Geri Dön

Bazı ekmeklik buğday çeşitlerinde kuraklık stresine dayanıklılığın fizyolojik denetimi ve verim unsurları ile ilişkileri

Physiological regulation of drought stress related with yield components of some wheat cultivars

PDF İndir

  1. Tez No: 291119
  2. Yazar: MUSTAFA ÖZGÜR TATAR
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. MİTHAT NURİ GEVREK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 138

Özet

Araştırmada, 2009 ve 2010 yıllarında, Bornova (E.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Deneme Alanları) ve Menemen (E.Ü. Ziraat Fakültesi Menemen Araştırma Çiftliğinde) lokasyonlarında iki ayrı deneme gerçekleştirilmiştir. I. Tarla Denemesi, 2009-10 Buğday yetiştirme döneminde, Bornova ve Menemen lokasyonlarında kurulmuş ve yürütülmüştür. Bu denemeye ek olarak II. Tarla Denemesi, 2008-09 ve 2009-10 buğday yetiştirme dönemlerinde Bornova lokasyonundaki yağış farklılıkları da dikkate alınarak iki yıllık olarak kurulmuş ve yürütülmüştür.Denemeler üç tekerrürlü, Bölünmüş Parseller Deneme Düzeninde, Tesadüf Blokları Deneme Deseninde kurulmuştur. I. Tarla Denemesi 3 faktörlü olup bu faktörler denemede; Çeşit (5 çeşit), Lokasyon (Menemen ve Bornova) ve Uygulama (Kontrol ve Kurak) olarak yer alırken, II. Tarla Denemesinde ise Çeşit (5 çeşit) ve Uygulama (Yüksek Yağış, Orta Yağış ve Tam Kurak) faktörlerinden oluşmuştur. Araştırma sonucunda, ele alınan çeşitlerde büyüme ve verim parametreleri incelenerek, bazı fizyolojik ve biyokimyasal ölçümler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre Sagittario çeşidi kontrol koşullarında en yüksek verime sahipken (436.6 kg/da), kurak koşullarda en yüksek oranda verim kaybına uğramıştır (% 61.2). Cumhuriyet (353.2 kg/da) ve Basri Bey (363.1 kg/da) çeşitleri ise kurak koşullarda en yüksek verime sahip olmuşlardır. Kuraklık uygulaması ile tüm çeşitlerde klorofil pigment içeriğinde azalma gözlenirken, prolin ve malondialdehit içeriğinde artış belirlenmiştir. Sonuç olarak, su problemi olmayan bölgelerde, ele alınan çeşitler içerisinde, yüksek verimli Sagittario çeşidinin kullanılması, ancak bahar aylarında kuraklık stresinin yaşandığı bölgelerde ise Basri Bey ve Cumhuriyet çeşitlerinin tercih edilmesi uygun olacaktır. Bunlara ek olarak buğdayda prolin (R=0.97**) ve malondialdehit (R=0.82**) akumülasyonundaki artış ile kuraklığa dayanıklılık arasında pozitif yönde bir ilişki olduğu ve bu parametrelerin detaylı incelenerek ıslah çalışmalarında kullanılabilme potansiyellerinin olduğu anlaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

Two field experiments were conducted in Bornova (Experimental fields of Ege University Faculty of Agriculture, Department of Field Crops) and Menemen (Research Farm of Ege University, Faculty of Agriculture) in 2009 and 2010. I. Field Experiment was carried out in both locations, Bornova and Menemen, during wheat growing season in 2009-10. In addition to this, II. Field Experiment was conducted in Bornova during successive wheat growing seasons (2008-09 and 2009-10) differ in rainfall amount. Split-plot design was used with three replications in both experiments. Three factors of I. Field Experiment were cultivars (5 cultivars), locations (Bornova and Menemen) and applications (Control and Drought) where as two factors of II. Field Experiment were cultivars (5 cultivars) and applications (high rainfall, middle rainfall, and full drought). Growth and yield parameters and some physiological and biochemical properties of wheat cultivars subjected to post anthesis drought were determined. Sagittario had the highest yield under control condition (436.6 kg/da) but its relative yield loss was more remarkable than other cultivars under drought condition (% 61.2). Highest grain yield under stress condition was found in cvs. Cumhuriyet (353.2 kg/da) and Basri Bey (363.1 kg/da). Chlorophyll content decreased whereas prolin and malondialdhyde content increased with drought treatments. As a result of this study, it is concluded that cv. Sagittario has better yield performance if the water content of the soil is suitable while cvs. Cumhuriyet and Basri Bay can be suggested for the lands affected by drought during spring period. In addition to these findings, it was found a positive correlation between relative increase in proline (R=0.97**) and malondialdehyde (R=0.82**) accumulation with drought tolerance and these parameters has a potential to use in breeding programs after detailed investigations.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    519541

    Bazı ekmeklik buğday (Tritucum aestivum L.) çeşitlerinde kuraklık stresinin fotosentetik pigmentler ve antioksidant enzimler üzerine etkileri

    The effects of drought stress on photosynthetic pigments and antioxidant enzymes in some bread wheat varieties (Tritucum aestivum L.)

    CANAN KOÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    BiyokimyaKaramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi

    Biyomühendislik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ YAKUP ULUSU

  2. Tez No

    446562

    Bazı ekmeklik buğday genotiplerinde tuz ve kuraklık stresinin çimlenme ve fide gelişimine etkisi

    Salt and drought stress effect on germination and seedling growth of some bread wheat genotypes

    DİDEM BİLGİLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    ZiraatMustafa Kemal Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ATAK

  3. Tez No

    673098

    Hassas ve tolerant ekmeklik buğday çeşitlerinde kuraklık baskısının bazı fizyolojik ve biyokimyasal parametreler üzerine etkileri

    Effects of drought pressure on certain physiological and biochemical parameters in sensitive and tolerant bread wheat varieties

    PINAR YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    GenetikVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Moleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CAN YILMAZ

  4. Tez No

    540200

    Buğday (Triticum aestivum L.) bitkisinde kuraklık ile ilişkili bazı hareketli genetik elementlerin (transpozon) ve fizyo-biyokimyasal parametrelerin incelenmesi

    Investigation some mobility genetic elements (transposons) and physio-biochemical parameters that response to drought in wheat (Triticum aestivum L.)

    YUSUF TEĞİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    BiyolojiSiirt Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BEHCET İNAL

    DOÇ. DR. ATİLLA DURMUŞ

  5. Tez No

    750896

    Yerli ve yabancı bazı kışlık ekmeklik buğday çeşitlerinin erken dönem kuraklık stresine katlanma bakımından değerlendirilmesi

    Evaluation of some indigenous and foreign winter bread wheat cultivars for tolerance to early drought stress

    MUHARREM URAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    ZiraatGümüşhane Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BİLGE BAHAR

    DOÇ. DR. CEMALETTİN BALTACI

Geri Dön