Geri Dön

Allee etkisi altında bir genel fark denkleminin kararlılık analizi

Stability analysis of a general difference equation under allee effect

  1. Tez No: 292839
  2. Yazar: ESRA ERDOĞAN KARAOĞLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. HÜSEYİN MERDAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Matematik, Mathematics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Matematik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 82

Özet

Son yıllarda matematiksel modelleme metotları, disiplinler arası çalışmada büyük önem taşımaktadır. Bir olguyu ya da problemi nicelik olarak çözemesek bile, nümerik çalışmalar yaparak problemin çözümüne tahmin vermek tıp, mühendislik, biyoloji ve ekoloji gibi bir çok bilimsel sahada ilerlemeyi beraberinde getirmiştir. Ayrıca kararlılık analizi, tahmin edilen bu çözümlerin doğruluğunu göstermekte ve problemin gelecek zamandaki davranışları hakkında bize bilgi vermektedir. Bu tez çalışmasında, T=3 iken X_(t+1)=?X_t f(X_(t-T)) lineer olmayan genel fark denkleminin kararlılık analizine bakılmıştır. Daha sonra denkleme Allee fonksiyonu olarak bilinen, negatif popülasyon yoğunluğunu simgeleyen fonksiyon eklenmiş ve kararlılık analizleri karşılaştırılmıştır. Allee etkisi eş bulamama, yiyecek kıtlığı, avlanma, az doğurganlık oranının olması gibi durumlarda ortaya çıkan, popülasyon yoğunluğu belli bir kritik yoğunluğun altında iken büyüme oranını düşürüp, popülasyonun yok olmasına sebep olan bir etkidir. Sonuç olarak, daha önce T=1 ve T=2 için yapılan çalışmalar ile karşılaştırılmış ve gecikme terimi arttıkça kararlılığın azaldığı, bazı durumlarda Allee etkisinin denklemin kararlılık yapısını bozduğu ispatlanmıştır. Ayrıca, `Lojistik fark denklemi' adı verilen bir denklem üzerinde nümerik çalışmalarla bulunan sonuçlar desteklenmiştir.

Özet (Çeviri)

Recently, mathematical models and methods have played an important role in interdisciplinary studies. Although we couldn?t solve the problem or phenomena quantatively, we can estimate the solutions by using numerical methods. Solving problems qualitatively in this way has lead to improve different kinds of science, such as biology, ecology and engineering. Also stability analysis could reveal whether the estimated solution is true or not and could give a chance for making sense of behaviour in advance. In this thesis, stability analysis of a general nonlinear delay difference equation X_(t+1)=?X_t f(X_(t-T)) is studied for T=3. Later, the Allee effect function, known as a negative population density function, has been added to the equation. The Allee effect refers to a population that has a maximal per capita growth rate at low density. This effect can be caused by difficulties in, for example, mate finding, social dysfunction at small population sizes, inbreeding depression, food exploitation, and predator avoidance of defence. In conclusion, this model has been compared the situations T=1 and T=2 which had been studied before. It has been shown that the longer the delay be, the greater the destabilizing effect be. In some cases the Allee effect can even annihilate the stability structure. And eventually, the results found have been supported numerically with an example, called `Logistic Difference Equation? by using Matlab.

Benzer Tezler

  1. Konfederasyonlara göre işçilerin sendikal tutumları ve sendikaya bağlılıkları üzerine bir alan çalışması

    An empirical study on the workers' attitudes and commitment toward their labour unions and confederations

    ÖZGÜN MİLLİOĞULLARI KAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriAnkara Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATMA YILDIRIM

  2. Akut Lösemi ve Myelodisplastik Sendrom hastalarında HLA tam uyumlu ve HLA uyumsuz allojenik hematopoietik kök hücre nakli sonuçlarının karşılaştırılması

    Başlık çevirisi yok

    MEHMET ÇETİN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HematolojiAkdeniz Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ORHAN KEMAL YÜCEL

  3. Akut rejeksiyonda ve kronik allograft nefropatisinde panel reaktif antikor ve Fcγ reseptör gen polimorfizmi

    Başlık çevirisi yok

    NEŞE ÖZKAYIN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    NefrolojiEge Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEVGİ MİR

  4. Güney Marmara bölgesi sanayi domates alanlarındaki toprak, sulama suyu ve domates meyvelerinde ağır metal içeriklerinin belirlenmesi

    Başlık çevirisi yok

    ÖMER LÜTFİ ELMACI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    ZiraatEge Üniversitesi

    Toprak Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. MÜZEYYEN SEÇER

  5. Sendromik olmayan hipodonti olgularında gen polimorfizmlerinin ve kraniyofasiyal özelliklerin değerlendirilmesi

    Evaluation of gene polymorphisms and craniofacial characteristics in nonsyndromic hypodontia subjects

    ÖZLEM NASİBE ÖZKEPİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Diş HekimliğiAnkara Üniversitesi

    Ortodonti Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYŞE TUBA ALTUĞ

    DOÇ. DR. Serdar CEYLANER