A multiple criteria sorting approach based on distance functions
Uzaklık kriterlerine bağlı çok kriterli sıralama yöntemi
- Tez No: 285582
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ESRA KARASAKAL, YRD. DOÇ. DR. CEM İYİGÜN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Bölümü
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
Sıralama problemi, alternatiflerin birden fazla kriterdeki değerlerine göre, önceden belirlenmiş sıralı sınıflara atanmasını içerir. Bu çalışmada, uzaklık fonksiyonuna dayalı bir sınıflandırma yöntemi geliştirilmiştir. Alternatiflerin, ideal noktaya olan uzaklıkları kriter birleştirme fonksiyonu olarak kullanılarak alternatiflerin değerleri belirlenir. Bu değerler, alternatiflerin sınıflara atanması için kullanılır. Uzaklık fonksiyonu, yöntem içinde genel uzaklık normunda kullanılır. Kriter birleştirme fonksiyonu, karar vericinin hazırladığı örnek bir tercih listesine göre belirlenir. Alternatiflerin optimal değerlerini ve atanacakları sınıfları belirlemek için iki matematiksel model kullanılır. Sınıflandırma yöntemi, sıralama problemlerinde sıklıkla görülen alternatif optimal çözümler için de bir çözüm önerisi getirir. Alternatif optimal çözümlere göre, sınıflara ait olma olasılıkları belirlenir ve yöntemin çıktıları olarak sunulur. Karar verici bu olasılıklara göre alternatifleri sınıflara atar. Çözüm yöntemi beş farklı veriye uygulanmış ve performans ölçütlerinin sonuçları sunulmuştur. Her veri kümesi için farklı uzaklık normları uygulanmış ve performansları karşılaştırılmıştır. Olasılıksal yaklaşım UTADIS yöntemine de uygulanmıştır. Uzaklık fonksiyonuna dayalı yöntem ve değiştirilmiş UTADIS'in sonuçları, klasik UTADIS ve sınıflandırma ağacı gibi varılan yöntemlerle karşılaştırılmıştır. Geliştirilen yöntemin, varılan çözüm yöntemlerinden farkı, ideal noktaya olan uzaklıklara göre sınıflandırma yapması ve alternatifleri sadece bir sınıfa atamak yerine, alternatiflerin farklı sınıflara ait olma olasılıklarını hesaplamasıdır. Yöntemin bir başka yeni ve önemli özelliği, alternatif optimal çözümleri optimal sonrası ele almak yerine, yöntem içerisinde kullanmasıdır.
Özet (Çeviri)
Sorting is the problem of assignment of alternatives into predefined ordinal classes according to multiple criteria. A new distance function based solution approach is developed for sorting problems in this study. The distance to the ideal point is used as the criteria disaggregation function to determine the values of alternatives. These values are used to sort them into the predefined classes. The distance function is provided in general distance norm. The criteria disaggregation function is determined according to the sample preference set provided by decision maker. Two mathematical models are used in order to determine the optimal values and assign classes. The method also proposes an approach for handling alternative optimal solutions, which are widely seen in sorting problems. Probabilities of belonging to each class for an alternative are calculated using the alternative optimal solutions and provided as the outputs of the model. Decision maker assigns the alternatives into classes according to these probabilities. The method is applied to five data sets and results are provided for different performance measures. Different distance norms are tried for each data set and their performances are evaluated for each data set. The probabilistic approach is also applied to UTADIS. The performance of the distance based model and modified UTADIS are compared with the previous sorting methods such as UTADIS and classification tree. The developed method has new aspects such as using distances to ideal point for sorting purpose and providing probabilities of belonging to classes. The handling of alternative optimal solutions within the method instead of a post-optimality analysis is another new and critical aspect of the study.
Benzer Tezler
- En uygun konut seçimi problemine mekânsal karar destek süreci ile alternatif bir yaklaşım
An alternative approach to the problem of choosing the best suitable housing with spatial decision support process
HAKAN BURAK EMEKLİ
Doktora
Türkçe
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CANER GÜNEY
- Sürdürülebilir toplu konut yerleşmesi tasarımı için Pareto genetik algoritmaya dayalı bir model önerisi: SSPM
A model for sustainable site layout design with pareto genetic algorithm: SSPM
YAZGI AKSOY
- A mathematical programming evaluation approach for multiple criteria sorting problems
Çok kriterli sıralı sınıflandırma problemlerinin değerlendirilmesinde matematiksel programlama tabanlı bir yöntem
MERVE CİVELEK
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiYöneylem Araştırması Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESRA KARASAKAL
- A probabilistic approach to multi criteria sorting problem
Çok amaçlı gruplandırma problemi için bir olasılıksal yaklaşım
ASLI GÜL BUĞDACI
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Bölümü
PROF. DR. MURAT KÖKSALAN
YRD. DOÇ. DR. SELİN BİLGİN ÖZPEYNİRCİ
- Information theoretic measure based interactive approaches to multi-criteria sorting problems
Çok kriterli sınıflandırma problemlerine bilgi teorik ölçü tabanlı etkileşimli yaklaşımlar
ALİ ÖZARSLAN
Doktora
İngilizce
2021
İşletmeOrta Doğu Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLŞAH KARAKAYA