primary and Secondary Schools)?, Sample Museum investigations and evaluations related with their collections?, ?Research related with museums in terms of museums versus Community Relations and Public Education Evaluations?, ?research related with museum education in terms of Elementary School Lectures? .To be able to get data in these studies, mostly questionnaire forms were used.When each one of three researches study group was examined, it was discovered that mostly figurative scanning model was used.In these studies mainly primary school students were chosen. Furthermore it was found out that the least chosen group was the preschool children as study group.The most attention was given to the archeology museums and it is also determined that ethnography and history, education and art museums are mainly getting attention for theses topics.Studying the projects of master degree programs with/out thesis and Ph.D. thesis, the practices in the scope of museum education, level of development, activities in our country, present situation, plans for education-programs-projects and their applications are discussed by concerning communication, needs, insufficiency and expectations of official and private museums. This improves the progress, gets positive contribution for the studies in the field of museum education.Contemporary museum concepts are embraced by some of the public museums in our country and charitable foundation museums. Studies display the contribution to progress which is cooperated by education associations, by preparing education programs and education environments. But these applications are not widely distributed and not enough.Depending on National Education Ministry of Education programs museum applications of education foundations are restricted to lecture hours and special memorial days. It is also detected that possibilities of foundations, administrations? affinity to this subject, the lack of enough museum education background of teachers and basic facilities are detected as negative situations. Even though these are evident, they are accepted to make museum education studies at schools by using different education methodologies.Research about this subject shows that museums are visited mostly by student groups, even though visitors from every age group is being tend to do homework and research.Special memorial and visits on special days and celebration days and also visits with families have an important part.There is a good agreement between high education level and good revenue of people with getting high frequency visit of the museums. However facilities given by the museums are also important they are varieties and abundances of education programs, arrival possibilities etc. With these subjects, it is important that museums should investigate visitor profiles, serving guidance and effort to serve good communication with people and museums and this must be taken into consideration that it is worth for improving the museum education and its consequences.1.Ascertainments which take place in inquire offered for the study groups must be taken into account. The abovementioned museums should be analyzed in the means of how much of the offers have been applied should be down and assessed.2.Postgraduate theses must be done with pre- and post-test control groups which have experimental design models. Programs and project designs must be tested and positive results should be introduced to education associations.3.Hereafter, research primarily about preschool and other different groups must be put center of investigations.
Benzer Tezler
- Eğitim bilimleri alanında müze eğitimi konulu yapılmış lisansüstü tezlerin incelenmesi
Examination of postgraduate theses on museum education in the field of educational sciences
ÖZGE BİLİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiResim-İş Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ÇAYDERE
- Contextualizing the age of Sultan Süleyman the magnificent: Perceptions of Ottoman art in The United States, 1929-1987
Muhteşem Sultan Süleyman dönemi sergisi bağlamında Amerika'da Osmanlı sanatı algıları, 1929-1987
ZEYNEP SİMAVİ
Doktora
İngilizce
2023
Sanat Tarihiİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VESİLE GÜL CEPHANECİGİL
- İnegöl tarihi kent merkezinin değişiminin incelenmesi Veeski hükümet konağı koruma projesi
Examination of the change of historical city center and old government office conservation project
SEDA ÇAKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP ERES ÖZDOĞAN
- Miras yapı komplekslerinin yeniden kullanımı: Ankara Saraçoğlu mahallesi için yeniden kullanım stratejileri
Adaptive reuse of heritage building complexes: Adaptive reuse strategies for Ankara Saraçoğlu neighborhood
DİLAY ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesiİç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGE CORDAN
- Türkiye'nin ilk konservasyon laboratuvarı: Kimyahane
The first conservation laboratory of Turkey: The Kimyahane (house of chemistry)
VİLDAN YARLIGAŞ