Münîrî (Öl. 1521?)'nin manzum Siyer-i Nebî'si cilt: IV-V (inceleme-metin)
Siyer-i Nebi (Vol. IV-V) of Müniri (death 1521?): Research-text
- Tez No: 300457
- Danışmanlar: PROF. DR. NİHAT ÖZTOPRAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 1355
Özet
Bu çalışma, Amasyalı Münîrî(öl. 1521)'nin Topkapı Sarayı Koğuşlar Kitaplığı 994/995 numarada kayıtlı olan ve Klâsik Türk edebiyatının en hacimli manzum eserlerinden olan ?Siyer-i Nebî?sinin IV. ve V. ciltleri üzerinde gerçekleştirilmiştir.Dört bölüm halinde ele alınan çalışmanın ?Birinci (Giriş)? bölümünde ?Münîrî'nin Yaşadığı Devrin Siyasî ve Kültürel Durumu? gözden geçirilmiş, şehzadeler şehri olarak tanınan Amasya'nın Osmanlı siyasetine ve kültürel zenginliğine katkıları incelenmiş ve ?Klâsik Türk Edebiyatında Münîrî Mahlaslı Şairler? kısaca tanıtılmaya çalışılmıştır.?İkinci? bölümde şairin hayatı, eserleri ve edebî kişiliği hakkında bilgi verilmiştir.Üçüncü bölüm ?birinci kısım?da, ?Türk Edebiyatında `Siyer' ve Siyere Bağlı Olarak Gelişen Türler? hem özellikleri hem de Türk edebiyatındaki manzum ve mensur örnekleri ile birlikte incelenmiş, bu eserlerin kütüphane kataloglarındaki nüshaları ile eserler üzerinde yapılan akademik makale ve çalışmalar verilmeye çalışılmıştır. Bu bö-lümün ?ikinci kısım?ında ise Münîrî'nin manzum Siyer-i Nebî'si şekil, dil ve ifade özel-likleri ile içerik açısından incelenmiş; Siyer-i Nebî'nin kaynakları tanıtılmış, Darîr'in Siyer-i Nebî'si ile benzer ve farklıkları hakkında kısaca bilgi verilmiş ve Münîrî'nin Siyer-i Nebî'sinin geniş bir özeti sunulmuştur.?Tenkitli Metnin Hazırlanmasında Kullanılan Nüsha, Gözetilen Esaslar ve Ten-kitli Metin? başlıklı dördüncü bölümün ?birinci kısım?ında ?Tenkitli Metnin Kuruluşu? hakkında bilgi verilmiş, ?ikinci kısım?ında ise manzum Siyer-i Nebî'nin IV. ve V. cilt-lerinin transkripsiyonlu metni yazıldıktan sonra metinde geçen şahıs ve yer adları indek-siyle çalışma tamamlanmıştır.Manzum Siyer-i Nebî, Türk edebiyatının bilinen en hacimli manzum siyeri olması yönüyle edebiyat tarihi açısından, Batı Türkçesinin geçiş dönemi özelliklerini yansıtması bakımından da Türk dili tarihi için önemli bir eserdir. Şairin cinas sanatına hâkimiyeti yanında atasözleri ve deyimler bakımından zengin bir dil kullanması da dikkati çeken diğer özellikleridir.
Özet (Çeviri)
In this dissertation, we have analyzed Siyer-i Nebi (Vol. IV-V) of Müniri of Amasya (d. 1521). Written in verse, it is one of the most voluminous works in Classical Turkish Literature. It is in Topkapı Palace ?Wards? Library with the bibliographic citation number 994/995.The dissertation consists of four chapters. The introductory chapter includes ?The Political and Cultural Contexts of the Era Müniri Lived In?, ?the Impact of Amas-ya, known as ?the City of Shehzades? (the princes of the Ottoman Dynasty) on Ottoman Political and Cultural Diversity and Opulence?, and ?the Poets with the Pen Name Muniri in Classical Turkish Literature?.The second chapter is about the poet?s life, works and his literary personality.The first part of the third chapter studies ?Siyer? (the biography of the Prophet Mohammed) and its features and other genres that have come out of Siyer? with the examples written both in verse and prose in Turkish literature. Also in this section are the copies of these works in library catalogues, and the academic articles and studies on them. In the second part of the third chapter, Muniri?s ?Siyer-i Nebi? is analyzed in terms of its form, language and content. Also in the same part, the references of Siyer-i Nebi are introduced, a long summary is provided, and finally the similarities and differences between Muniri?s and Darir?s ?Siyer-i Nebi?s are shortly given.Chapter Four, ?Copies Studied to Re-write the Critical Commentary of the Text, The Principles and the Critical Commentary? consists of two parts. The first part is about ?The Organization of the Critical Commentary of the Text?. The second part brings the dissertation to an end with the transcribed forms of Volumes 4 and 5 of Si-yer-i Nebi? as well as an index for the names of people and places in the text.Written in verse and being one of the most voluminous siyers ever known in Turkish literature, Siyer-i Nebi is a significant work not only in literary history but also in the history of Turkish language as it reflects the features of the transitional period of Western Turkish. Also noteworthy are the poet?s spectacular uses of puns, proverbs and idioms.
Benzer Tezler
- Münîrî (öl.1521?)'nin Manzum Siyer-i Nebî'si cilt:1 (inceleme-metin)
Manzum Siyer-i Nebî of Münîrî (d. 1521?), vol. 1 (text and analysis)
ÜMRAN AY
Doktora
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİHAT ÖZTOPRAK
- Münîrî'nin (öl.1521?) Manzum Siyer-i Nebî'si Cilt 2-3 (inceleme-metin)
Siyer-i Nebî of Münîrî (d. 1521?), vol. 2-3 (text and analysis)
REYHAN ÇORAK
Doktora
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEBAHAT DENİZ
- Münîrî (öl. H. 927/M. 1521)'nin Manzum Siyer-i Nebî'si (6-7. cilt): İnceleme-metin
Siyer-i Nebî of Münîrî (d. 1521), vol. 6-7: Text and analysis
YILMAZ TOP
Doktora
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEBAHAT DENİZ
- Ege bölgesi ballarında kimyasal ve plepolinolojik incelemeler
Başlık çevirisi yok
RIZA DALGIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
1987
Gıda MühendisliğiEge ÜniversitesiBotanik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜNİR ÖZTÜRK