Geri Dön

Tense, aspect and mood based event extraction for situation analysis and crisis management

Durum analizi ve kriz yönetimi amaçlı zaman, görünüş ve kip ekleri tabanlı olay çıkarımı

PDF İndir

  1. Tez No: 309628
  2. Yazar: ALİ HÜRRİYETOĞLU
  3. Danışmanlar: DR. CEYHAN TEMÜRCÜ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Dilbilim, Computer Engineering and Computer Science and Control, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Enformatik Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 106

Özet

Günümüzde olay çıkarımı sistemleri temel olarak görece az miktarda bir bilgiyi, durumların zaman ve kipsel niteliklerinden, öncelikle geçmiş zamanı niteleyen bildirimleri işlemektedir. Fakat zaman, görünüş ve kip eklerini inceleyebilensistemler daha iyi analizler sağlayabilir ve daha geniş uygulama alanı bulabilirler. Bu proje, Türkçe için bu tarz bir sistem geliştirmektedir. Bu sistem, Open Source Information Mining and Analysis (OPTIMA) araştırma grubunun olay çıkarımı yazılımlarına anlamsal gösterim formatı kapsamında gerekli eklemeler yapmıştır. Bu eklemeler, kısmi gramerlerin zaman, görünüş ve istek ekleri için uyarlanması, zarfların incelenmesi ve ExPRESS eşleme fonksiyonlarının geliştirilmesidir. Aynı zamanda,CORLEONE yazılımı standardında sözlük hazırlanmıştır. Bu iyileştirmeler, bütün dillerde uygulanabilecek, zaman, görünüş ve istek ilişkili kategoriler içeren bir anlamsal çerçeve olan çapa ilişkileri kuramına (Temürcü, 2007, 2011) göre yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda geliştirilen sistem, basit olay yapısınınçıkarımına ek olarak, haber kaynaklarındaki cümleleri, zamansal, kipsel ve isteksel değerlerine göre sınıflandırır. Her ne kadar analiz Türkçe dilinde doğal afet, hastalık salgınları ve insan kaynaklı kaza haber raporlarına odaklansa da, bu yaklaşım diğerdillere, alanlara ve yazı türlerine uyarlanabilir. Bu olay çıkarımı ve sınıflandırma sistemi, ek geliştirmelerle, çevresel ve insani zararların engellenmesi için otomatik tarayıcı sistemlerin geliştirilmesini sağlayabilir.

Özet (Çeviri)

Nowadays event extraction systems mainly deal with a relatively small amount of information about temporal and modal qualifications of situations, primarily processing assertive sentences in the past tense. However, systems with a wider coverage of tense, aspect and mood can provide better analyses and can be used in a wider range of text analysis applications. This thesis develops such a system for Turkish language. This is accomplished by extending Open Source Information Mining and Analysis (OPTIMA) research group's event extraction software, by implementing appropriate extensions in the semantic representation format, by adding a partial grammar which improves the TAM (Tense, Aspect and Mood) marker, adverb analysis and matching functions of ExPRESS, and by constructing an appropriate lexicon in the standard of CORLEONE. These extensions are based on the theory of anchoring relations (Temürcü, 2007, 2011) which is a cross-linguistically applicable semantic framework for analyzing tense, aspect and mood related categories. The result is a system which can, in addition to extracting basic event structures, classify sentences given in news reports according to their temporal, modal and volitional/illocutionary values. Although the focus is on news reports of natural disasters, disease outbreaks and man-made disasters in Turkish language, the approach can be adapted to other languages, domains and genres. This event extraction and classification system, with further developments, can provide a basis for automated browsing systems for preventing environmental and humanitarian risk.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    611072

    Kazak Türkçesinde Kiplik: Morfo-sentaktik semantik bir analiz

    Modality in Kazakh language: A morfo-synthactic semantic analysis

    ELANUR KAZANLAR ÜRKMEZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimManisa Celal Bayar Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FERHAT KARABULUT

  2. Tez No

    482009

    Dil bilgisi öğretiminde kip, zaman ve görünüş konusunun öğretiminin incelenmesi

    Analysis for the teachi̇ng mode, tense and aspect in grammar

    MELİS ÜLKÜMEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimBaşkent Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. TÜLAY KUZU

  3. Tez No

    141253

    Anlatı metinlerinde ön ve arka planı belirginleştiren dilsel görünümler: Türkçe üzerine gözlemler

    Linguistic aspects determining the foreground and background in narrative texts: Observations on Turkish

    NERMİN YAZICI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. G. LEYLA UZUN

  4. Tez No

    145026

    The significance and the contribution of 6+1 traits of writing to the success of the students in writing courses in English language teaching

    Yazmanın 6+1 özelliğinin İngilizce öğretiminde yazılı anlatım derslerindeki öğrenci başarısına katkısı ve önemi

    ÖZLEM YAZAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2004

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. PAŞA TEVFİK CEPHE

  5. Tez No

    886785

    Türk dilinde zaman

    Tense in Turkish

    ŞEYDA ŞARKIŞLA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıSakarya Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZİKRİ TURAN

Geri Dön