Zihin engelli öğrencilere günlük yaşam becerilerinin kazandırılmasında eşzamanlı ve sabit bekleme süreli ipucu işlem süreçlerinin etkililik ve verimliliklerinin karşılaştırılması
A comprasion of the effectiveness and efficiency of constant-time delay and simultaneous prompting procedures on teaching daily life skills to students with mental retardation
- Tez No: 278302
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NİHAL VAROL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Bölümü
- Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 368
Özet
Bu araştırmanın amacı, zihin engelli öğrencilere günlük ya?am becerilerinin(ped deği?tirme ve ti?ört ütüleme becerilerinin) kazandırılmasında, e?zamanlı ve sabit bekleme süreli ipucu i?lem süreçlerinden hangisinin daha etkili ve verimli(ölçüt kar?ılanıncaya değin gerçekle?tirilen öğretim süreci sayısı, ölçüt kar?ılanıncaya değin öğrencinin yaptığı yanlı? tepki sayısı ve ölçüt kar?ılanıncaya değin geçen toplam öğretim süresi açısından) olduğunu, kazandırılan becerilerin öğretimden 7, 14, 21 gün sonra sürdürülüp sürdürülmediğini ve kazandırılan becerilerin farklı ortam, araç ve ki?ilere genellenip genellenmediğini ortaya koymaktır. Ayrıca ara?tırmada kazandırılan becerilerin önemini ve i?levselliğini belirlemek, bu becerileri kazandırmada kullanılan beceri i?lem süreçlerinin uygunluğunu ve i?levselliğini değerlendirmek amacıyla ailelerin ve öğretmenlerin görü?leri alınmı?tır. Ara?tırmada, tek denekli deneysel desenlerden uyarlamalı dönü?ümlü uygulamalar modeli kullanılmı?tır. Ara?tırmada öğrencilerin ti?ört ütüleme ve ped deği?tirme becerilerindeki düzeyleri, ara?tırmanın bağımlı deği?kenlerini; günlük ya?am becerilerinin öğretiminde kullanılan e?zamanlı ve sabit bekleme süreli ipucu i?lem süreçleriyle yapılan öğretim ise bağımsız deği?kenlerini olu?turmu?tur. Ara?tırmanın denekleri, 2008-2009 öğretim yılında, TSK SAĞVAK Güvercinlik Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi'ne kayıtlı 12 ve 14 ya?larında iki kız öğrencidir. Ara?tırmada, deneklerin günlük ya?am becerilerindeki ba?lama düzeyleri tek fırsat yöntemiyle belirlenmi? ve bağımsız deği?kenin bağımlı deği?ken üzerindeki etkisini belirlemek için öğretim oturumlarına yer verilmi?tir. Öğretim oturumları, gün içerisinde ti?ört ütüleme ve ped deği?tirme becerilerinin e?zamanlı ve sabit beklemeli öğretim süreçleriyle öğretimi dönü?türülerek uygulanmı?tır. Öğretim sırasında deneklerin gösterdikleri ilerlemeler, ipucu i?lem süreçlerine uygun olarak hazırlanan ilerleme kayıt çizelgelerine kayıt edilmi?tir. Ara?tırmada öğrencilerin günlük ya?am ve ki?isel bakım becerilerindeki gereksinimlerini, çalı?ma davranı?ları, dil ve taklit becerilerindeki düzeylerini ve öğrenciler için etkili peki?tireçleri belirlemek amacıyla, öğretmen görü?me formu; deneklerin ped deği?tirme ve ti?ört ütüleme becerilerinin öğretimi için gerekli ön ko?ul becerilere sahip olup olmadıklarını belirlemek amacıyla önko?ul beceriler ölçü aracı; günlük ya?am becerilerindeki düzeylerini belirlemek amacıyla, beceri ölçü araçları; sabit bekleme süreli ve e?zamanlı ipucu i?lem süreciyle öğretimi yapılan günlük ya?am becerilerinde, öğretim sırasında öğrencilerin ilerlemelerini kaydetmek amacıyla, ilerleme kayıt çizelgeleri; sabit bekleme süreli ve e?zamanlı ipucu i?lem süreciyle yapılan öğretimin, uygulamacı tarafından öğretim sürecinde yer alan basamaklara uygun olarak güvenilir biçimde uygulanıp uygulanmadığının belirlenmesi ve yoklama oturumlarında(ba?lama düzeyi, genelleme, süreklilik) toplanan verilerin güvenilir bir biçimde toplanıp toplanmadığını belirlemek amacıyla, uygulama güvenirliği formu; sabit bekleme süreli ve e?zamanlı ipucu i?lem süreçleriyle öğretimi gerçekle?tirmek amacıyla, e?zamanlı ve sabit bekleme süreli ipucu i?lem süreciyle sunulan öğretim materyalleri ve kazandırılmak istenen becerilerin önemini ve i?levselliğini, bu becerileri kazandırmada kullanılan beceri i?lem süreçlerinin uygunluğunu ve i?levselliğini belirlemek amacıyla sosyal geçerlik formu hazırlanmı? ve uygulanmı?tır. Ara?tırmada elde edilen veriler, grafiksel olarak analiz edilmi? ve niteliksel olarak yorumlanmı?tır. Ara?tırmanın sonuçlarına göre, zihin engelli öğrencilere günlük ya?am becerilerinin kazandırılmasında her iki ipucu i?lem süreciyle sunulan öğretimin etkili olduğu; ölçüt kar?ılanıncaya değin gerçekle?en toplam öğretim süresi açısından, sabit bekleme süreli ipucu i?lem süreciyle yapılan öğretimin, e?zamanlı ipucu i?lem süreciyle yapılan öğretime göre daha verimli olduğu; ölçüt kar?ılanıncaya değin gerçekle?en toplam öğretim süreci sayısı ve ölçüt kar?ılanıncaya değin verilen yanlı? tepki sayısı açısından, e?zamanlı ipucu i?lem süreciyle yapılan öğretimin, sabit bekleme süreli ipucu i?lem süreciyle yapılan öğretime göre daha verimli olduğu; kazandırılan günlük ya?am becerilerinin öğretim bittikten 7, 14, 21 gün sonra sürdürülebilirliği ve farklı ortam, ki?i, araç-gerece genellenebilirliği açısından farklılık olmadığı izlenimi edinilmi?tir.
Özet (Çeviri)
This study was designed to determine whether simultaneous or constant-time delay prompting procedures is effective in teaching daily life skills(changing hygienic peds and ironing T-shirts) to students with mental retardation (in terms of the number of trainings, the number of the incorrect behaviors of the child and total training process until meeting the criterion), whether the skills are maintained 7, 14, 21 days after the training is completed and whether the skills are generalized to different environments, people and tools/materials. Besides, opinions of the families and teachers are employed in order to determine the efficiency and functionality of the skills and to determine the appropriateness and functionality of the procedures used during the process of training of the skills. ?Adopted Alternating Treatment Design? across the single subject experimental designs is used in the research.While students? levels at ironing T-shirts and changing hygienic peds compose the dependent variable the training performed with constant-time delay and simultaneous prompting procedures in teaching daily life skills composes the independent variable of the study. Baselines of the subjects are determined with single chance procedure and training sessions are designed so as to examine the effect of the independent variable on the dependent variable. Training sessions are performed with alternating treatment during the process of teaching ironing T-shirts and changing hygienic peds. Students? development table prepared appropriately according to the prompting procedures. In order to find out the students daily life and personal care requirements, their studying behaviors, their language and imitation levels and effective reinforcements, a teacher interview form is used. Prerequisite skills form is employed so as to explore whether the subjects have essential prerequisite skills about changing hygienic peds and ironing T-shirts. Besides, prerequisite skills form is applied to determine the students? daily life skill levels. Students? developments during the training with constant-time delay and simultaneous prompting procedures are written down with the help of development record tables. With the aim of determining the reliability of data gathering during follow-up sessions (baseline, generalization, continuity) and reliability of application of training performed with constant-time delay and simultaneous prompting procedures by the instructor, a procedural reliability form is used. A social reliability form is prepared and employed in order to determine the importance and functionality of materials and required skills used in the training performed with constant-time delay and simultaneous prompting procedure and appropriateness and functionality of the procedures utilized during the process of acquiring the skills.The data gathered during the study are analyzed graphically and interpreted characteristically.According to the results of the study, both of the prompting procedures are efficient in teaching daily life skills to the students with mental retardation. In terms of the total process of training until meeting the criterion constant-time delay prompting procedures more productive than the simultaneous prompting procedure. In terms of the total number of the training and incorrect behaviors until meeting the criterion, simultaneous prompting procedure is more productive than the constant-time delay prompting procedure. Moreover, there is no difference in terms of the maintenance of the daily life skills 7, 14, 21 days after the training and the generalization of the skills to different environments, people, and tools/materials.
Benzer Tezler
- Zihinsel yetersizlikten etkilenmiş öğrencilere günlük yaşam becerilerinin kazandırılmasında davranış öncesi ipucu ve sınama ipucu işlem süreci ile yapılan öğretimin etkililiği
The effectiveness of antecendent prompt and testing procedure on improving daily life skills of children with mental retardation
MEHMET DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİHAL VAROL ÖZYÜREK
- Zihin engelli çocuklara dikiş dikme becerilerinin kazandırılmasında model olma ve sözel ipucuyla sunulan sunulan bireyselleştirilmiş öğretim materyalinin etkililiği
Başlık çevirisi yok
OSMAN ÖZOKÇU
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MEHMET ÖZYÜREK
- Zihin engelli öğrencilerin öğretim programlarında günlük yaşam becerilerine yer verilme durumlarının belirlenmesi
Determining the giving place of daily life skills of mentally retarted students in their education programmes
SEVİLAY DÜNDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ATİLLA CAVKAYTAR
- Sınıf öğretmenlerinin zihin engelli kaynaştırma öğrencileri için sınıf içinde yaptıkları öğretimsel uygulamaların belirlenmesi
To determine the educational adaptations of class teachers for inclusive students with mental disabilities
MESUT ÖNDER
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. EMİNE ERATAY
- İlköğretim birinci kademedeki eğitilebilir zihinsel engelli öğrencilerde fizyoterapi yöntemleri kullanılarak çalışılan ince motor fonksiyonların yazma becerilerine etkilerinin incelenmesi
Searching the effects of thin motor functions which are worked by using physiotherapy methods on writing skills on mentaly handicaped students who are able to be trained, at primary school, first degree
SABRİ YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiÖzel Eğitim Bölümü
YRD. DOÇ. DR. HAKAN SARI