Türk sosyal bilimcilerinin Osmanlı tabakalaşma sistemine ilişkin görüşleri üzerine bir değerlendirme
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 30880
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BEYLÜ DİKEÇLİGİL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1994
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 418
Özet
Akademik olduğu kadar entellektüel ve ideolojik sebeplerle Osmanlı Devleti ve toplumu üzerine yapılmış araştırma ve incelemelerden oluşan dikkate değer bir literatür mevcuttur. Bu çalışma, söz konusu literatürün Cumhuriyet dönemi Türk sosyal bilimcileri ve entellektüel ler inin inceleme ve araştırmalarından oluşan kısmı ile kendini sınırlandırarak, Osmanlı'da sosyal tabakalaşma konusu ile ilgili görüşlerin bir analizini yapmaktadır. Bu görüşlerin kavramsal analizlerinin yapılabilmesi, sosyolojide sosyal tabakalaşma konusu ile ilgili temel kavramların kritik bir incelemesine gerek duymaktadır. Bu ihtiyacı dikkate alarak çalışmamız ilk olarak sosyal tabakalaşma olgusunu açıklamada kullanılan kavramları ve bunların farklı kullanım manalarını ele almaktadır. Bunu takiben, çalışmanın ifade edilen sınırları çerçevesinde, Osmanlı tabakalaşma sistemine ilişkin farklı yaklaşımlar ve bu yaklaşımlarda kullanılan kavramların içeriklerinin incelenmesi üzerine odaklaşılmaktadır. Bu inceleme her bir çalışmanın takip ettiği paradigma dikkate alınarak yapılmaktadır. Buna ilaveten, her bir görüş incelenirken, o görüşün kim tarafından hangi dönemde başlatıldığı, takipçilerinin kimler oldukları ve bunların Osmanlı çalışmalarıyla ne derece uğraştıklarına dikkat gösterilmiştir. Osmanlı tabakalaşma sistemini Batı Avrupa'da görülen feodal sistem ile karşılaştırırken, her iki sistemin benzerliklerini vurgulayanlar olduğu kadar fark lılıkları üzerine yoğunlaşanlar da vardır ve bunların teorik yaklaşımları birbirlerinden farklıdır.İÜ Birinci kategorideki lerin görüşleri bilhassa kavramları çok geniş anlamda kullanmaları ve bunun sonucu olarak da farklı olguları ve realitenin farklı görünümlerini tek bir kavramın kapsamına sıkıştırmaya çalışmaları ve genel olanı yakalamak uğruna özel olanı ihmal etmeleri bakımından eleştirilmektedir. Son olarak çalışmamız bu kavramların hangi yaygınlık derecesinde kullanıldıkları ve bunların Osmanlı sosyal tabakalaşma sistemini inceleme ve açıklamadaki uygunluğunu bu kavramlar yardımı ile Osmanlı sisteminin ne derece analiz edilebileceğini tartışmakta ve ikili sınıflandırma (yani, yöneten-yönetilen, yahut da orijinal hali ile askeri-reaya) 'nm söz konusu tarihi-sosyal gerçekliğin anlaşılması ve açıklanması için ne derece uygun olduğunu sorgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
There is a considerable amount of literature on the Ottoman State and society, which consists of researches and studies propelled by intellectual and ideological as well as academic reasons. This study makes an examination of views concerning social stratification in Ottoman society by limiting itself to that part of the above mentioned literature which consists of the works produced in the Republican period by the Turkish social scientists and intellectuals. To analyse these views requires an examination of basic concepts concerning the issue of social stratification in sociology. By taking this need into account, this study deals firstly with the concepts used in explaining the phenomenon of social stratification in obstract, and the meanings that these concepts bear. Following this, the study concentrates, within its specified limits, on various approaches to the Ottoman social stratification system, while examinig the content of the concepts employed. This investigation is carried out by taking into account the paradigm that each work professes to follow. In adition, when examining each view, attention is paid to its instigator, his/her followers and the extent to which these were involved in Ottoman studies. In comparing Ottoman with the Western-European feodal system, there are people who insist on emphasizing the similarities between these two systems and others who concentrate on the differences, each having different approaches. The views of those in theformer category are criticised particularly for using the concepts in a very broad fashion as a result of which different phenomena and manifestations of social reality are confined to a single concept, and special cases are ignored for the sake of capturing the general. Finally, the study makes a critical examination of how widely these concepts are employed and the extent to which they are suitable for the purpose; how the Ottoman social stratification system can be analysed with the help of these concepts, and it questions the suitability of bipolar classification (that is, the ruling and the ruled or, in other words, asker î-reaya) in understanding and explaining the socio-historical reality which has been central to the concern of the source material.
Benzer Tezler
- Mabeyn-i Hümayun'a sunulan şiirlerin edebi, tarihsel ve sosyal yönden analizi (1840-1878)
A literature, historical and social analysis of the poems presented to Mabeyn-i̇ Hümayun (1840-1878)
UMUT SOYSAL
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ EMRE ÖZYILDIRIM
- Dr. Erdoğan Okyay'ın hayatı, eserleri ve müzik eğitimine katkıları
The life, works and contributions of Dr. Erdoğan Okyay to music education
MELİS AYŞE TURNA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MüzikBaşkent ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. AYŞE GÜLÜM ÖTENEL
- Türk sosyoloji geleneği içinden metodolojik bir okuma: Şerif Mardin
A methodological reading from the Turkish sociology tradition: Şerif Mardin
İSA EMİROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Kamu YönetimiNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE SEVGİ ZENGİN SALİHİ
- Türk düşünce dünyasında Osmanlı devlet ve toplum yapısı tartışmaları üzerine tarihsel sosyolojik bir değerlendirme
A historical sociological analysis on the discussions of Ottoman state and social structure in Turkish history of thought
BERAT DAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
SosyolojiAnadolu ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FUAT GÜLLÜPINAR
- Türk milliyetçiliğinin tarihsel gelişimi: Milliyetçilik kuramları açısından bir inceleme
Historical development of Turkish nationalism: An analysis in terms of nationalism theories
SELAHATTİN ÖZBERK
Doktora
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİZAM ÖNEN