İlköğretim beşinci sınıf Türkçe dersi öğrenme-öğretme sürecinin anlama öğretimi açısından değerlendirilmesi
Evaluation of fifth-grade Turkish course learning and teaching process in terms of comprehension instruction
- Tez No: 290644
- Danışmanlar: PROF. DR. HAYATİ AKYOL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 319
Özet
Bu çalışmada genel olarak öğretmenlerin Türkçe dersi öğretim programını uygulama çalışmaları üzerine odaklanılmıştır. Özel olarak da öğretmenlerin Türkçe dersi öğrenme-öğretme sürecinde anlama becerilerinin geliştirilmesine yönelik uygulamaları ve düşünceleri üzerinde durulmuştur. Bu bağlamda anlama öğretimine yönelik çalışmaların birinci kademede, en fazla beşinci sınıf düzeyinde ve Türkçe dersi kapsamında olacağı düşüncesinden hareketle ?İlköğretim beşinci sınıf Türkçe dersi öğrenme-öğretme sürecinde öğretmenlerin anlama öğretimine ayırdıkları zaman ve bu zamanı nasıl kullandıkları? araştırmaya konu edilmiştir.Araştırmanın çalışma grubunu, biri pilot uygulamada dördü asıl uygulamada yer almak üzere 2008-2009 eğitim-öğretim yılında beşinci sınıfı okutan beş sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Katılımcıların tamamı Ankara il merkezindeki okullarda görev yapmaktadırlar. Araştırmaya katılan öğretmenler amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yoluyla belirlenmiştir. Bu araştırma kapsamında veri toplama sürecinde, sınıf gözlemleri için gözlem formu ve video-kamera, katılımcılarla yapılacak görüşmeler için yarı yapılandırılmış görüşme formu, öğretmen kılavuz kitaplarındaki etkinlikleri sınıflamak için etkinlik sınıflama formu ve soruları sınıflandırmak için de soru sınıflama listeleri kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel analiz ve içerik analizi tekniklerinden faydalanılmıştır.Araştırmanın genel sonucu, Türkçe eğitiminde programla ilgili yapılan değişikliklerin arzu edilen sonuca ulaşmada tek başına yeterli olmadığı, bu alanda yapılan değişikliklerin bir bütün olarak ele alınması gerektiği ve bu sürecin en önemli boyutlarından birinin öğretmen eğitimi olduğudur. Öğrenme ve öğretme süreçlerine ilişkin anlayış değişse ve okuma öğretimine ilişkin farklı yaklaşımlar ortaya çıksa da, öğretmenlere bu konulara ilişkin gerekli ve yeterli eğitim verilmediği sürece, öğretmenler alışılageldik uygulamalarına devam etmektedirler. Bu bağlamda araştırma problemleri temelinde ulaşılan sonuçlar genel olarak şu şekildedir:Araştırmada;1) Öğretmenlerin Türkçe dersi öğretim sürecinde en az zihinsel hazırlık süreciyle izleme ve değerlendirme çalışmalarına zaman ayırdıkları, okuma çalışmaları, metni anlamaya yönelik uygulamalar ve ödevlendirmeye ayrılan zamanın orta düzeyde ve birbirine yakın oranda olduğu, en fazla zamanın ise metni anlamayla ilgili olmayan uygulamalara harcandığı, dolayısıyla öğretmenlerin öğretim zamanını verimli kullanamadıkları,2) Öğretim sürecinde en çok kullandıkları stratejinin soru-cevap stratejisi olduğu, bunu açıklama, günlük hayatla ilişkilendirme, kelime ve kavramlarla çalışma, çıkarım yapma, ön bilgilerle ilişkilendirme ve tahmin etme stratejilerinin izlediği,3) Literatürde temel anlama stratejileri olarak pek çok kaynak tarafından önerilen tahmin etme, çıkarım yapma, ana fikri belirleme, netleştirme/açıklama stratejilerini soru sorma stratejisini temel alarak kullandıkları, strateji kullanımına ilişkin öğretim veya rehberlikten ziyade sorgulayıcı bir rol üstlendikleri,4) Öğrenme-öğretme sürecinde anlama becerilerinin geliştirilmesine yönelik öğretim ve rehberlik çalışmalarına yer verilmediğinden, süreci izlemeye yönelik çalışmaların da yetersiz kaldığı,5) Üst düzey zihinsel süreçler gerektiren metinler arası anlam kurma çalışmalarına fazla yer verilmediği ve süreçte daha çok metin içi ve metin dışı anlam kurma üzerine uygulamaların yapıldığı,6) Öğretime yönelik uygulamaların büyük ölçüde öğretmen kılavuz kitabına dayalı olarak gerçekleştirildiği sonuçlarına ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
This research investigated teaching practices used by 5th grade classroom teachers in elementary Turkish classes. Specifically, this research focused on teacher practices and opinions towards improving comprehension skills of students in classroom settings. Since there are more comprehension instruction activities at the fifth grade level in Turkish class when compared to previous grade levels and content areas in elementary education, this research explored time and instruction devoted by fifth grade classroom teachers to improve their students? comprehension skills. This research also explored how allocate and to use teaching time effectively to improve students? comprehension skills.The participants of this research consisted of five classroom teachers teaching fifth grade students. The research was conducted in Ankara, in 2008-2009 education years. All teachers employed in this research have worked as classroom teachers during the research process. The participants were chosen by using criterion sampling which is one of the purposeful sampling techniques. In this research, observations, semi structured interviews, and documents (artifacts) were used to collect data. During the data collecting process, observation forms and video-camera was used to record observations done in the classroom settings. Semi-structured interview form was used to obtain participants? opinions regarding their instructional practices for teaching comprehension skills to their students. For the classifying activities and questions in fifth grade teacher manuel, classification check lists were used. The researcher used content and descriptive analyses techniques to analyze data obtained in this research.The research findings revealed that the changes done in Turkish Primary Teaching Program, in 2005 are not enough alone to achieve expectations, so these changes should be considered as a whole and this process should focuse on teacher training. Although the approaches in teacher training have changed and the different approaches to reading instruction have been developed, teacher will keep using traditional approaches in their classroom settings to teach reading. In this regard, some of the research results are in the following:1) Teachers devoted the least time for mental preparation, monitoring and evaluation in their Turkish classes. They devoted more time for reading practices, comprehension instruction, and giving assignments to the students than mental preparation. The teachers devoted the most time to activities which are not related to comprehension instruction such as used time for grammar, spent time among activities, and assignments which is not related to comprehension instruction.2) Teachers used questioning strategy the most in their instructional setting. Explanation, connecting with daily life, vocabulary and concept practices, making inferences, connections to background knowledge, and predictions follow respectively.3) Teachers benefited from various sources providing information about strategies including making predictions, and inferences, finding out main idea, clarifying/classifying, and questioning, but they have not done anything with regard to using strategy, teaching strategy explicitly, and guiding the students.4) Since teachers did not apply activities about improving comprehension skills and guidance of students within their classroom settings; monitoring practices toward the comprehension process were not sufficient.5) Teachers did not use intertextual meaning construction activities, they used activities including deriving meaning within and beyond the text.6) The teachers generally used teacher manual to execute their instructional processes in the classrooms.
Benzer Tezler
- Matematik derslerinde öğrencilerin modelleme yeterliklerinin geliştirilmesi: Bir eylem araştırması
Developing students' modelling competencies in mathematics lessons: An action research study
AYŞE TEKİN DEDE
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜHA YILMAZ
- Beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde değer eğitiminin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi (Erzurum örneği)
An investigation into value education in the grade five social sciences course according to teachers? views (sample of Erzurum)
ZEYNEP BAŞCI
Doktora
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimAtatürk Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN SEVER
- İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde tarih konuları üzerinde oluşturdukları metaforların söylem analizi tekniği ile incelenmesi
Examination of metaphors formed by fifth grade primary school students over history subjects by using discourse analysis technique
FATMA DERYA KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BÜLENT GÜVEN
- Dengeli okuma yazma yaklaşımının Türkçe öğretiminde uygulanması: İlköğretim 5. sınıfta bir eylem araştırması
Application of balanced literacy in Turkish education: An action research with 5th grade
SERAP CAVKAYTAR
- İlköğretim ikinci kademe Türkçe öğretiminde dil yapılarının anlama becerilerini (okuma/dinleme) geliştirmedeki rolü
The function in developing of understanding skills (reading/listening) of language forms in Turkish teaching of secondary education (6th, 7th and 8th graders in primary schools)
BİLGİNER ONAN
Doktora
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. İSMET CEMİLOĞLU