Refik Halit Karay'ın eserlerine yansıyan düşünce dünyası
The ideology of Refik Halit Karay reflected in his works
- Tez No: 308777
- Danışmanlar: PROF. DR. KURTULUŞ KAYALI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, Türk Dili ve Edebiyatı, History, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 309
Özet
Kültür adamlığı ve politikacılığıyla bilinen Refik Halit Karay, bilhassa siyasi mizah yazılarıyla etkili olmuş ve 20. yüzyıl Türkiyesi'nde yetişmiş şahsiyetlerden biridir. Çökmekte olan bir imparatorluğun kültürel manada yaşadığı ağır sancıları eserlerinde işleyen ve yine çöken bu imparatorluğun içinden çıkan yeni Türk Devleti'nin kuruluşu aşamasında yaptığı siyasi faaliyetleri ile dönemin aktörlerinden biri olan Refik Halit, II. Meşrutiyet dönemi ile Cumhuriyet devrinin başlarında yaşanan olayları eserlerinde incelikle yorumlayarak aktarmaktadır. Çevresinde yaşanan tarihî gelişmelere ilgili bir aydın olan ve Millî Mücadele'nin muhaliflerinden biri olarak tanınan yazarın kroniklerinde ve hatıralarında değindiği hususlara göre, XX. yüzyılda Türkiye'de yaşanan siyasi, sosyal ve köklü değişiklikler Türk toplumsal yapısını olumsuz yönde etkilemiş, bu köklü değişiklikler ve özellikle siyasi iradelerin toplumun her kesimine yaptığı baskıların sonucunda; nesiller arasında kopukluklar yaşanmış ve ülkede kültürel manada sağlıklı bir gelişim yaşanamamıştır. Başlangıçta İttihat ve Terakki'nin kanlı faaliyetlerinden biri olarak gördüğü Millî Mücadele aleyhinde oldukça keskin ve ağır yazılar kaleme alan muharrir, daha sonradan yaptığı hatanın farkına varmış ve Atatürk'ün ideolojisini 1965 yılında ölümüne değin desteklemiştir. Keza o, önceleri Anadolu'da başlatılan Millî Mücadele Hareketi'ni büyük devletler tarafından istenilen ve devamına göz yumulan, kardeşi kardeşe kırdırma hareketi olarak görmüştür. Refik Halit Karay'ın hayatı, siyasi faaliyetleri, eserleri ve eserlerine yansıyan düşünce dünyası üzerine yapılan bu çalışmada, II. Meşrutiyet döneminden 1960'lara kadar olan dönemde Karay'ın bu önemli tarihî sürece ilişkin en temel fikirleri ve düşünce parametreleri irdelenmeye çalışılmıştır. Doktora tez çalışmasının I. Bölümünde Refik Halit Karay'ın, hayatı, tahsili, siyasi faaliyetleri, edebiyat hayatına girişi, mizacı ve karakteri ele alınmıştır. II. Bölümde yazarın hikâye, roman, mizah-hiciv, kronik, anı-hatırat, tiyatro türlerinde verdiği eserleri ile gazete makale, fıkra ve tefrikaları incelenmiştir. III. Bölümde ise hayatı ve siyasi faaliyetleri ile eserlerine yansıyan düşüncelerinden yola çıkılarak Refik Halit Karay'ın, Türk düşünce dünyasındaki konumu belirlenmeye çalışılmıştır. Bu bölümde Karay'ın II. Meşrutiyet, İttihat ve Terakki Fırkası, Hürriyet ve İtilaf Fırkası, Mütareke Dönemi, Millî Mücadele, dünya tarihî, Arap coğrafyası, Türkiye'nin sosyal ve ekonomik tarihî, dil ve edebiyat konularına ilişkin fikirleri incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Searching on Refik Halit Karay?s life story, literary works, political activities and ideological reflections, this study tries to analyze essential ideas and intellectual accumulation concerning between the Period of Second Constitution and 1960?s which was a cornerstone in Turkish history. Being a prominent personality as a man of thought and culture, Karay was also significant historical figure as being personally lived in the political events of the early 20th century which was one of the most important periods of Turkish history. He was one of the most pioneering intellectuals who analyze the political, economic, historical, cultural and social development and transformations within the years between 1908 and 1965. That is why he is so much significant in Turkish history of ideas.In the first chapter of this thesis, Refik Halit Karay?s life, education, political activities, access to literary life, personality and characteristic are scrutinized. In the second chapter, works of author like tales, novels, humor-diatribe, chronics, memories, play writings, essays and consecutive narratives are searched in detail.In the third chapter, it is struggled to fix his vital role in Turkish history of ideas deducing from the story of his life, political activities, and point of view fade in his works. In this chapter, it is endeavored to study on the ideas of Karay on the Second Constitutional Era, Union and Progress Party, Freedom and Accord Party, Period of Armistice, National Struggle, history of world, Arabic geography, social and economic history of Turkey, literature and language matters. Turkey breeding drought experienced man of ideas and thoughts, therefore, the evaluations in this area in order to be a new historical and literary figures should benefit from the ideas.
Benzer Tezler
- Refik Halid Karay'ın eserlerinin halkbilim ve toplumsal değişme açısından incelenmesi
The analysis of Refik Halid Karay's works in terms of folklore and social change
YELİZ OKAY
Doktora
Türkçe
2017
Halk Bilimi (Folklor)Niğde ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FARUK ÇOLAK
- САБАХАТТИН АЛИНИН ӨМҮРҮ, ЧЫГАРМАЧЫЛЫГЫ ЖАНА ӨРНӨКТҮҮ АҢГЕМЕЛЕРИНИН КЫРГЫЗЧА КОТОРМОСУ
Başlık çevirisi yok
ALİMAN BUZURMANOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2005
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİCAN CİGİTOV
- Sürgünlük edebiyatı bağlamında Refik Halid Karay'ın yapıtları
The works of Refik Halid Karay in the context of exile literature
DEMET KARABULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Bilgi ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
DR. SÜHA OĞUZERTEM
- Cumhuriyet sonrası Türk romanlarında eğitim sorunları ve öğretmen
Education problems and instructor in the Turkish novels published after republic period
EVREN KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN TUNCER
- Refik Halit Karay'ın eserlerinde Hiciv ve Mizah
The Humour and Satire in the works of Refik Halit Karay
KANAT RYSBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. FATİH ANDI