Anadolu Uygarlıkları'nda cinsel betimlemeler ve günümüz Türk heykeline yansıması
Sexual portraits in anatolian civilizations and their reflection to contemporary turkish sculpture
- Tez No: 274505
- Danışmanlar: PROF. DR. VEDAT SOMAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Heykel Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
?Anadolu Uygarlıkları'nda Cinsel Betimlemeler ve Günümüz Türk Heykeline Yansıması? konulu bu çalışma, Anadolu'nun tarih öncesinden başlayıp, Tunç Çağının sonuna kadar geçen döneminde yaşayan toplulukların cinselliğe bakış açısını ve bu bakış açısıyla oluşturdukları heykel ve heykelciklerdeki cinselliği sembolize eden betimlemeleri incelemektedir.Asıl temaya girmeden önce çalışmanın I. Bölümünde, cinsellik kavramının açıklanması ve cinsellik kavramının ilkçağ kültürlerinde sembol, büyü ve mitoslarla ilişkilerinin incelenerek bu kavramların ansiklopedik tanımlarının açıklanması ve sanattaki yer alma biçimlerinin irdelenmesi üzerinde durulmuştur.Bu tanımlamalara kısaca değinilirse:Cinsellik, yaşamın sürebilmesi için gerekli en temel faktörlerden biridir. İlkçağ insanına göre cinsel yaşamın büyüsel bir yanı olduğunu savunan antropologlar, bu durumun, eski çağ kültürlerinde cinselliği kutsal kıldığını düşünmektedir. Bu kutsallık semboller aracılığıyla ve mitolojik anlatımlarla betimlenmiş, sanatsal üretimlerde çok sık ifade edilmiştir.Ansiklopedik tanımlamalara göre, sembolün net bir açıklaması yapılamamaktadır. Ancak, PsikanalistG.Jung'un, sembol kavramını, ?Semboller bilinçaltımızın verilerine indirgenen olayları ve bilgileri bizi aşan, gözle görüp elle tutamadığımız şeyleri kavramamıza yardımcı olan araçlardır?. diye tanımlamıştır.Ana Britannica Ansiklopedisi büyü kavramını şöyle açıklamaktadır:“Büyü, insana ve doğaya ilişkin olayları, maddi dünyanın ötesindeki gizemli dış güçler aracılığıyla etkileyip yönlendirdiğine inanılan törensel eylemdir?.Behçet Necatigil, Mitos kavramını:”Mitos, Yunanca da söz öykü anlamına gelir; Mitoslar, ilkel insan topluluklarının, evreni, dünyayı ve tabiat olaylarını kişileştirerek yorumlamak, henüz sırrını çözemedikleri hayatın ve evrenin çeşitli görüntülerini bir anlam kolaylığına bağlamak ihtiyacından doğmuş öykülerdir?. şeklinde ifade etmektedir.Çalışmanın ll. bölümünde, ?Anadolu Uygarlıkları'nda Cinselliğin Kültürel Yapıya Etkisi? başlığı altında, Anadolu Uygarlıkları'nın geçirdiği kültürel süreçteki toplum yapısı irdelenip, o çağlarda cinselliğe nasıl yaklaşıldığına değinilmiştir. Yine aynı bölümde, tarih öncesi çağlarda Anadolu'da ortaya çıkmış olan cinselliği betimleyen semboller ve kültler konunun gerektirdiği kadarıyla açıklanmaya çalışılmıştır. Bu kültlerin içinde Ana tanrıça ve Boğa Kültü eser-metin çalışmasının önemli temalarındandır. Çalışmanın ana temasını doğrudan ilgilendirmesi nedeniyle, o dönemde algılanan şekildeki cinselliğin, üreme ve bereketin kutsal yanıyla özdeşleşmesinden dolayı, tarih öncesi çağlardan günümüze kadar gelen ve günümüzün sanat çalışmalarında da sıkça karşılaşılan üreme sembollerine geniş yer verilmiştir.Çalışmanın lll. bölümünde, Tarih Öncesi Çağlarda Anadolu'da cinselliği betimleyen sembolleri, günümüzde yapıtlarına kendi yorumlarıyla yansıtan, Ferit Özşen, Mehmet Aksoy, Ertuğ Atlı gibi Türk heykel sanatçılarının eserlerinden örneklere yer verilmiştir.?Çalışmalarım? bölümü ise, Anadolu'da cinselliği betimleyen sembollerin, eser metin çalışmasının içeriğine uygun bir yaklaşımla gerçekleştirilen heykellerin temaları içerisinde, ne şekilde ele alındıklarının açıklanmasına ayrılmıştır.ANAHTAR KELİMELER: Cinsellik, Anadolu, Ana Tanrıça, Kült, Sembol, Heykel
Özet (Çeviri)
This study ?Sexual Portraits in Anatolian Civilizations and Their Reflection To Contemporary Turkish Sculpture? analyses the sexual perspective of the communities who lived between the prehistoric times and the end of Bronze Age and the sculptures and statues they made with this perspective which symbolizes sexuality.The first chapter of the study, before entering the main theme, focuses on the explanation of the concept of sexuality, its relations with symbols, sorcery and myth and the encyclopedic description of these concepts and analysis of their forms of existence in art.If we briefly mention these explanations;Sexuality is one of the most fundamental factors for maintaining life. Claiming that sexual life had a magical side for ancient people, anthropologists think that this renders sexuality sacred in ancient cultures. This holiness has been described through symbols and mythological expressions and implied in artistic outputs.According to the encyclopedic descriptions no clear explanation can be done of symbol. However, the psychoanalyst G. Jung explains the concept of symbol as follows; ?Symbols are tools which help us to comprehend the events and information that are reduced to our subconscious and that could not be seen or touched.Encyclopedia Ana Britannica explains the concept of sorcery such as;“Sorcery is a ritual action which is believed to manipulate and effect the events concerning human and nature, through mysterious outside powers that are beyond the material world.?Behçet Necatigil, expresses the concept of myth as follows; ”Myth means word tale in Greek. Myths are tales that are born from the ancient human communities? need of interpreting the events of universe, world and nature by personalizing them and their need of understanding the secrets of life and various visions of universe that are not yet solved.In the second chapter of the study, under the title ?The Effects of Sexuality to the Cultural Structure in Anatolian Civilizations?, the structure of society during the Anatolian Civilizations? cultural process has been examined and sexuality approaches in those ages has been mentioned. In the same chapter, the symbols and cults describing sexuality emerged in Anatolia during prehistoric times has been explained. Among these cults, the Mother Goddess and the Cult of Bull are the main themes of the study-text. Because of their direct relation on this study?s main theme and the sexuality?s identification with the holy side of breeding and fertility, the breeding symbols that came to our age from prehistoric ages and which are frequently encountered in contemporary art works, have been widely highlighted.In the third chapter of the study, samples from the works of the artists who reflect the symbols of sexuality in Anatolia in prehistoric ages to their works with their own interpretations like Ferit Özşen, Mehmet Aksoy, Ertuğ Atlı have been given place.The chapter titled ?My Works?, has been reserved to the explanation of the reflection of the symbols describing sexuality in Anatolia in the sculptures which are made with the proper approach to the content of study-text.KEY WORDS: Sexuality, Anatolia, Mother Goddess, Cult, Symbol, Sculpture.
Benzer Tezler
- Antik Mısır ve Eski Anadolu uygarlıklarında tıp
Medicine at archaic Egypt & old Anatolia civilizations
BERAT CERAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Deontoloji ve Tıp TarihiSelçuk Üniversitesiİlköğretim Bölümü
DOÇ. DR. GÜNGÖR KARAUĞUZ
- Anadolu Uygarlıkları'nda seramik formlarda kulp-emzik ilişkisi (M.Ö. 8000-M.S. 17. yy.)
The Handle and spout relation of ceramic forms in Anatolian civilizations (B.C. 8000-A.D. 17 th century)
ZEKERİYA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Güzel SanatlarMarmara ÜniversitesiSeramik ve Cam Tasarımı Ana Sanat Dalı
Y.DOÇ. FEHMİ DEMİREL
- Fethiye Müzesi'ndeki atlı tasvirli adak stelleri
Votive stelae with rider depiction from Fethiye Museum
MURAT TOSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
ArkeolojiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE AYDIN
- Kybele Kültü'nün geçmişten günümüze çağdaş sanata yansıması
Cybele Cult's from modern art
ARAS TAŞDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ArkeolojiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENİS TİMUÇİN TAN
- Çağdaş Türk seramik sanatı içinde İzmirli ilk seramik sanatçılarının yeri
First ceramic artists from İzmir in contemporary Turkish ceramic art
GÜL ERBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Sanat TarihiEge ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNCİ KUYULU ERSOY