İşletmelerde biçimsel olmayan grupların etkileri ve yöneticilerin biçimsel olmayan gruplara ilişkin tutumları ile ilgili bir araştırma
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 31014
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEKİ ADAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1994
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Personel Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
ARAŞTIRMA ÖZETİ Grup, ortak bir amaç için biraraya gelmiş insan topluluğudur. Bir topluluğun grup olabilmesi için kişiler arası iletişim, ortak amaca ulaşmada her bireyin katkıda bulunması, kişiler arasında anlaşma sağlanması gibi bazı Özellikler taşıması gerekmektedir. Grupların oluşum nedenleri şu şekilde sıralanabilir: 1) İhtiyaçların tatmini, güvenlik, ilişki kurma, destek 2) Görülen işin gerektirdiği kişilerle ilişki kurma 3) Grup amaçlarını benimseme 4) Ekonomik yarar sağlama 5) Aynı özelliklere sahip olma Grubun birey üzerindeki etkileri ile ilgili çeşitli araştırmalar yapılmıştır. Bu araştırmalardan elde edilen bilgiler ışığında, grubun birey tutum ve davranışları ile normları üzerinde etkili olduğu görülmüştür. Bu konuda Lewin'in yaptığı uygulamalı araştırma aydınla tıcıdır. II. Dünya Savaşı sırasında insanları alışkanlıklarının dışındaki besinleri yemeğe ikna ederek savaş yıllarında muhtemel besin azalmasına karşı tedbir alınması amaçlanmıştır. Burada kadın denekler kullanılmış tır. Bir grup kadın deneğe sakatat adı verilen iç organların da besleyici ve yenilebilir olduğu konferans şeklinde anlatılırken, diğer bir grup kadın denek ise bu konuyu aralarında tartışmış ve herkesin açıkça fikrini söylemesi sağlanmıştır. 6 ay sonra yapılan takip araştırmasında konferans grubundaki kadınlardan çok, tartışma grubunda ki kadınların evlerinde bu tür yemekleri yaptıkları görülmüştür. Bu kadınlar kendi evlerinde karşılaştıkları karşıt propogandaya kendile rinin tutumlarını paylaşan gruptaki diğer bireylerin desteğini hisset tikleri için direnç göstermişlerdir. Lewin, seri araştırmalarını ince lediği yazısında bu sonucu grup tartışmasına ve grup kararına bağlamış tır. Ayrıca grup içinde bireyin yalnız olduğundan daha fazla iş çıkardığı, ancak öğrenmenin yavaşladığı, böylece kalitenin düştüğü deyapılan araştırmalardan elde edilen sonuçlar arasındadır. İnsanların grup içindeyken yalnız başlarına olduklarından daha fazla riske girme eğilimi gösterdikleri de bir başka araştırma sonucudur. Gruplar; bireylerinin birbirleriyle ilişkileri açısından birincil ve ikincil gruplar olarak yapılanma biçimlerine göre biçimsel gruplar ve biçimsel olmayan gruplar; görev açısından ise iş grupları ve iş dışı gruplar olarak çeşitli başlıklar altında incelenebilir. Bu türlerin dışında kalan gruplar ise özellikli grup ayırımları başlığı altında toplanmıştır. Bunlar; referans grupları, istatistiki gruplar ile gönüllü ve istek dışı oluşan gruplardır. Sosyal yapı içinde grubun toplu davranışları, bir ortak amacın gelişmesine yönelik olabileceği gibi, toplu tepki biçimine dönüşerek olumsuz yönde de gelişebilir. Grup içinde ilişkiler düzeni bir çok özellik taşır. Gruplar bağlılık bakımından birbirlerinden farklı olabi lirler. Yani herhangi bir grubun üyeleri arasındaki bağlılık derecesi, diğer bir gruptakinden farklı olabilir. Aynı şekilde herhangi bir grup ta görüş farkı çıktığı zaman, bazı üyeler tartışma konusuna karşı aşırı bir tutum takınarak ya tamamiyle leyhte, ya da şiddetle aleyhte olabi lirler. Dinamik bir grupta, davranışlara yön veren asıl faktör, grubun içinde meydana gelen sürekli oluşumlar ve değişimlerdir. Eğer bireyler arasında dayanışma, kaynaşma ya da grup bilinci varsa bu oluşum ve değişim karşısında tutucu davranışlar izlenebilir. Ancak, değişimin gereğine inanmış bir grup ortak tepki verme, ortak uyum gösterebilir. İşletmenin amaçlarına ulaşabilmesinde iç sistemi meydana getiren çeşitli grupların aralarındaki ilişkiler, karşılıklı tutum ve davranış lar önemli derecede rol oynar. Gruplar arasındaki ilişkilerin iki yönü vardır; olumlu yönü ve olumsuz yönü. Gruplar genellikle hem işbirliğini hem de rekabeti içeren bir etkileşimde bulunurlar. Gruplar arası etki leşimde işbirliğinin oynadığı önemli rolün yanısıra, rekabet olgusu genellikle olumsuz bir biçimde yargılanır. Oysa rekabetin getirdiği özendirici unsur, grubun korunmasına ve geliştirilmesine bir çok katkı larda bulunabilir. İşletmeciler genellikle gruplar arasındaki etkile şimde üst düzeyde işbirliği, alt düzeylerde ise, rekabet etmenin daha yararlı ve verimli olacağını öne sürmektedirler.İşletmeler bir çok insanın bir araya gelip bir üretim gerçekleştir diği ortamlardır. Her işletmenin bir biçimsel organizasyonu vardır ve bu organizasyon işlerin kimler tarafından ne şekilde yapılacağını belir lemektedir. Bununla beraber biçimsel organizasyon bünyesinde uzun yıllar kendiliğinden oluşmuş bir insan ilişkiler sistemi yani biçimsel olmayan bir grup oluşumu meydana gelmiştir. Bu grup biçimsel grupla birlikte işler ve işlerin yürütülmesini kolaylaştırdığı gibi zaman zaman da zor laştırabilir. Biçimsel olmayan gruplar çeşitli nedenlerle oluşurlar. Bu nedenler şu şekilde sıralanabilir: a Aynı iş ortamını paylaşan insanlar arasında zamanla bir çıkar birliği duygusu oluşur. Aynı işi yapan, aynı nesilden bulunan kimseler bir araya gelince kendilerini daha emniyette hissederler. © Bazı hallerde gruplar hemşehriler arasında oluşur. © Biçimsel olmayan grupların oluşum nedenlerinden biri, birtakım işlev lere sahip olmasıdır. Sosyal doyum, kültürel değerlerin korunması ve gruplararası iletişim, grupların yerine getirdiği işlevlerdir. ® Biçimsel olmayan grupların bireylerinin psikolojik ve sosyal gereksin melerini gidermesi oluşum nedenleri arasındadır. Ayrıca ekonomik yarar sağlama ve kişilerin aynı siyasi görüşlere sahip olmaları da biçimsel olmayan grupların oluşum nedenlerindendir. Her grup varlığını sürdürmek amacıyla bazı normlar geliştirir. Bu normlar ile grup, bireylerinin işleri ne şekilde yapacağı, ne gibi hususlara dikkat edeceği, değişik ortamlarda ve -şartlarda ne şekilde hareket edeceğini belirler. Her biçimsel grubun bir lideri vardır ve bu lider grup bireyleri tarafından belirlenmektedir. Grubun lidere güven duygusu, liderin rsahip olduğu vasıflara göre değişir. Bazı hallerde becerisi fazla bulunan ve çalışkan olup bu vasıfları ile çalışanların takdirini kazanmış kişiler grup lideri olurken, namusu, dürüstlüğü ile tanınmış kişilerin de grup lideri olduğu görülmektedir.Biçimsel olmayan gruplarda iletişim biçimsel iletişimden oldukça farklıdır. Biçimsel olmayan iletişimin belli kuralları yoktur ve ne şekilde, ne zaman oluşacağı kestirilemez. Biçimsel iletişimden daha hız lı işlemekle beraber, bazen yönetim tarafından duyulması istenmeyen bil gilerin işgörenler arasında yayılmasına neden olduğundan sakıncalı durumlara da neden olabilmektedir. Biçimsel olmayan gruplarda, biçimsel olmayan iletişim gibi biçimsel olmayan statüden de söz edilmektedir. Biçimsel olmayan statü kişilere, kendilerine duyulan hisler nedeniyle yakıştırılan sosyal dereceyi ve biçimsel olmayan sistemde kişinin içinde bulunduğu pozisyonu ifade eder. Bireyin statüsünün derecesi, grubun diğer bireylerinin söz konusu birey hakkındaki kanaatlerine, ona karşı duydukları saygı ve takındıkları tavra göre belirlenir. Bu derece grup bireyleri arasında grup liderinin belirlenmesinde de son derece önemli bir yer teşkil eder. Biçimsel organizasyon içinde insanlar arası ilişkilerden doğan biçimsel olmayan gruplar, biçimsel gruplarla bütünleşerek işlerin görül mesi açısından etkili bir sistem yaratırlar. Yönetim üzerindeki iş yükü nü hafifletmelerinin yanısıra, yöneticilerin yetenek boşluklarını da doldurabilirler. Ayrıca bireylerin iletişimi için uygun bir kanal oluş turması ve iş gruplarına doyum ve istikrar sağlaması, biçimsel olmayan grupların işletme yönetimi açısından yararları arasında sayılabilir. Ancak sayılan bu yararlarının yanında biçimsel olmayan grupların işletme yönetimi açısındanı bazı sakıncaları da vardır. Örneğin işyerinde yapılması düşünülen yenilik ve değişikliklerin uygulanmasında yönetim eğer biçimsel olmayan grup liderleri ile işbirliği içinde çalışmamışlar ise bu uygulamaya tepki kaçınılmaz olmaktadır. İşgörenlerin tepkileri nin ne şekilde olacağı da yine biçimsel olmayan gruplar tarafından belir lenecektir. Bir başka sakıncası ise, biçimsel olmayan grup bireylerinin biçim sel örgüt içindeki görevleri ile grubun kendilerinden beklentileri ara sında kalıp bir rol çatışması yaşamasına neden olmasıdır. Örneğin bir ustabaşı işi gereği işgörenleri denetlemesi gerekirken, aynı zamanda grup arkadaşlarını gözetmesi ve koruması da gerekir. Bu durumda kalan birey bir rol çatışması yaşar.Biçimsel olmayan iletişimin biçimsel iletişimden daha hızlı ve etkili olduğu belirtilmişti. Kişiler kendilerini ve yakınlarını ilgi lendiren durumlarda fısıltı gazetesinde etkili olurlar. Ayrıca yeterli ve doğru bilgi elde edemediklerinde ise boşlukları kendi yorumları ve görüşleri ile doldururlar. Bu da işgörenler arasında yanlış ve sakıncalı bilgilerin yayılmasına, dolayısıyla huzursuzluk ve tedirginliğe neden olmaktadır. Yapılan uygulamalı araştırma göstermiştir ki, yöneticiler, iş ortamlarında biçimsel olmayan grupların varlığını kabullenmelerine ırağ- men çoğunlukla biçimsel olmayan grupları ve grup inançlarını anlayama maktadırlar. Yöneticiler açısından biçimsel olmayan gruplar daima kont rol altında tutulması gereken, yönetimle ilgili konularda danışılması son derece sakıncalı sonuçlar yaratabilen oluşumlardır. şeklinde sonuçlar elde edilmiştir. Bununla birlikte, bireylerin sosyal ve psikolojik ihti yaçlarının giderilmesinde ve beşeri ilişkilerin geliştirilmesinde biçim sel olmayan gruplardan yararlanılabileceği de elde edilen sonuçlar ara sındadır.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Bilişim sistemlerindeki gelişmelerin işletme yönetimine etkileri, yönetim bilişim sistemleri geliştirme ve bir uygulama örneği
Effects of the evoluation of information systems on management, management information systems development and an example of its application
ZUHAL TANRIKULU
Doktora
Türkçe
1999
İşletmeİstanbul ÜniversitesiOrganizasyon ve İşletme Politikaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL EREN
- Peyzaj işletmelerinde örgütleme işlevi ve örgüt yapıları
Organizing function and organizational structures in landscape enterprises
NUR AYTUL TEMİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEÇİL YURDAKUL EROL
- E-müşterilerin hedonik 'hazcı' tüketim davranışlarını belirleyen faktörler ve bir araştırma
Factors that determine e-customers' hedonic consumption behaviors and a survey
BUKET GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
İşletmeGalatasaray Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERDAR PİRTİNİ