Zağnos Paşa'nın Balıkesir'deki vakıfları (16 numaralı Zağnos Paşa Evkaf Defteri transkripsiyonu ve değerlendirilmesi) (h. 1278-m. 1862)
Balıkesir waqfs of Zagnos Pasha (transcription and evaluation of Zagnos Pasha Ewqaf Log 16) (h. 1278, m. 1862)
- Tez No: 280607
- Danışmanlar: PROF. DR. KENAN ZİYA TAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Vakıf, Zağnos Paşa, Balıkesir, Evkaf Kaydı, Müstagallât, Vakfiye, Waqfs, Zagnos Pasha, Balikesir, Ewqaf Log, Mustagallat, Waqfiye
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Balıkesir Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 436
Özet
Toplumların kalkınması ve ayakta kalması, o topluluk içerisinde yer alan bazı kurumların güçlü olmasına bağlıdır. Selçuklu ve Osmanlı toplumlarının kalkınıp ayakta kalmasını sağlayan böyle kurumların içerisinde etkili olan müessesenin vakıflar olduğu görülmektedir. Var olan bu müesseseler sayesinde, başta din ve eğitim olmak üzere birçok alanda topluma hizmet verilmiş ve bu hizmetlerle, toplumun eğitim, ticari ve sosyal hayatı canlı tutulmaya çalışılmıştır.Toplumlara sağladıkları birçok hizmetle, şehirlerin ön plana çıkmasına aracı olan vakıflarla ilgili olarak yapılan yerel araştırmalar, bazı şehirler açısından oldukça azdır ve Balıkesir de bunlardan birisidir. Bu sebepten dolayı yapılan bu çalışmayla, Zağnos Paşa'nın Balıkesir'deki arazi vakıfları derinlemesine incelenerek, bunların aydınlatılması için bu çalışma gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, Balıkesir şehir tarihine vakıf kurumlarının etkisi üzerine yapılan çalışmalara katkıda bulunulmaya çalışılmıştır. Evkaf defterinde yer alan bilgiler dâhilinde, bu arazilerin müstagallât çerçevesi içerisinde değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.Müstagallât: Kelime olarak, gelir getiren işletmeler demek ise de, terim olarak, tarım, ağaç dikme ve benzeri tasarruflarla kendisinden istifade edilen araziye denilir. Bağlar, bahçeler, maden ocakları ve tarım arazileri bu grupta yer alır. Bu araziler gelir getiren cinsinden olduğu için gelirler sayesinde eldeki toprakların genişlediği anlaşılmaktadır. Çünkü 1462 Zağnos Paşa Vakfiyesi'ne göre Balıkesir'de Zağnos Paşa'nın vakıf köyleri: Çağış, Atköy, Paşaköy, Türkeri, Zenciriye ise de, 1862 Evkaf Defteri'ne göre bunlara, Mendehora (Balıklı), Halalca, Çitnehor (Büyük Bostancı), Atnos (Ovaköy), Aslıhan Köyü, Aslıhantepeciği Köyü, Alaca Mescid Arazisi, Paşa Sultan Arazisi yerlerinin de dâhil edildiği görülmektedir.Ortaya koyulan bu bilgiler ışığında, yukarıdaki arazilerin özellikleri, arazilerden kimlerin tasarruf ettiği ve bu arazilerin dönüm cinsinden değerinin ne olduğu anlaşılacaktır. Bu bilgilerden oluşan çalışmamızda, tamamı vakıf kayıtlarından oluşan 16 Numaralı Zağnos Paşa Evkaf Defteri'nin transkripsiyonuna da yer verilmiştir. Bu amaçla, bu alanda çalışma yapan araştırmacıların, vermiş olduğumuz bilgilere ulaşmalarında kolaylık sağlamış olduğumuzu düşünmekteyiz.
Özet (Çeviri)
Survival and development of societies rely on the strength of some institutions within that community. We see that, among such institutions that insure the survival development of Ottoman and Saljuk societies it was Waqf organizations that were effective.Thanks to the existence of these instutions, many services in different fields and primarily religion and education services were provided to the society so that social, commercial and educational life of the society could be kept alive.Local studies on waqfs that helped cities come into prominence through many services they provided are insufficient when it comes to some cities and one of these cities is Balikesir. Owing to this reason, this study aims to uncover these issues by studying land Waqfs of Zagnos Pasha thoroughly. Another objective of this study was to contribute to the studies on the influence of these Waqfs over the history of Balikesir. When considered along with the information found on Ewqaf logs we understand that these lands need to be evaluated within the framework of mustegillat.Mustagallat: As a basic word it means operations that provide income yet as a term it is used for lands that are utilized for farming, planting trees and such use. Vineyards, gardens, mines and farming lands are located in this group. As these lands provide income, it is seen that currently owned lands expand thanks to the income. According to the 1462 Zagnos Pasha Waqf, Zagnos Pasha?s Waqf villages are as written below: Cagis, Atkoy, Pasakoy, Turkeri and Zenciriye. Yet, Ewqaf Logs of 1862 indicate that Mendehora (Balikli), Halalca, Citnehor (Buyuk Bostanci), Atnos (Ovakoy), Aslihan Village, Aslihantepecigi Village, Alaca Mescid Lands, Pasha Sultan Field were added to the Waqfh.In the light of the information that we uncovered features of the lands provided above, those who utilized these lands and size of these lands will be clear. The data that forms the essence of our study can be found on the transcription of Zagnos Pasha Ewqaf log 16 that consists totally of Waqf logs. We suppose that we made it easier for people who study on this field to locate and obtain information we provided.
Benzer Tezler
- Osmanlı vezîr-i a'zamlarının îmar faaliyetleri (Fatih Sultan Mehmed döneminin sonuna kadar)
Construction activities of the grand viziers of the Ottoman Empire (Until the end of the era of Fatih Sultan Mehmed)
ZEYNEP AYTEKİN
Doktora
Türkçe
2023
Sanat TarihiErciyes ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SULTAN MURAT TOPÇU
- Rasih Divanı (inceleme-tenkitli metin-özel adlar dizini)
The Divvan of Rasih (research-edition critic-index of private names)
ÖZGE ÖZTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TULGA OCAK
- Osmanlı Devleti'nde devşirme sistemi (Fatih Dönemi'nde Vezir-i Azamlar ve Zağanos Paşa)
The devshirme system in the Ottoman Empire (Grand Viziers and Zaganos Pasha during the reign of Mehmet the Conquerar)
YOUNGHEE LEE
- I. dereceden bir bilinmeyenli denklem konusundaki öğrenci hatalarının analizi
Error analysis in equation
HASRET BAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Eğitim ve ÖğretimBalıkesir ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜLYA GÜR
- Beden eğitimi programlarının oluşturduğu motivasyonel iklimin hedef yönelimlere etkisinin bazı değişkenler açısından değerlendirilmesi
Assessment of the impact of motivational climate created by physical education programmes to goal orientations in terms of some variables
İLYAS ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SporBalıkesir ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERDİL DURUKAN