Harran ovası koşullarında farklı su ve azot uygulamalarının buğday verimine etkileri ve su tüketimi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 27866
- Danışmanlar: Belirtilmemiş.
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1993
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Toprak Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
96 ÖZET Bu araştırma Güneydoğu Anadolu Projesi (SAP) Bölgesinde yer alan Harran Ovası'nda yapılmıştır. Bu çalışma ile makarnalık BALCAL1-85 buğday çeşidinde, bitkinin su kullanımı ye veriminde azot düzeyleri ile sulama rejiminin etkinliğini ve çiftlik su yönetiminde su tasarrufunun faydallığını belirlemek, sulama ve azotun, buğdayın azot beslenmesine etkisini saptamak amaçlanmıştır. Denemeler 1989-1 99 1 yılları arasında üç yıl süreli olarak, Köy Hizmetleri ŞANLIURFA Araştırma Enstitüsü/nün KORUKLU Araştırma istasyonuna yürütülmüştür. Harran Ovası'nda uzun yıllar (1979-1991) ortalaması iklim verilerine göre, yıllık toplam yağış 369 mm, oransal nem“/. 49, toplam buharlaşma 2062 mm, en yüksek sıcaklık 46,80 C, en düşük sıcaklık -16,80 C ve ortalama sıcaklık ise 17,10 C'dir. Denemeler Harran Ovası'nda geniş yayıl im alanı olan Harran toprak serisinde yapılmıştır. Araştırma, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre üç yinelemeli olarak yürütülmüştür. Ana konularda beş farklı sulama dönemleri, alt konularda ise azotun beş farklı seviyesi denenmiştir.9? Ana parseller Alt parseller (Sulama uygulamaları) (Azot uygulamaları) 10 : Susuz 11 : Süt olum döneminde bir su 1 ama 12 : Başaklanma ye süt olum dönemlerinde iki su 1 ama 13 : Sapa kalkma, başaklanma ye süt olumunda üç sulama 14 : Ekimde, başaklanma ye süt olumunda üç sulama Ekimden sonra yapılan sulamalarda toprağın 0-60 cm, diğer dönemlerde ise 0-90 cm' 1 i k derinliği tarla kapasitesine getirilmiştir.. Elde edilen üç yıllık Merilere göre, su ve azot birbirine başarılı olarak buğday tane verimini artırmıştır. Genellikle düşük azot seviyeleri ile susuz ve daha ^^z sayıda sulama yapılsın dönemlerde tane verimi azalırken, yüksek azot seviye 1 e r i i 1 e su 1 ama say ısı v e m i k t ar ı arttıkça t an e v e r i m i de artmıştır. Bölgede uzun yıllar ortalamasına yakın miktarda yağı s ol duşunda, sulama buğday tane verimini V. 76-\”d& oranında artırırken, kuraklık“ durumunda ise '/. 420 oranında, buna karsın azot ise sırasıyla, '/. 81-82 ve V. 32 oranında artırmıştır. Sulama ve azot birlikte tane verimini, kurak geçen yılda (1991) V. 590 oranında diğer yıllarda (1989-1990) ise '/. 198-209 oranında artırmıştır. Buğdayın, su tasarrufu ve optimum verimi gözönüne alındığında başaklanma başlangıcı ve süt olum dönemlerinde98 su 1 anması önerilebilir. Bu durumda sulama suyu gereksinimi 374 mm, su tüketimi ise 76? mm 'd ir. Ancak su sıkıntısı yoksa ek olarak sapa kalkma döneminde de sulama yapılabilir. Bunun 1 Si birlikte, ekimden sonra olabilecek şiddetli kuraklığın başgöstermesi durumunda ekimden sonra mutlaka su 1 ama yap ı 1 malıdır. Buna ek su 1 amal ar, başak 1 anma başlangıcı ye süt olumunda yapılmalıdır. Buna göre sulama suyu 45? mm, su tüketimi ise 792 mm'dir. En ekonomik azot uygulaması olarak, kuru koşullarda 7 kg N/da, sulu koşullarda (başaklanma başlangıcı ve süt olumunda suiama) 15-17 kg N/da, kuraklık durumunda ise (ekimde, başaklanma başlangıcı ye süt olumunda sulama) 12-13 kg N/da azotlu gübre kullanılması önerilebilir. Bitkideki (yeşil aksam) total azot (N) düzeyini su ve azot uygulamaları birlikte etkilese de, uygun nem koşullarında azotu esas kontrol eden azot uygulamaları olmuştur. Azot dozu arttıkça bitkide total N oranı artmış ve total N değerlerinin yıllara göre ”A 1,96 ile 4,50 arasında değiştiği belirlenmiştir. 7'ane proteini ile azotlu gübre arasında pozitif bir ilişki bulunmuş v e artan azot doz1arı n a para1el o 1 ar ak protein içeriği artmıştır. Ancak fazla su uygulamaları azottan yararlanmayı azaltmıştır. Bu durumda aşırı sulamaya kaçmadan dengeli bir sulama, tane proteini için son derece önemli olmaktadır. Protein içerisinin yıllara göre 'A 10,4 ile 20,7 arasında değiştiği belirlenmiştir. Bitkide (yeşil aksam) fosfor değerleri "A 0,15 ile 0, 2699 ar- as ı n da bu1unmuştur. Su 1 ama m e azot bitki fosfor içeriğini etkilememiş, ancak sulama ile fosfor değerlerinin artış eşi I imin de olduğu görü1müştür. Bütün uygulama. 1 ar da fosfor değerleri literatürde yerilen kritik değerlerden düşük bulunmuş olup, bunun neden i, de n eme ye r i t op r ak 1 ar inin kireç içeriğinin yüksek C/. 25-3Ü) olmasına bağlanabilir.
Özet (Çeviri)
100 SUMMARY This research was conducted to determine the effects of applications of different irrigation regimes and rates of fertilizer nitrogen on amount and quality of grain yields of winter hard wheat in the Harran Plain of Southeastern Anatolia Project (GAP) Region. The field trials were carried out in the Harran Soil Series at the KORUKLU Substation of Research Institute of Ministry of Agriculture and Rural Affairs in ŞANLIURFA from 198? trough 1991. According to meteorological data of the Harran Plain, an n u a 1 total precipitati on i s 36? mm, average relative humudity is 4? X, total evaporation is 2062 mm, maximum» minimum and average temperature are 46,8° C, -16,8° C and 17,1° C respectively. The experiment was designed as split-plots with five main plots as levels of irrigations and five subplots as le vels of fertilizer nitrogen and three replications were used. The treatments: Main Plots Subplots (Levels of Irrigation (Levels of nitrogens £tppl i cat i ons) âPPİ i cat i ons) I o : Non irrigated It : One irrigation at milk stage 1 2 : Two irrigations, one at the begin i ng of heading and one at the mil k stage 1 3 : Three irrigations, one at booting, the 2nd at the begin-İ 01 niriQ of heading and the 3rd at milk stage 14 : Three irrigations, the 1st one after sowing, the 2nd one at the beginning o-f heading and the 3rd one at the milk stage Irrigations were applied according to the growth stages of wheat, The moisture present in soil was completed to field capacity in the 0 to 60 cm depth of soil profile following sowing and 0-90 cm depth for the other stages. According to results obtained, irrigation and nitrogen increased the grain yields of wheat. Generally, grain yield increased as the levels of irrigation and rates of fertilizer n i t r oge n increased. Wh e n n orma 1 precipitations and dr ou gh t occured only irrigation increased grain yield 76 to 136 *< and 420 "/. respectively. On the otherhand, nitrogen increased the yield SI -82 7. under the normal precipitation and 32 '/. under the drought conditions. However, under the same conditions together irrigation and nitrogen increased the grain yield 198 to 209 '/. and 590 'A, respectively. Taking the optimum grain yield producedand water- economy, into consideration, winter wheat should be irrigated at the beginning of heading and of milk stages. In this connection, water requirement for wheat and water consumption are 374 and 769 mm, respectively. However, if there is no water restriction, supplement irrigation should be applied at booting st£ige. If a drought occur e s at or following sowing time, irrigation must be applied absolutely after sowing and supplemental irrigations should be at the beginning of102 heading and milk stages. According to this irrigation programme, irrigation requirement and water- consumption are 459 and 792 mm, respectively. As the economic maximum fertilizer nitrogen, the rates ot ? kg N/dac under dry conditions and 15 to 17 kg N/da under irrigated (one at the beginning ot heading and one at the beginning of milk stages) conditions can be recommended. However, in case of drought occurence, the rate o-f 12 to 13 kg N/da may be used under irrigated conditions. Total nitrogen content o-f plant was influenced by the levels of irrigation and rate of fertilizer nitrogen applications. Therefore, total N percentage increased as rate of fertilizer nitrogen increased, the values measured in the three year experiments ranged from 1,96 to 4,5 per cent in p 1 an t. The positive relations were found between grain protein and rate of fertilizer nitrogen. However, the high levels of irrigation decreased the percentage of grain protein. As a result, the low levels of irrigation will be more important for grain protein than that of the higher levels. The percentages of grain protein measured varied from 10,4 to 20,7 in the three years trials. The phosphorus values in plant ranged from 0,15 to 0,26 '/.. Irrigation and fertilizer nitrogen did not influence the phosphorus contents of plant. However, an increase in the phosphorus con tents of p 1 an t was observed w i th i rr t gat i on. In general, the phosphorus values measured were found lower103 than that ot literature, this can be attributed to high levels of tree carbonates in the soil.
Benzer Tezler
- Gap bölgesi Harran Ovası koşullarında azot ve demir gübrelemesinin ikinci ürün soya bitkisinin verimine ve bazı kalite kriterlerine etkisi
The effect of nitrogen and iron fertilization on yield and some quality parameters of soybean plant grown as second crop in Harran plain conditions of south-east Anatolia project region
SADIK YETİM
- Yarı kurak iklim koşullarında farklı su seviyelerinin ve gübre dozlarının brokoli bitkisinin (Brassica oleraceae var. italica) verim ve verim bileşenlerine etkisi
Effect of different water levels and nitrogen dozes on yield and yield components of broccoli (Brassica oleraceae var. italica) plant in semiarid climate conditions
MEHMET HALİL ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ZiraatHarran ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ŞİMŞEK
- Farklı su düzeylerinde ve azot dozlarında cin mısır (Zea Mays Everta Sturt) su verim ilişkisinin saptanması
Determination of water yield relationship of popcorn (Zea Mays Everta Sturt) at different water levels and nitrogen doses
HASAN İNCİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatHarran ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ŞİMŞEK
- Karık sulama yönteminin toprakta azot taşınması, bitki azot içerikleri ve pamuk verimi üzerindeki etkileri
Effects of furrow irrigation method on nitrogen transport in soil, plant nitrogen contents and cotton yield
CENGİZ BOZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatHarran ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP GÜNDOĞAN
- Çukurova ve Harran Ovası koşullarında buğdayda azot-su-verim ilişkilerinin belirlermesi ve CERES-wheat V3 bitki büyüme modelinin test edilmesi
Nitrogen-water-yield relationship of wheat and testing of CERES-wheat V3 crop growth simulation model under Çukurova and Harran plain
SEMİH METİN SEZEN
Doktora
Türkçe
2000
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATTİLA YAZAR