Gerçeküstücü sinemada tekinsizlik: Jan ?vankmajer filmleri üzerine bir inceleme
Uncanniness in surrealist cinema: A study on films of Jan ?vankmajer
- Tez No: 291481
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZEYNEP ÇETİN ERUS
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Radyo Televizyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 257
Özet
Tekinsizlik, geçmiş yaşantıya dair izlerin şimdiye ait deneyimlerle etkileşime girerek insanın iç dünyasında kaygı, belirsizlik, korku ve güvensizlik yaratmasıdır. Gerçeküstücü yaklaşım da bilinçdışı alanını yaratıcı faaliyetin merkezine koymaktadır. Düşünce ve eylem üzerinde güçlü ve yaygın bir baskının olduğu toplumlarda sanatsal alanda farklı olanaklar ve anlatım biçimleri ortaya çıkabilmektedir. Çek toplumunda söz söyleyebilmenin güç olduğu dönemlerde kukla ve animasyon sansüre rağmen muhalif ürünler yaratabilmeye olanak tanımıştır. Gerçeküstücülüğü bir yaşam felsefesi olarak benimsemiş bir yönetmen olan Jan ?vankmajer de insan doğasına özgü temel yönelimlerin toplumsal ve ideolojik olanla ilişkisini ortaya koyarken animasyonu ve kuklaları tekinsiz bir üslupla kullanmıştır. Resmi ideolojinin ve kurulu düzenin bekasını sağlamaya yönelik düşünce sistemlerinin dayattığı, `normal'i yücelten her türlü yaklaşımın karşısında iğrençlik ve karnaval ruhunu örneklendiren tema ve yöntemlerle duran yönetmenin tüm filmleri gerçeküstücü bir anlayışla çekilmiştir. Genel olarak tekinsizlik ve gerçeküstücülük arasındaki ilişkinin sinemadaki izlerine dair bir inceleme olan bu çalışma, Jan ?vankmajer filmlerinde bu ilişkinin cisimleştiği iddiası çerçevesinde düzenlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Uncanniness is the way the traces of past experiences interact with present experiences and create emotions of anxiety, uncertainty, fear and insecurity in the inner world of the individual. Surrealist approach, on the other hand, puts the unconscious area into the centre of creative activity. Different opportunities and narration styles may emerge in the arts of the societies in which there is a strong and prevalent pressure on thought and act. Despite censorship, the arts of puppet and animation enabled the creation of dissenting works at times when it was hard to speak in the Czech society. As a director who adopts surrealism as a philosophy of life, Jan ?vankmajer has expressed the relationship between the basic orientations that are peculiar to human and that which are social and ideological by making use of puppets and animation with an uncanny tone. With his themes and methods that exemplify abjection and the carnival spirit, Jan ?vankmajer stands in opposition to all kinds of approaches that sublimate the `normal? and to those that are imposed by the systems of thought which perpetuate the official ideology and established order, and all of his films have been shot with a surrealist attitude. This study, which in general terms is an analysis into the traces of the relationship between uncanniness and surrealism in cinema, is centred on the claim that this relationship is materialised in Jan ?vankmajer?s films.
Benzer Tezler
- 1920-1930'lu yıllarda sinematik yapım tasarım estetiğine gerçeküstücü yaklaşım
A surrealistic approach to the aesthetics of cinematic production design during 1920-1930 years
BORBALA BARTA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarAnadolu ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UFUK KÜÇÜKCAN
- Fotoğraf sanatında tekinsizlik: Roger Ballen fotoğrafları üzerine bir inceleme
The uncanny in photograpy art: A review on Roger Ballen photographs
EREN GÖRGÜLÜ
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2020
Güzel SanatlarKocaeli ÜniversitesiPlastik Sanatlar Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. OSMAN ODABAŞ
- Gerçeküstücü sinema: gündelik yaşamın tekinsizliği bağlamında 'Kambur Kalp' filmi
Surreal cinema: the movie 'Hunched Heart' in the context of uncanniness of daily life
KERİM EMRE ÖZERDEN
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2020
Sahne ve Görüntü SanatlarıMaltepe ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAHATTİN YILDIZ
- Gerçeküstücü şiirde ve sinemada imge
Image in surrealist poetry and cinema
LEYLAKHANİM GANBARLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnadolu ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN SAVAŞ
- Sinemada rüya ve Chritopher Nolan sinemasında Inception(Başlangıç) örnegi
Dreaming and the cinema of Christopher Nolan Inception
FİDAN AHMET
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Sahne ve Görüntü SanatlarıBeykent ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Sanat Dalı
PROF. DR. OĞUZ MAKAL