Zanjan (Orta İran'ın kuzeybatısı) civarının neotektoniği ve depremselliği
Neotectonics and seismicity of Zanjan and surrounding regions (Northwest of Central Iran)
- Tez No: 312046
- Danışmanlar: PROF. DR. NİZAMETTİN KAZANC
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 212
Özet
Orta İran'nın KB'sında bulunan Zanjan bölgesi, levha tektoniği açısından Güney Hazar Bloğu ile Sanandaj-Sirjan kuşağı arasında yer almaktadır. Arap ve Avrasya levhaları arasındaki yakınsamadan dolayı aktif olan bu bölgenin güncel tektoniğinin kinematiği ve neotektonik evrimi iyi bilinmemektedir. İki levha arasındaki yakınsamadan kaynaklanan K-G sıkışması, bölgenin doğu kesiminde (Dashte Beyaz-Elburz) sol, batısında ise (Tebriz-Zagros) sağ yanal doğrultu atımlı kırık sistemlerine neden olmuştur.Orta İran'ın bütün jeolojik özelliklerini yansıtan Zanjan bölgesinde, Tersiyer yaşlı birimlerin genişlemeli rejimde çökeldiği ve aynı rejimin Orta-Geç Miyosen yaşlı ?Upper Red Formasyonu?nun çökelmesini de kontrol ettiği anlaşılmaktadır. Bu genişleme birçok alanda metamorfik çekirdeklerin yüzeylemesini sağlamıştır. Miyosen sonrası kaba taneli ve genelde akarsu sisteminde gelişmiş çökeller önceki birimleri açısal uyumsuzlukla örtmektedir. Bu çökeller KB-GD uzanımlı Geydar, Sultaniye ve Tarım (Tarom) dağlarının arasındaki havzalarda depolanmıştır.Morfotektonik veriler bölgedeki morfolojinin doğrultu atımlı kırık sistemi tarafından denetlendiğini göstermektedir. Doğrultu atımlı faylar genelde uzun mesafelerde devam etmez ve parçalı olarak bulunur. Baskın olarak sol yanal doğrultu atımlı faylardan etkilenen çalışma alanının batı kesimi ile Tarım ovasında sağ yanal hareket tespit edilmiştir. Bu alandaki sol yanal sistemin Talegan ve İpek faylarının batı sıçramaları olduğu, sağ yanal hareketlerin ise Tebriz fay sisteminden etkilendiği düşünülmektedir. Bu yapılar sağa ve sola sıçrama yaparak bölgenin morfolojisini oluşturmuştur. Sol yanal doğrultu atımlı faylar sağa sıçramalar ve kavisler yaparak KB-GD doğrultuda topografyayı yükseltmiş ve sola sıçrama alanları topoğrafyayı alçaltarak havzaları oluşturmuştur. Örneğin Sultaniye sıkışmalı sıçrama alanında ve Kazvin ovası bu sistem çerçevesinde genişlemeli bir alanda yer almaktadır. Geç Miyosen'e kadar oluşmuş normal fayların sol yanal sistemin etkisinde terslendiği gözlenmiştir. Miyosen sonrası çökelen alüvyonlar ve akarsu çökelleri doğrultu atımlı sistem kontrolünde çökelmiş ve bu sistemin içindeki sıçrama alanlarında deforme olmuştur.
Özet (Çeviri)
Zanjan region in the NW of Central Iran is located between southern Caspian Block and Sanandaj-Sirjan belt in terms of plate tectonic configuration. This area is active tectonically due to Arabian-Eurasian convergence; however its neotectonic evolution and kinematics of active tectonism are not well identified. General knowledge is that N-S Arabian-Eurasian convergence creates left lateral and right lateral systems on the east (Dashte Beyaz-Elburz) and west (Tebriz-Zagros) sides of the Zanjan area, respectively.The Zanjan area represents all geological features of central Iran and its Tertiary units were deposited under the influence of an extensional tectonics which also controlled the deposition of Upper Red Formation of Middle-Late Miocene. It is demonstrated in several areas that the extensional tectonism is also related to the exhumation of core complexes. The post-Miocene coarse clastics produced generally by river systems overlie the earlier units, unconformably. These clastics are deposited significantly in basins between NW-SE trending Geydar, Sultaniye and Tarim (Tarom) mountains.Morphotectonic data demonstrate that the morphology of the study area has been shaped by discontinuous strike-slip system. The length of strike -slip faults is generally short. The left lateral ones are dominant in the study area and only few right lateral faults could be observed in the west and Tarim plain. The left-lateral system is evaluated as western step overs of Talegan and Ipek faults, whereas the right lateral faults might develop under influence of the Tebriz Fault. The right and left stepping of strike - slip faults create the main morphology of the study area. The left lateral strike - slip faults produce NW-SE trending highlands due to right stepping and restraining bends, however left stepping and releasing bends create lowland topography and basins. For example Sultaniye corresponds to a restraining offset and Kazvin basin represents a releasing offset. The inversion of pre-Late Miocene normal faults are observed and post Miocene alluvium and river deposits are developed under the control of strike-slip system and deformed in the stepping areas.
Benzer Tezler
- İran ve Türkiye taş endüstrisinin karşılaştırılması
Comparision of İran and Turkish stone industry
FARİBA SHAFAEİ
- Doğal ve kültür nergislerin karakterızasyonu, yetiştiriciliğinin yaygınlaştırılması, yeni çeşit adaylarının belirlenmesi
Characterization and desstimination of growing and natural and culture narcisuss and determination of new varieties
SEYED REZA YAHYAVI ZANJANI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
ZiraatEge ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ERCAN ÖZZAMBAK
- İran, Zencan/Sultaniye şehrindeki İlhanlı dönemi mimarisi
Ilkhanid period architecture in Sultaniye city, Zanjan, Iran
MAHDİYEH SADEGHNEZHAD
- İran sokaklarında çalışan çocuklar üzerine nitel bir araştırma (Tehran, Qazvin ve Zanjan örneği)
A qualitative exploration of iranian children working on street (Tehran, Qazvin and Zanjan case)
MOHAMMAD REZA FATHİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Sosyal HizmetlerHacettepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESRA BURCU