Kar örtüsündeki değişkenliğin mera toprak ve erozyon üzerine etkisi
The effect on pasture soil features and erosion of snow cover variability
- Tez No: 284249
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA Y. CANBOLAT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Kar örtüsü, Toprak özellikleri, Bitki örtüsü kaplılığı, Mera kalite derecesi, Erozyon riski, Snow cover, Soil properties, Canopy covarege, Pasture quality grade, Erosion risk
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ziraat Bölümü
- Bilim Dalı: Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Bu araştırma, mera alanında kar taşınım ve birikim örtüsü altındaki farklı topoğrafik şartlara sahip toprakların bazı fiziksel, kimyasal ve hidrofiziksel özellikler ile mera kalite derecesi ve bitki örtüsünün toprağı kaplama oranı arasındaki ilişkileri ortaya koymak ve erozyon riskini değerlendirmek amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla seçilen araştırma alanı üç farklı yükselti grubuna (2025-2125, 1925-2025, 1810-1925 m), her yükselti grubuda kendi içerisinde dört farklı eğim grubuna (%0-5, %5-15, %15-30 ve >%30) ve eğim gruplarıda iki farklı kar örtü (kar taşınım ve birikim) grubuna ayrılarak 23 adet toprak profili açılmıştır. Açılan toprak profilleri betimlenerek her bir horizondan bozulmuş toprak örnekleri alınarak kum ve kil içeriği, tarla kapasitesi, solma noktası, kütle yoğunluğu, hidrolik iletkenlik, elektriki iletkenlik, organik madde, katyon değişim kapasitesi, kireç ve pH analizleri yapılmıştır. Ayrıca, her bir toprak profilinin temsil ettiği alanda sıcaklık ve nem takibi ile mera kalite derecesi ve bitki örtüsünün toprağı kaplama oranları belirlenmiştir.Araştrma alanında kar taşınım alanlarında kaba bünyeli toprak materyalinde meydana gelen artışa bağlı olarak hidrolik iletkenlik ve kütle yoğunluğunun arttığı, birikim alanlarında ise ince bünyeli materyaldeki artışa bağlı olarak katyon değişim kapasitesi ve elektriki iletkenlik değerlerinin arttığı kaydedilmiştir. Taşınma ve yıkanma en fazla 1925-2025 m yükselti grubu ile %30 üzerindeki eğim gruplarında tespit edilmiştir. Yükseltisi ve eğimi fazla olan alanlarda topaklar taşınmın etkisiyle nispi olarak artan kum içeriğine paralel olarak kütle yoğunluğu ve hidrolik iletkenlik değerlerinde artış tarla kapasitesi, solma noktası, katyon değişim kapasitesi ve elektriki iletkenlik değerlerinde ise azalışlar meydana gelmiştir. Eğimle birlikte kar örtü durumundaki değişim toprak özellikleri üzerinde önemli etki oluşturduğu saptanmıştır.Kar taşınım alanlarındaki toprak kil içeriği, eğimdeki artışa bağlı olarak azalış gösterirken birikim alanlarında ise toprak özellikleri bakımından eğim grupları arasında herhangi bir farklılığın olmadığı görülmüştür. Üst horizondan alt horizona doğru kil fraksiyonlarıyla birlikte kireç ve tuzun yıkandığı ve alt horizonda kireç içeriğindeki artış kısmende olsa pH'da artışa neden olduğu belirlenmiştir. Bitki örtüsünun toprağı kaplama oranı kar birikim alanlarında, kar taşınım alanlarına oranla ortalama %10,95 daha yüksek bulunmuştur. Mera kalite derecesi ise kar taşınım alanlarında daha yüksek bulunmuştur. Araştırma alanı gerçek erozyon riski bakımından düşük, potansiyel erozyon riski bakımından ise %96'sında düşük, %4'ünde ise orta derecede tespit edilmiştir.2011, 117 sayfa
Özet (Çeviri)
In this resaurch, it was researched to find out the corelation between pasture quality degree and canopy covarege with some physical, chemical and hydrophysical properties of soils that have different topographic conditions under transport and accumulation of snow cover in pasture areas and to assess the erosion risk. Hence, It was formed 23 soil profiles by dividing the selected in the research area in 3 different altitudes (2025-2125, 1925-2025, 1810-1925 m),each altitudes in 4 slope groups (0-5%, 5-15%, 15-30% and >30%) and each slope groups in 2 different snow cover (snow transport and accumulation). Contents of sand and clay, field capacity, wilting point, bulk density, hydrolic conductivity, organic matter,cation exchange capacity,lime and pH were analysed in samples taken from formed soil profiles. In addition, monitoring of temprature and humidity, pasture quality degree and the rates of vegetation cover of soil were determined in each soil profile representedIt was observed that hydraulic conductivity and bulk density rised in snow transport areas due to coarse-textured material increasing, and in accumulation areas, cation exchange capacity and electrical conductivity values went up due to fine-textured material increasing. In the reserch area, with range of 1925-2025m, >30% slope groups were determined as areas where there is much transporting and washing. With the effect of transport, in high altitudes and slopes, bulk density and hydraulic conductivity values rised, in parallel with the increasing of sand content but field capacity, wilting point, cation exchange capacity and electrical conductivity decreased. With Slope, change in the status of the snow cover was formed by significant effects on soil properties. Soil clay content in the snow transport areas decreased due to the increase of slope, and there were found no differences between slope groups in terms of soil properties in accumulation areas. It was seen that from the upper horizon through the lower horizon, lime and salt was washed with clay functions and increasing of lime in second horizon cause pH partly rise-up. canopy covarege in snow accumulation areas, was found averagely 10,95%higher than in snow transport areas. Canopy covarege causes significant differences on altitudes groups in transport areas but no differences in accumulation areas. Pasture quality degree rate was found higher in snow transport. Study area was found out low for real erosion risk and 96% of area low, 4% of area moderate for potensial erosion risk.2011, 117 pages
Benzer Tezler
- Convection-permitting climate simulations for the 21st century based on SSP3-7.0 scenario over the Black Sea basin
Karadeniz havzası üzerinde 21. yüzyıl için SSP3-7.0 senaryosuna dayalı konveksiyona izin veren iklim simülasyonları
MEHMET BARIŞ KELEBEK
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BARIŞ ÖNOL
- Investigating the hydroclimatic changes in the euphrates-tigris basin under a changing climate
Değişen iklim koşulları altında fırat-dicle havzası'ndaki hidroiklimsel değişikliklerin incelenmesi
YELİZ YILMAZ
Doktora
İngilizce
2019
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER LÜTFİ ŞEN
- İstanbul Doğu Karadeniz kıyı alan kullanımlarındaki değişimin saptanması
Determining the change about the usages of coastal areas in Eastern Black Sea of Istanbul
ELİF AKYOL ŞATIROĞLU
Doktora
Türkçe
2012
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET CENGİZ YILDIZCI
- Eskişehir'de jeotermal enerjinin konut ısıtmasında kullanılabilirliği
Using geothermal heatpump at residence heating in Eskişehir
EMİN AÇIKKALP
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
EnerjiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiMühendislik Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAYDAR ARAS
- Türkmenistan Karakum çölünde yayılış gösteren bazı tür tohumlarının morfolojik ve çimlenme özellikleri
Morphological and germination characteristics of some species seeds spread in the Karakum desert of Turkmenistan
ARSLAN AMANOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Ormancılık ve Orman MühendisliğiBursa Teknik ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİH PARLAK