Olağanüstü hallerde temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılması
Restriction of the fundamental rights and freedoms in the state of emergency
- Tez No: 286056
- Danışmanlar: PROF. DR. BAHTİYAR AKYILMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kamu Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 416
Özet
Temel hak ve hürriyetler hiç şüphesiz insanlığın başlangıcından itibaren tartışıla gelen bir konudur. Ancak bu tartışma tabii ki zamana ve zemine göre değişmektedir. Özellikle ikinci dünya savaşından sonraki yıkım ve insan haklarındaki ihlâller üzerine temel haklar üzerindeki tartışmalar iyice artmıştır. Bilim dünyası da buna sessiz kalmamıştır. Son çeyrek asırda hukuk alanındaki eserlerin büyük çoğunluğu ya temel haklar üzerine olmuştur ya da bu konuyu irdeleyen bölümlere yer verilmiştir. Ülkemizde de temel hak ve hürriyetler üzerine önemli gelişmeler olmuştur. Yasal mevzuatta bu konuda iyileştirmeler yapılmıştır. Görüldüğü üzere temel hak ve hürriyetlerin güncel konu olması ve ihlâllerinin telafisi imkânsız zararlara yol açması nedeniyle, konunun bu önemi dikkate alınarak doktora tezi olarak incelenmiştir.İnceleme sırasında temel hak ve hürriyetlere ilişkin kavramlar üzerinde genel olarak bilgi verilmiştir: Buna göre temel hak ve hürriyetlerin neler olduğu, ne şekilde sınıflandırmaya tabi tutulduğu, 1982 Anayasasında temel hak ve hürriyetlere ne şekilde yer verildiği üzerinde durulmuştur. Olağanüstü hallerde bu hak ve hürriyetlerin nasıl sınırlandırıldığı üzerinde de durulmuştur. Ayrıca Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi doğrultusunda, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin karalarına da yer verilmiştir.Çalışmamız sırasında, ülkemizde mevcut bu konularda yayınlanmış eserler ve makaleler incelenmiştir. Ayrıca temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılmasına ilişkin olan ve olağanüstü hallerde çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerin ilgili bölümleri de incelenmiştir. Konumuzla ilgili olan yabancı kaynakların bir kısmına da çalışmamızda yer verilmiştir. Mukayeseli hukuk açısından da inceleme yapılmıştır. Bu bağlamda, ülkemize komşu olan ve Avrupa Birliği üyesi olan ülkelerden Yunanistan Anayasasının ilgili bölümleri karşılaştırılmalı olarak incelenmiştir. Aynı şekilde, gelişmekte olan bir ülke olması ve ülkemiz insanı tarafından yakından bilinmesi nedeniyle Bulgaristan Anayasasının ilgili bölümleri de incelenmiştir. Bu ülkeler yanında, bağımsızlığını yakın zamanda kazanan ülkelerin bu konulara bakış açısını görmek açısından Kazakistan ve Letonya Anayasalarına da zaman zaman yer verilmiştir. Avrupa'da da bu konulara bakışın belirlenmesi açısından örnek olmak üzere Fransa ve İtalya Anayasalarının ilgili bölümleri üzerinde de durulmuştur.Bu çalışmalar bize şunu göstermektedir: Öncelikle temel hak ve hürriyetler hemen hemen her ülkenin anayasasında yer almaktadır. Ancak temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılması ülkelerin gelişmişliğine ve stratejik durumuna göre farklılıklar arz etmektedir. Olağanüstü hal yönetim usulü de artık anayasalarda yer almaktadır. Bazı ülkelerde bu hal, bizdeki gibi olağanüstü hal ve sıkıyönetim şeklinde iki aşamalı olarak düzenlenmiştir. Bazı ülkelerde ise bir aşamalı olarak düzenlenmiştir. Bir kısım ülkelerde de bu hususlar doğrudan kanun düzenlenmesine bırakılmıştır. Böylece olağanüstü hal yönetim usulü yasal hale getirilmiştir. Ülkemizde de temel hak ve hürriyetler, ileri seviyede ülkeler gibi düzenlenmiştir. Hatta son Anayasa değişiklikleriyle bu alanda daha da ileri seviyede düzenlemeler yapılmıştır. Olağanüstü hal yönetim usulü olarak ?sıkıyönetim? yanında ?olağanüstü hal?inde düzenlenmiş olması, temel hak ve hürriyetlerin, zorunlu olmadıkça gereğinden fazla sınırlanamaması açısından isabetli olmuştur.
Özet (Çeviri)
There has been a debate on basic human rights and freedoms since the early times of mankind. However, this debate has various aspects depending on time and place. The debate on basic rights has especially increased because of the catastrophes and grave breaches of human rights both during and following the Second World War. The doctrine couldn?t keep silent during these developments. Legal doctrine of the last quarter of our age has been either mostly on human rights or contained chapters examining current issues. Turkey has made a considerable progress on basic rights and freedoms and legal framework has developed rapidly. The issue of human rights and freedom is still valid today and breaches may result in unexpected grave consequences; therefore, the doctorial thesis examines this important topic.First, the thesis gives general information on the concepts related to the basic rights and freedoms. It explains what basic rights and freedoms are; how they can be classified; and to what extend the Turkish Constitution comprises basic rights and freedoms. The thesis also examines how these rights and freedoms are restricted in states of emergency. Additionally, the thesis discusses the decisions of the European Court of Human Rights, in accordance with the European Convention on Human Rights.The thesis has referenced to various publications, such as books and articles on the topic. It also discusses related parts of the decrees with the force of law, enacted in state of emergency. International doctrine is also an important source for the thesis. The thesis compares the domestic legislation with other countries? laws. In this context, as a neighboring country and a member of the European Union, Greek Constitution has similar provisions. As a developing country and known by our people, related chapters of Bulgarian Constitution are also examined. Besides these two countries, in order to better understand the rationale of the newly independent countries, the thesis also explains the related provisions of Khazakhistan and Latvia. As examples from the European point of view on the issue, the thesis also explains various parts of French and Italian Constitutions.The thesis concludes by mentioning that almost all constitutions comprise basic rights and freedoms. But the level of restricting basic rights and freedoms varies depending on the countries? civilization, development level and strategic status. Most constitutions comprise state of emergency procedures. Various countries, like Turkey, have extraordinary governing procedures at two levels; either during state of emergency or during martial law. The other countries have only one stage. Other countries enacted laws for these procedures. The state of emergency procedures became legal and legitimate by this way. Turkey has adopted basic rights and freedoms as developed countries had before. The latest amendments in the Constitution has made a considerable great progress. As an extraordinary governing system, ?state of emergency?, as well as the ?martial law,? has helped to protect basic rights and freedoms from unnecessary or arbitrary excessive violations and restrictions.
Benzer Tezler
- Türkiye'de temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması ve durdurulması rejimi
Restriction and suspension of the regime of fundamental rights and freedoms in Turkey
İBRAHİM KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Kamu YönetimiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiAmme İdaresi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER KESKİNSOY
- Olağanüstü hallerde yürütmenin düzenleyici işlemleri ve yargısal denetimi
During the extraordinary situations the regulative process of executive and judical review
MELİH MERTER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HukukKırıkkale ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CENGİZ ARIKAN
- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi çerçevesinde olağanüstü hallerde temel hak ve özgürlüklerin askıya alınması
The Suspension of fundamental rights and freedoms in time of emergency in the freamwork of the European convention on human rights
YELİZ AYDIN EROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
HukukKırıkkale ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. M. AKİF KÜTÜKÇÜ
- Kolluk yetkilerinin olağanüstü hal dönemlerinde geçirdiği değişimler
The changes of law-enforcement power's warranties during the state of emergency
DENİZ YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
HukukKara Harp Okulu KomutanlığıGüvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET GÜNEŞ
- Olağanüstü hal dönemlerinde adil yargılanma hakkı: 1987-2002 Türkiye uygulaması
Right to a fair trial in state of emergency: The practice in 1987-2002 Turkey
BÜŞRA GÜMÜŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Hukukİstanbul Şehir ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERAP YAZICI