Geri Dön

Anlatı metinlerinde ön ve arka planı belirginleştiren dilsel görünümler: Türkçe üzerine gözlemler

Linguistic aspects determining the foreground and background in narrative texts: Observations on Turkish

PDF İndir

  1. Tez No: 141253
  2. Yazar: NERMİN YAZICI
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. G. LEYLA UZUN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2004
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 220

Özet

açısından, tek parçalı ön plana karşılık; arka planın çok parçalı (yönlendirme, değerlendirme, çözüm) oluşuyla da ilişkili görünmektedir. Anlatı metin türünde, dilbilgisel ulamların yam sıra, zaman sunumunda işlev yüklenen zaman belirteçleri de ön ve arka planın ayrımlaşmasına duyarlı davranan önemli bir dilsel araç olarak kendilerini belirginleştirmektedir. Ön planda yer alan zaman belirteçleri zaman odaklı ve sürerlilik gösteren belirteçlerken; arka planda yer alan sözcelerde sıklık belirteçleri ağırlık kazanmaktadır. 163ABSTRACT The primary aim of the study is to describe the language features underlining fore and background of Turkish narratives based upon fiction; to establish probable order; to highlight the lingual and linguistic characteristics, seen in the surface structure of texts and gaining a function in organization of fore and background of Turkish narratives. In the study, the shapes of the lingual and linguistic characteristics in Turkish narratives based upon fiction, enabling the differentiation and presentation of fore and background are studied and their discoursive functions are described. By the help of Connie's theoretical approach, affixes of tense and aspect, the main linguistic category for differentiating fore and background in narratives are dealt with. For narrative discourse, Turkish narratives have been selected according to a chronological order and they are analyzed in terms of the probability and frequency of affixes of tense and aspect in a narration, and in terms of the parallel structure between the discoursive steps in a text and the differentiation and elevation in a narrative. As a result of the analysis of the fifteen short stories, the data base of the study, some of the results about linguistic arrangements highlighting fore and background of the plan are listed below. In narrative texts perfective aspect, main instrument underlying the foreground, becomes evident in Turkish narratives; however, only when this aspect is in a“complex events”situation, it gains the mentioned discoursive function. Although the aspect / mood / tense paradigm has only one form {-DI} in the foreground, in the background utterances there exists a difference in this form. This difference seems to be related with the fact that background is made up of many elements (direction, evaluation, resolution) whereas the foreground is made up of one element. In narrative style, in addition to linguistic groups playing a role in the presentation of time, time adverbs come to the fore as significant language instruments which are sensitive to the differentation of fore and background. Those time adverbs in the foreground tend to be time-focused and continuous; however frequency adverbs are seen more in the background utterances. 164

Özet (Çeviri)

£ t- c\ -« ^ «s on in NO ** 5 jq oo S S o> m © tJ- QN - i I I ? ı £ 8 2 *> » S [-- ON t-; rî r^ oo no m *o f İ 8 I 5 e ?. £ >? & c* 3 - 00 -* ^ Ss s s s 1 * I I. İ I İ i - ;=

Benzer Tezler

  1. Tez No

    398177

    Toplumsal yapıdan zihinsel yapıya Oğuz Atay'da özne ve dil'in yaratımı

    From social to intellectual structures: Creating subject and language in Oguz Atay's texts

    ÇAĞDAŞ YUSUF AKBULUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Sosyolojiİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEMİH TEZCAN

  2. Tez No

    785340

    Çağdaş sanatta edebi metinlerin enstalatif anlatımlarına bir örnek: 'Role- play' kavramı ve Jean Genet

    An example of installation expressions of literature texts in contemporary art: The concept of 'Role-play' and Jean Genet

    MEMET ALİ ZEREN

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Güzel SanatlarDokuz Eylül Üniversitesi

    Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı

    PROF. DR. MEHMET KOŞTUMOĞLU

  3. Tez No

    754088

    Pétervárad 1694. Évi Török Ostroma Nyugati és Oszmán Források Alapján

    Doğu ve batı kaynakları temelinde Osmanlıların 1694 petrovaradin kuşatması

    HÜSEYİN ŞEVKET ÇAĞATAY ÇAPRAZ

    Doktora

    Macarca

    Macarca

    2011

    TarihUniversity of Szeged

    Yeni Çağ Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SÁNDOR PAPP

  4. Tez No

    549962

    Korku filmlerinde belirsizlik imgesi: The Conjuring filminin psikanalitik yöntemle analizi

    Uncertainty image in horror movies: The Conjuring movie analysis by using the psychoanalytical method

    CEMRE SU KELAV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Sahne ve Görüntü SanatlarıMarmara Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATİME NEŞE KAPLAN İLHAN

  5. Tez No

    241467

    Pinhan ve Mahrem romanları odağında Elif Şafak'ın romanlarında görülen klasik Türk edebiyatı dönemi kültür unsurları

    Aspects of culture in the classical Turkish literature period present in Elif Şafak's novels with the main focus on Pinhan and Mahrem

    MUSTAFA EVER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MİNE MENGİ

Geri Dön