Bir organize sanayi bölgesinde tehlikeli atık yönetimi için matematiksel programlama yaklaşımı
Mathematical programming approach for hazardous waste management in an organized industrial zone
- Tez No: 295366
- Danışmanlar: PROF. DR. DEMET BAYRAKTAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Son yıllarda doğal kaynakların azalması ve doğanın geleceğine karşı duyulan endişenin artmasıyla birlikte çevreyle ilgili konular önem kazanmıştır. Çevreyle ilgili endişelerin başında yer alan tehlikeli atıklar konusu ise tüm dünyada atıkların sebep olduğu kazaların sonucunda daha da farkedilir olmuşlardır. Türkiye'de, ?Tehlikeli Atıklar Kontrol Yönetmelikleri? çerçevesinde tehlikeli atıkların insan sağlığına ve çevreye zarar vermeyecek şekilde yönetilmesi için büyük çaba sarfedilmektedir. Ancak tehlikeli atıkların yönetiminde tüm dünyada olduğu gibi bizim ülkemizde de eksikler bulunmaktadır. Ülke çapındaki eksikliklerin giderilmesi için tehlikeli atıkların yönetimi, sistem optimizasyonu yönünden incelenilmelidir. Bu çalışmada, sanayi bölgesinde tehlikeli atık üreticilerinin gerçek hayat problemlerinin çözülmesine yönelik tehlikeli atıkların hangi tesislerde işlem görmeleri gerektiğine yönelik atık tesisi seçimi çalışması yapılmıştır. Tehlikeli atık üreten her üretici atıklarının maliyetli bir işlem olan bertarafından sorumludur. Bundan dolayı, atıkların uygun işlemi görmek üzere uygun atık tesislerine gönderilmesinin sağlanması, tüm sanayi bölgelerindeki tehlikeli atık üreticisi firmaların ortak sorumluluğudur. Her atık firmasının atıklar için farklı mali değerlendirmelerde bulunabildiğinin anlaşılması üzerine tehlikeli atıkların atık üreticileri için yarattıkları değerlerine göre çalışma dâhilinde farklı senaryolar yaratılmıştır. Matematiksel modelleme ile istenmeyen tesisler olarak da nitelendirilen atık tesislerinin optimum seçiminin sağlayacak bir tesis seçim modeli oluşturulmuştur. Tehlikeli atık tesis sayılarının giderek artması, tesisler arasında da rekabete yol açtığından, sanayi bölgesindeki tüm atıkların toplu halde işlem görmelerinin, atık üreticilerine ve atık tesisi yöneticilerine büyük kazanımlar sağlayacağı öngörülmektedir. Bu çalışma ile, sanayi bölgesi içerisinde meydana gelen tüm tehlikeli atıklar belirlenmiş senaryolar altında değerlendirilerek, en uygun atık tesisi seçimi için bir modelleme çalışması yapılmıştır. Atıkların optimum mali değer sunacak şeilde değerlendirildiği tesislerin seçilmesinin yanında, uzaklıkla doğru orantılı olan taşıma riskini ifade eden bir birim maliyet değeri de yaratılmıştır. Böylelikle kurulan model hem akademik anlamda, hem de gerçek hayata en uygun hale getirilerek Eskişehir Organize Sanayi Bölgesi verilerine göre coğrafik bilgi sistemleri yardımıyla da atık tesislerinin haritalarda gösterimi sağlanarak model çözümlemesi yapılmıştır. Tehlikeli atık yönetimine ilişkin gelecek öneriler sunularak, organize sanayi bölgesi gibi aynı alan içerisindeki firmaların tehlikeli atıklarının bölgesel olarak yönetilmesinin ve atık tesislerin tehlikeli atıklar için yaptıkları mali değerlendirmeleri göz önüne alarak en uygun atık tesisi seçiminin yapılmasının bölge atık üreticileri için ekonomik yarar sağlayacağı belirtilmeye çalışılmıştır. Tehlikeli atıkların en çok değer yaratacak şekildelendirilmesi, atık üreticilerinin tehlikeli atıkların yönetimine daha olumlu yaklaşmalarını sağlayarak, tehlikeli atıkların geri kazanım ve bertaraf işlemlerini kolaylaştırıp atık üreticilerini bu konuda teşvik eden bir husus olacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
In recent years, environmental issues have become more important with reduction of natural resources and increasing concerns for the future of nature. The issue of hazardous wastes which is among the leading environmental problems came into the agenda when catastrophic incidents have started to the place. In Turkey, measures for protecting health and environment from damages of hazardous wastes have been established to a consideration extent under“Hazardous Waste Control Regulations”. In order to remedy deficiencies across the country, hazardous waste management has been examined in terms of system optimization and also improvements in works on the issue, but shortcomings are still in progress in our country as all over the world. In this study, a wide study that is considered to help solving hazardous waste producers? real life problems are conducted in industrial area. Because of the hazardous waste producing companies are responsible for disposal of their wastes, all hazardous waste producers are required to send their wastes to the appropriate facilities for the disposal process, which is often a cost-effective process. Different scenarios are created about the assessments of the hazardous wastes. A mathematical model is established using integer programming for determining optimum choice of waste facilities that are described as undesirable facilities for sending to the process in recovery or disposal of hazardous wastes that is produced by the firms in industrial zone. It is suggested that, the arrangements for processing all hazardous wastes together would benefit both the recycling and disposal facilities? managers and waste producers within the competitive environment due to the increasing number of hazardous waste recycling and disposal facilities. With this study, all hazardous waste that occurs in the industrial zone have been classified for the benefit of waste producers and a modeling study is done for the best selection facilities for the benefit from the hazardous wastes to the waste procuders. With the study of the selection best waste facility, a unit cost value that expresses the transportation risk which is proportional to the distance is also created. Thus, the established model that senses both in the academic life and the real-life, according to the datas of Eskişehir Organized Industrial Zone is analyzed as showing in the Turkey maps using Geographic Information System. Then, the recommendations are presented for future of regional hazardous waste management. Consequently, providing the management of companies within the same region as in the case of this study could be economical beneficent, conducting this research in other regions would simplify the recycling and encourage the waste producers in the future.
Benzer Tezler
- Şanlıurfa organize sanayi bölgesi tehlikeli atık envanterinin oluşturulması
Hazardous waste inventory for Şanlıurfa organized industrial zone
MURAT ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çevre MühendisliğiHarran ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKKİ GÜLŞEN
- Gebze Organize Sanayi Bölgesi tehlikeli atık envanterinin oluşturulması
Hazardous waste inventory for Gebze Organized Industrial Zone
IŞIL GÖKŞİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Mühendislik BilimleriGebze Yüksek Teknoloji EnstitüsüÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİHAL BEKTAŞ
- Metal sektöründe entegre yönetim stratejisi olarak temiz üretim
Cleaner production as an integrated management strategy in the metal industry
EYLÜL ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Çevre MühendisliğiErciyes ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞÜKRÜ TANER AZGIN
- Organize sanayi bölgelerinde sıfır atık uygulamaları: Merzifon organize sanayi bölgesi örneği
Implementation of zero waste in organized industrial zone: The case of Merzifon organized industrial zone
KEMAL CAN TÜFEKÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Çevre MühendisliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA ÇORUH
- Estimation of hazardous waste generation in selected priority sectors of Ostim OIZ, Ankara
Ankara Ostim OSB?nin seçilmiş öncelikli sektörlerinde tehlikeli atık üretiminin tahmini
ARZU KAYABINAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
Çevre MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Bölümü
PROF. DR. FİLİZ BENGÜ DİLEK