Kayıtdışı ekonomi ile mücadelede harcama eksenli önlemler
Expense based precautions the fight against informal economy
- Tez No: 279437
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞÜKRÜ KIZILOT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Maliye, Economics, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Bölümü
- Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 299
Özet
Kayıtdışı ekonomi hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülke ekonomileri üzerinde çeşitli makroekonomik etkilere yol açan iktisadi bir olgudur. Kayıtdışı ekonomiye yol açan faktörler ülkelerin ekonomik yapıları ve bu yapıdan kaynaklanan özelliklere göre değişiklik göstermektedir. Ekonomik yapı ile birlikte nakit ekonomisi, vergi politikası, istihdam politikası, verimlilik, enflasyon ve ekonomik krizler de kayıtdışı ekonominin nedenleri arasındadır.Bazı ekonomik faaliyetlerin kayıtdışında kalması, vergilerin eksik ödenmesine ya da hiç ödenmemesine neden olmakta ve sonuçta devletin vergi gelirleri azalmaktadır. Kayıt dışılık vergi kaybı ve sosyal sigorta primi kaybına yol açmakta ve bu kayıplar bütçe açıkları beraberinde getirmektedir. Bunun önüne geçmek için vergi oranlarının artırılması gereği, bütçenin gelir yapısının kalitesinde bozulmaya yol açar. Bütçe dengesindeki sorunlar, aynı zamanda borçlanma gereğini ve bütçedeki faiz yükünü artırır. Sonuçta sürdürülebilir büyüme üzerinde riskler oluşur.Bu kadar olumsuz etkiye yol açan kayıtdışı ekonominin büyüklüğünü belirlemek ve neden olduğu vergi kaybının miktarını saptamak ise oldukça güçtür. Kayıtdışı işlemler ve bununla bağlantılı vergi kaybının, en önemli nedenlerinden biri de, belge alış-verişinin yeterince sağlanamayışıdır. Kayıtdışı faaliyetlerin kayıt altına alınabilmesi için belge düzenin yerleşmesine yardımcı olacak önlemlerin sisteme entegrasyonu sağlanmalıdır.Bazı yabancı ülkelerde harcamaların takip edilmesi yoluyla kişilerin servetlerindeki artışın kontrolü ve kaynağının sorgulanması şeklindeki uygulamalar, gelirler ve harcamalar arasındaki ilişki bankacılık sistemiyle entegre şekilde yürütülmektedir. Bunun dışında kayıtdışı ile mücadele amaçlı olarak harcamalara ikramiye ödenmesi şeklindeki uygulamalar da mevcuttur.Bu önlemlerden banka ve kredi kartı kullanımının yaygınlaştırılması kayıtdışı ekonomiyi önlediği gibi, ekonominin genelinde de olumlu etkiler yaratmaktadır. Kredi kartlarının en önemli etkilerinden birisi kayıtdışılığın önlenmesi ve böylece vergi gelirlerinin artırılması noktasında ortaya çıkmaktadır. Kredi kartları, mükellefler açısından bir ödeme ve satış kolaylığı olduğu gibi, vergi idaresi açısından da etkin bir gelir ve takip aracı işlevi görmektedir.Harcama belgelerine piyango benzeri sistemler yerleştirilerek belge düzenin sağlanmasının teşviki ise, özellikle Çin gibi bir çok ülkede kayıtdışı ekonomi ile mücadele ve vergi gelirlerinin artırılmasında başarılı sonuçlar veren ve Türkiye için model olabilecek bir uygulamadır.
Özet (Çeviri)
Informal Economy, is an economic fact that causes some kinds of economic effects on both developed or developing countries? economies. The factors carry with informal economy, differ from countries? economic structure. Nonetheless, cash economy, tax policy, employment policy, productivity, inflation and economic crises are the other reasons of informal economy.Economic activities partaking in informal economy cause not to paying tax or paying tax less, by this way tax revenues of government falls. Informal economy causes tax and social insurance Premium loss and this loss has it its train budget deficits. Just to prevent this rising tax rates is an obligatory which causes to deform budget revenue structure. Problems on budget balance deepen interest burden and borrowing. Finally risks come into being on sustainable growth.Confirming size of informal economy and tax loss, which causes so many problems, is very diffucult. One of the most important reasons about informal economy and tax loss connedcted with it, is not to provide invoice traffic enough. Precautions which could be provide invoice system to avoid informal economy must be integrated to economic system.In some countries, applications like; following expenses, controlling increases in fortune and searching its resource by following expenses, are executed by integration of banking system. Except this, application like paying prize to expenses is exist. Becoming widespread of banking and credit card usage; not only prevent informal economy but also; makes positive effects on general economy.One of most important effect of credit cards is preventing informal economy and by this way increasing tax revenues. For taxpayers credit card is a good payment instrument and it makes purchasing easier. On the other hand it is a good following mechanism and revenue source for the Revenue Administration Department.Fixing lottery in invoices is an incentive to provide invoice traffic and this application executing successfully in some countries like Chine to prevent informal economy and raising tax revenues. This application also can be a model for Turkey.
Benzer Tezler
- Sosyal bütçe anlayışı ve gelir dağılımını sağlamadaki rolü: Türkiye analizi
An understanding of social budget and its role in enabling income distrubition: An analysis of Turkey
GÜNGÖR ÖZCAN
- Sosyal bütçeleme anlayışı: Türkiye üzerine bir inceleme
Understanding social budgeting: A study on Turkey
TUĞÇE SENA YILMAZ
- Kayıtdışı ekonomiyi önlemeye yönelik vergi politikaları ve değerlendirilmesi
Tax policies to implemented for the prevention of informal economy and their interpretation
ADNAN YALÇINCI
- Gelişmekte olan ülkelerde vergi reformları ve Türkiye'de gelir üzerinden alınan vergiler açısından değerlendirme
Tax reforms in developing countries and evaluation for income taxes in Turkey
YUNUS DEMİRLİ
- Maliye kuramı bağlamında Türkiye'de orta gelir tuzağı sorunsalının analizi
Analysis of middle income trap hurdle within context of public finance theory
ERSİN YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
MaliyePamukkale ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVİNÇ YARAŞIR TÜLÜMCE