Türkiye'de ortaöğretim kademesi ile ilgili son on yıldaki sayısal değişmeler (2000-2009)
Changes in educational indicators of last decade related to upper secondary education in Turkey (2000-2009)
- Tez No: 308534
- Danışmanlar: PROF. DR. YÜKSEL KAVAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Ortaöğretim, Türkiye, eğitim planlaması, eğitim göstergeleri, Upper secondary education, Turkey, educational planning, educational indicators
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
Türkiye'de ortaöğretimin yaygınlaşması ve yeniden yapılanmasına ilişkin çalışmaların sürdürüldüğü bir dönemde, bu araştırma ortaöğretim kademesiyle ilgili son on yıldaki (2000-2009) sayısal değişimleri ve bu dönem içerisinde ortaöğretimle ilgili politika hedeflerini ve gerçekleşme düzeylerini ortaya koymayı amaçlamaktadır.Araştırma tarama modelinde betimsel bir çalışmadır. Araştırmanın evreni, 2000-2009 yılları arasındaki tüm ortaöğretim kurumlarındaki çağ nüfusu, öğrenci, öğretmen, okul, derslik, burs, pansiyon, mezun öğrenci ve bütçe boyutlarını kapsamaktadır. Araştırma verileri doküman incelemesi yöntemiyle toplanmış ve analiz edilmiştir. Politika belgeleri olarak; ulusal alanda 8. Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001-2005), 9. Kalkınma Planı (2007-2013) ve MEB 2010-2014 Stratejik Planı ile uluslararası alanda EFA Dakar Eylem Çerçevesi (2000), Binyıl Kalkınma Hedefleri (MDG) ve Lizbon Stratejisi Kapsamındaki ?Eğitim ve Yetiştirme (ET) 2010? Çalışma Programı ele alınmıştır.Son on yıl (2000-2009) içerisinde ortaöğretim kademesinin etkisinde kaldığı gelişmeler; zorunlu eğitimin sekiz yıla yükseltilmesi ile 1997 yılında ilköğretimde başlamış olan genişleme, ortaöğretim süresinin 2005-2006 öğretim yılından itibaren dört yıla çıkarılması ve ortaöğretim çağ nüfusundaki artış eğilimi olmuştur. Bu durumlar özellikle 2007-2008 ve 2008-2009 öğretim yılında yaşanan düşüşlerde ve artışlarda etkili olmuştur.Ortaöğretim çağ nüfusu ile ilgili bazı bulgular: 2008-2009 öğretim yılından itibaren ortaöğretim çağ nüfusu yaş grubu 14-17 olarak hesaplanmaktadır. 2008-2009 öğretim yılında hem nüfus artışı hem de ortaöğretim süresinin 3 yıldan 4 yıla çıkarılmasının etkisiyle çağ nüfusunda %35'lik bir artış yaşanmıştır.Ortaöğretime erişim ve katılım ile ilgili bazı bulgular: Ortaöğretimdeki toplam öğrenci sayısı son on yılda %62,6'lık bir artışla 2 milyon 362 binden 4 milyon 240 bine yükselmiştir. Mesleki ve teknik ortaöğretime katılan öğrenci sayısı daha fazladır. BOO ve NOO değerleri, 2009-2010 yılı itibariyle sırasıyla %84 ve %65'tir. Türkiye, ulusal politika belgelerindeki ortaöğretim BOO ile ilgili hedeflerin hala uzağındadır. 2005 yılına kadar cinsiyet eşitliğinin sağlanmasına yönelik EFA ve MDG hedeflerine ise henüz ulaşılamamıştır.Ortaöğretim kurumlarında kalite ile ilgili bazı bulgular: Ulusal politika belgelerinde hedeflenen değerlere 2009-2010 öğretim yılı itibariyle neredeyse ulaşıldığı görülmektedir. İllere ve bölgelere göre derslik ve öğretmen başına düşen öğrenci sayılarında dengesiz bir dağılım bulunmaktadır.Ortaöğretim sistemine yatırım ile ilgili bazı bulgular: 2010 yılı itibariyle MEB bütçesinin %30'u ortaöğretime ayrılmıştır. Türkiye'de ortaöğretim kademesinde öğrenci başına yapılan eğitim harcamaları kamusal düzeyde olup OECD değerlerine göre oldukça düşük düzeydedir.Ortaöğretimde teşvik ve özendiriciler ile ilgili bazı bulgular: Pansiyonlardan kapasite olarak yeterince faydalanılamamaktadır. Kız öğrencilerin pansiyonda kalan öğrencilerin yaklaşık 1/3'ünü oluşturduğu görülmektedir. Taşımalı eğitim uygulamasına ortaöğretim kademesinde de 2010-2011 öğretim yılı itibariyle başlanmış olup şu ana kadar toplamda 69 bin öğrenci taşınmıştır.Ortaöğretimde kademeler arası geçişler ve mezun sayıları ile ilgili bazı bulgular: 2010 yılı itibariyle ilköğretimden ortaöğretime geçişlerde %85'lik orana ulaşılmıştır. 2010 yılı verilerinde, yükseköğretime geçiş oranlarının yüksek olduğu liseler sırasıyla Fen Lisesi, Anadolu Lisesi ve Öğretmen Liseleri'dir. Son on yılda en büyük artış Genel Liselerde Ticaret Meslek Liselerinde, Endüstri Meslek Liselerinde ve İmam Hatip Liselerinde yaşanmıştır.
Özet (Çeviri)
In a time period when projects have being done related to restructuring and generalization of upper secondary education in Turkey, this study was carried out to state the changes in the educational indicators of last decade (2000-2009) related to upper secondary education and political objectives and their actualization levels.This is a descriptive study in survey model. The population of the study consisted of school-age population, student, teacher, school, classroom, scholarship, pension, graduate student, and budget aspects between 2000 and 2009 years in the all of upper secondary schools. The research data were collected and analyzed by the document analysis method. The political documents are 8th Five-Year Development Plan (2001-2005), 9th Development Plan (2007-2013) and Strategic Plan (2010-2014) by the Ministry of Education in national level, Education for All - Dakar Framework for Action (2000), United Nations - Millennium Development Goals (MDG) and the Education and Training 2010 Working Program within the context of Lisbon Strategy.The changes affecting the upper secondary education in the last decade (2000-2009) are the expansion started in the elementary education level in 1997 following the increasing the compulsory education period to eight years, extension of upper secondary education period to 4 years since 2005-2006 academic year, and the upward trend in upper secondary education school-age population. These situations had effects on decreases and increases in the academic years of 2007-2008 and 2008-2009.Some findings related to school-age population: Upper secondary education school-age population is taken as 14-17 age group since 2008-2009 academic year. The upper secondary education school-age population increased by 35% during this academic year by the effect of both population increase and the extension of educational period from 3 to 4 years.Some findings related to educational attainment and participation: Total number of students in upper secondary educational level has reached to 4 million 240 thousands from 2 million 362 thousands by a 63% increase during the last decade. More students have participated to vocational upper secondary education. By the academic year of 2009-2010, Gross and Net Enrollment Ratios are 84% and 65% respectively. Turkey has still not achieved the goals related to Gross Enrollment Ratio in the national political documents. The EFA and MDG objectives oriented to provide gender equality until 2005 have not been reached yet.Some findings related to quality: Goals in the national political documents related to the number of teacher and classroom have been almost reached by 2009-2010 academic year. There is an unbalanced distribution concerning the number of students per teacher and classroom according to cities and regions.Some findings related to investments: 30% of Ministry of Education budget has been allocated to upper secondary education by 2010. The educational expenses per student are public and rather low compared to OECD average.Some findings related to incentives and reinforcements: Pension capacities have not been used efficiently. Female students compose almost 1/3 of total students stayed in the pensions. Bussed education application has just started in the 2010-2011 academic year and totally 69 thousand students were bussed.Some findings related to transitions between educational levels and number of graduate students: Ratio of transition from elementary education to secondary education has reached 85% by 2010. The school types which have high ratios of transition to higher education by 2010 are Science, Anatolian and Teacher Training High Schools respectively. The most increases for this ratio in the last decade are in General, Trade Vocational and Industrial Vocational High Schools.
Benzer Tezler
- Ortaöğretim coğrafya programları açısından Finlandiya ve Türkiye?nin karşılaştırılması
Başlık çevirisi yok
MELİKE ÖZER ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
CoğrafyaGazi ÜniversitesiCoğrafya Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERSİN GÜNGÖRDÜ
- Vatandaşlık yeterlikleri bağlamında ortaokul ekonomi okuryazarlığı standartlarının belirlenmesi ve öğretim programlarındaki yerinin incelenmesi
Determination of the middle school economic literacy standards in the context of citizenship competencies and investigation of the place of these standards in curricula
GÜLTEN YILDIRIM
- An experimental study on enhancing eight grade students' academic achivement in teog English examination by implementing innovative lean educational method
Sekizinci sınıf öğrencilerinin TEOG ingilizce sınavındaki akademik başarısının yenilikçi yalın eğitim yönteminin uygulanarak artırılması üzerine deneysel bir çalışma
VASIF KARAGÜCÜK
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA FİLİZ TILFARLIOĞLU
- Gayrimenkul geliştirme açısından eğitim yatırımlarının çoklu durum analizi ile değerlendirilmesi
Evaluation of educational investments in terms of real estate development with multiple case analysis
BURCU ÜLKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALMULA KÖKSAL IŞIKKAYA
DR. SERHAT BAŞDOĞAN
- Genel Liselerde Edebiyat ve Fen Kolu Uygulamalarının Öğrenci Başarısı Açısından Değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA AKDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAHMUT TANDOĞAN