Roma Hukukunda mülkiyet hakkının sınırları
The limits of the property right at ancient Roman Law system
- Tez No: 288379
- Danışmanlar: PROF. DR. NADİ GÜNAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk (Roma Özel Hukuku) Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Roma hukuku mülkiyet anlayışı hakkında çağdaş hukuk öğretisinde yanlış bir kanı bulunmaktadır. Bu anlayışa göre Roma mülkiyeti, vazgeçilemez, sınırlandırılamaz, mutlak bir egemenlik hakkı olarak kabul görmektedir. Oysa bu anlayış Roma hukuk sistemi ile bağdaşmamaktadır. Roma hukukunda da mülkiyet hakkı, günümüzde olduğu gibi, gerek kamu hukukuna, gerekse özel hukuka ve dini nedenlere dayalı olarak birtakım sınırlandırmalara tabi tutulmuştur. Bu sınırlandırmalar, sosyo ? ekonomik nedenlere, gelişen zamanın şartlarına ve gereksinimlerine göre, kamu yararı, kamu menfaati ve komşuluk menfaatlerini korumak amacıyla getirilmiştir. Bu nedenle Roma mülkiyeti hiçbir zaman mutlak, değişmez ve sınır tanımaz bir nitelikte lmamıştır.İki bin yıl kadar uzun bir zaman uygulanan Roma hukukunda, mülkiyet hakkının mutlak ve sınırsız oluşunun kabulü, Roma ukukunun tarihi gelişimine de uygun düşmeyecektir. Roma hukuku mülkiyet anlayışının en belirgin özelliklerinden birisi de aynıdönemde birden çok mülkiyet tipini bir arada barındırması olmuştur. Başlangıçta pek uygulanmayan ve istisnai nitelik taşıyan mülkiyet hakkı sınırlandırmaları, Roma Devleti'nin sınırlarının genişlemesi, yeni toplumların Roma halkı ile kaynaşması, ticaretin tarımın ve şehirciliğin gelişmesi sınırlamaları istisnai olmaktan çıkarmış ve gerek XII Levha kanunu, gerek magistra uygulamaları ve imparator emirnameleri ile sınırlamaların kapsamı ve türü artmıştır. Günümüz modern Türk hukukunda da mülkiyet hakkı, Roma hukukuna paralel ve benzer şekilde, kamu hukuku ve özel hukuka dayalı olarak çeşitli şekillerde, ancak Roma hukuku ile aynı gerekçelerle sınırlandırılmıştır. Anayasanın 35. maddesinde herkesin mülkiyet hakkına sahip olduğu, bu hakkın, ancak kamu yararı amacıyla, kanunla sınırlanabileceği, mülkiyet hakkının kullanılmasının toplum yararına aykırı olamayacağı belirtilmektedir. Bu hüküm de Türk hukukunda mülkiyet hakkı sınırlamalarının temelini ve dayanağını oluşturmaktadır. Roma hukuku mülkiyet hakkı sınırlamaları, modern hukukumuza kaynak ve yol gösterici olmuştur.
Özet (Çeviri)
The modern jurisprudence has inaccurate belief about the property right of Roman Law. According to this opinion, Roman property has been accepted as indispensible, unrestricted, absolute sovereign right. However this view isn?t compatible with Roman Law System. The property right of Roman Law, as to modern law, has been dependent on several restrictions due to both public law, private law and religious reasons. These restrictions have been imposed in order to protect common good,public interest and the law of neighbors because of socio-economic reasons, modifying conditions and necessities. herefore Roman property right has never been absolute, stable and unrestricted. The property right of Roman Law, which has been applied for two thousand years and accepted as absolute and unrestricted, cannot be compatible with historical improvement of Roman Law. One of the most prominent traits of Roman Law property concept is to hold several property types in the ame period together. In the beginning, the restrictions of the property right became exceptional and dormant law. However later on, restrictions couldn?t be exceptional any more owning to the enlargement of Roman State?s borders, mingling new societies with Roman public and improvement on trade, agriculture, urbanism. Both Twelve Tables Law, application of magistra andthe mandates of the emperor caused to enlarge the type and extent of the restrictions. The property right of contemporary Turkish Law has been restricted with the same reasons of Roman Law as dependent to public law and private law in a parallel, various and similar ways with Roman Law. According to 35. article of constitution, everyone has the right ofproperty, but this right can be restricted with the enactment and the usage of this right cannot be incongrous with public interest. This provision constitute basis and essence of the property right of Turkish Law. The restrictions of Roman Law property right have become source and guideline to our contemporary law.
Benzer Tezler
- Roma ve Türk hukukunda mülkiyet hakkının sınırları
The limits of the property right at Roman and Turkish law
TOLGA HAN YAVUZ
- İmalatçının sorumluluğuna uygulanacak hukuk
The law applicable to product liability
CANDAN YASAN
Doktora
Türkçe
2015
HukukGalatasaray ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE ÖZDEMİR KOCASAKAL
- Contribution a la recherche d'un cadre juridique pour un droit international de laconcurrence plus efficace
Daha etkin bir uluslararası rekabet için hukuki çerçeve arayışı
ALİ CENK KESKİN
Doktora
Fransızca
2009
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JEAN MARC SOREL
PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM
- Roma Hukuku'nda mülkiyet hakkının tairçesi ve çağdaş hukuklara etkisi
History of property right in Roman Law and its effect on modern law siystems
HÜLYA TUBA AYLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
HukukAnkara ÜniversitesiÖzel Hukuk (Roma Özel Hukuku) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERKEN KÜÇÜKGÜNGÖR