Osmanlı taşra maliyesinde reform: Merkez-taşra arasındaki idarî-malî ilişkiler ve vilayet bütçeleri (1864-1913)
Reform in the Ottoman provincial finance: Intergovernmental fiscal relations and provincial budgets (1864-1913)
- Tez No: 303718
- Danışmanlar: PROF. DR. TEVFİK GÜRAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kamu Yönetimi, Maliye, Tarih, Public Administration, Finance, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 645
Özet
Osmanlı Devleti'nin taşra maliyesini konu edinen bu çalışmada, 1864-1913 dönemi için merkez ve taşra arasındaki idarî-malî ilişkiler yanında, seçilen dokuz vilayet temelinde, taşra malî sistemi ve yapısı analiz edilmiştir. Analiz, Osmanlı maliye tarihi literatüründe ilk defa bu çalışmada başvurulan ?mahallî idareler/taşra maliyesi? teorisi çerçevesinde, vilayetlerin nitel ve nicel verileri kullanılarak yapılmıştır. Çalışmayı sınırlayan en önemli sorun, arşiv kayıtları arasına gizlenmiş mali nitelikli panel verilere ulaşmak ve bunları tutarlı-karşılaştırılabilir biçimde sınıflandırmak olmuştur. Osmanlı taşra maliyesi incelenirken çeşitli arşiv kaynakları yanında araştırma dönemi içerisinde yayınlanan; mecmualar, matbu eserler ve süreli yayınlardan faydalanılmıştır.Araştırma sonucunda, Tanzimat'tan itibaren Osmanlı taşrasında merkezle eş zamanlı olarak yürütülen idarî ve malî reformların, taşrada istenilen karşılığı bulamadığı tespit edilmiştir. Vilayetlerde yaşanan yolsuzluklar, kuraklık ve kıtlıklar, ekonomik kriz, organizasyon zayıflığı ve savaş ortamı gibi etkenler, bu olumsuz sonucu tetikleyen sebepler arasındadır. Çalışmada, ekonomik ve malî şartlar yanında önemli bir sebep olarak, Tanzimat'tan sonra zorunlu olarak yerleşen merkeziyetçi yönetim anlayışının, merkez maliyenin temelini oluşturan taşra maliyesini zayıflattığı ve dolayısıyla merkez maliyenin de bu durumdan olumsuz etkilendiği iddiası ileri sürülmektedir. Taşra maliyesi teorisi kullanılarak ortaya atılan bu iddia, Osmanlı idarî sisteminde vilayet idarelerine tüzel kişilik tanınmaması sonucu, merkez-taşra arasında oluşan idarî-malî bağımlı ilişkinin sorgulanmasına dayanmaktadır.
Özet (Çeviri)
In this thesis which analyses the Ottoman provincial finance, as well as the administrative and fiscal relationships between the Center and the Provinces between the years of 1864 and 1913, provincial fiscal system and structure are analysed for the selected nine provinces. The analysis is performed using the gathered qualitative and quantitative data of the specified provinces with the conceptual framework of the theory of ?local governments finance? / provincial finance which has been used for the first time in Ottoman finance history literature. The biggest problem that restrains the study is gathering and classifying the fiscal panel data -which are stored disconnectedly among the archival records- in a consistent and comparable manner. Besides the archival records; periodicals, magazines and printed documents issued in the analysis period are used.It is concluded as a result of the study that the administrative and fiscal reforms performed in the provinces and the center simultaneously after the Tanzimat, did not take effect in the provinces as much as it was expected. Corruptions, famine, drought, economic crisis, disability of state organization and ongoing wars are some of the causes of the failure in the provinces. Additionaly, it is claimed that centralist administration form which took place after the Tanzimat inevitabily, weaken the provincial finance and this had a negative impact on the central finance eventually which is underlied by the provincial finance. This claim which utilizes the provincial finance theory, is based on the questioning of the administrative-fiscal structural relationship between the centre and provinces caused by the Ottoman attitude which did not grant incorparated body to the administration of the provinces.
Benzer Tezler
- 18. yüzyılda Konya'nın mali yapısı ve merkez maliyesi ile ilişkisi
Financial structure of Konya and relationship with central finance in 18.century
PERİHAN HAZEL KAYA
- Sicill-i Ahval defterlerine göre Osmanlı Devletinde görev yapan Bilecikli devlet adamları
Bilecik statesmen who served in the Ottoman State according to the Sicill-i Ahval notebooks
MEHMET GEYİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihKütahya Dumlupınar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT CIRIK
- 17. yüzyılda Osmanlı taşra maliyesinde değişim: Rum Hazine Defterdarlığı'ndan Tokat Voyvadalığı'na geçiş
Change in the Ottoman provincial finance in 17. Century: The transition from Rum Treasury office to Tokat Stewardship
EROL ÖZVAR
- Osmanlı mâliyesinde mâlikâne uygulamasının taşra yönetiminde bir usûl olarak kullanımı: XVIII. yüzyılda Adana Sancağı
The employment of manor practice in the ottoman financial system as a method: The case of Adana Sanjak in the XVIIIth century
MEHTAP ERGENOĞLU
- Tanzimat'a giden yolda bir Osmanlı kenti: Sivas, 1777 - 1839
Sivas: An Ottoman city on its way to Tanzimat, 1777 - 1839
SERPİL SÖNMEZ