Yusuf b. Yahya el-Çerkesî ve tefsirdeki metodu
Yusuf b.Yahya el-Cerkesî and his method of Cem?u?l-meâlî
- Tez No: 278568
- Danışmanlar: PROF. DR. İSHAK YAZICI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 217
Özet
Yûsuf b. Yahya el-Çerkesî, XV. asrın sonu ile XVI. asrın ilk yarısında Osmanlı Devletinin hem siyâsi hem de ilmî bakımdan en parlak dönemini yaşadığı bir za-man diliminde yaşamıştır. Hayatı ile ilgili yeterli detaylı bilgi bulunmayan Çerkesî Arapça, Fıkıh, Hadis ve Tefsir başta olmak üzere islâmî ilimlerde kendini yetiştirmiş ve akabinde incelemiş olduğumuz tek kitap içerisindeki iki ciltlik Cem'u'l-Meâlî adıyla bilinen dirâyet tefsirini kaleme almıştır.Çerkesînin tefsirinde Beydâvî, Zemahşerî, Taberî, Kurtubî ve İbn Kesîr gibi mü-fessirlerin tefsirlerinden oldukça yararlandığı görülmektedir. Bir dirayet tefsiri olan Cem'u'l-Meâlî; Fıkıh, Kelam, Dil ve Belagat gibi çeşitli ilim dallarının muh-teviyatıyla ilgili bilgiler içermekle birlikte rivayet yönü de dikkate değerdir. İtikat-ta Ehl-i Sünnet çizgisinde olan Çerkesî, bazı ayetlerin yorumunda Mutezile'nin görüşlerini muhtelif delillerle reddetmiştir.Çerkesî'nin bu eseri, farklı alanlarla ilgili birçok faydalı malumatı içeren bir tefsir olmasına karşın, kendisine has orijinal bir metotla ortaya konulmuş bir eser değil-dir. Kendisinden önce yazılmış tefsirlerden oldukça yararlanan ve onlara benzer bir metotla ve daha küçük bir boyutta kaleme alınmaya çalışılmış bir eser olarak nitelendirilebilir.
Özet (Çeviri)
Yusuf b. Yahya el-Çerkesi lived in the time of the Otoman Empire when it was its most birilliant time for both political and educational aspect between the end of the 15th century and the first half of the 16th century. Çerkesi, about whose life we do not have enough information, had education in Islamic subjects such as Arabic, Islamic Law, Hadith, commentary on the Quran, and later wrote a rationalist commantery on the Quran called Cem?u?l-Meali consisting of two volumes in one book we have already examined.It is seen that Çerkesi benefited much in his commentary from those of commentaries such as Beydavi?s, Zemahşeri?s, Taberi?s and Ibn Kesir?s. While as a rationalistt commentary Cemul Meali includes some knowledge relating to the various Islamic subjects such as Islamic Law, theology, Islamic sects, language and rhetoric, it mainly concerns with the aspect of its rivayet (narration). Although Çerkesi held the belief of Orthodox Islam called ahl-i Sunnah in faith, he rejected the views of Mutazileh in some explainations of the verses based on various proofs.Although Cerkesi?s book contains very valuable knowledge in various fields, he did not use an original method in his book. Thus, it can be said that this book was written by benefiting from earlier commanteries, was used similar methods with its contemporaries, and written in a small size.
Benzer Tezler
- Sâdî Çelebi'nin (Ö. 945/1539) Hâşiye ʿalâ Envâri't-tenzîl ve esrâri't-teʾvîl adlı tefsirinin Meryem Suresi tahkiki (Edisyon-kritik)
A critical edition and analysis of Saʿdī Čelebī's Ḥās̲h̲iya ʿalā Anwār al-tanzīl wa-asrār al-taʾwīl Sūrat Maryam
MUHAMMET ZEKİ AKBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Dinİnönü ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HARUN BEKİROĞLU
- Birinci Abbasi döneminde kitabet
The Art of writing in first Abbasid period
SİBEL OLGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KAZIM ÜRÜN
- فرائد اللآلئ للعلامة يحيى بن عبد الله فخر الدين الرومي في الفقه الحنفي (ت: 864هـ) من باب الطهارة إلى باب الشفعة (دراسةً وتـحقيقاً)
Yahyâ bin Abdullah Fahreddin er-Ravi'nin (Ö. 864 H.) Hanefî fıkhı hakkındaki Ferâid el-Âlî adlı eserinin Taharet bâbından şufa bâbına kadar inceleme ve tahkiki
İBRAHİM CÂSİM ABDULLAH EL-CİNÂNÎ
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDUSSELÂM YUSUF İSA YAKUB
- Alâeddin Ali B. Yahyâ es-Semerkandî'nin Bahrü'l-Ulûm isimli tefsirinin Kehf Sûresi tahkîki ve incelemesi
Tahkîki and analysis of the Surah al-Kahf of Alâeddin Ali B. Yahyâ al-Samarqandî's tafsir named Bahr al-Ulûm
YAVUZ ALBAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURHAN ÇONKOR
- Osman ed-Dârimî ile Bişr el-Merîsî arasındaki hadisle ilgili tartışmaların değerlendirilmesi
An assessment of the di̇scussi̇ons regardi̇ng the hadi̇th whi̇ch occurred between Osman ed-Dari̇mi̇ and Bi̇şr el-Meri̇si̇
ALİ KAYA