Geri Dön

Mâtürîdî ve Nesefî'de kesb teorisi

The theory of acquire according to Maturidi and Nasafi

  1. Tez No: 313973
  2. Yazar: HÜSEYİN KAHRAMAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İSA YÜCEER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2010
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 102

Özet

Bu çalışmada Mâtürîdiyye kelâm ekolünün iki önemli âlimi Mâtürîdî ve Nesefî'nin kesb teorisi hakkındaki görüşleri ele alındı.İnsan fiilleri konusunda Mutezile'nin insana ve insan fiillerine yaptığı güçlü vurgu, özellikle de insanın kendi fiilinin yaratıcısı olduğunu kabul etmesi, İslam âlimleri arasında Allah'ın bazı sıfatlarına halel getirdiği gerekçesiyle eleştirilere sebep olmuştur. Bunun aksine Cebriye kelâm ekolünün de insan fiillerinin hiçbir aşamasında insana herhangi bir sorumluluk vermeyerek insanı fonksiyonsuz bir varlık durumuna düşürmesi insan özgürlüğü ve sorumluluğu konusunda problemlere sebep olmuştur.Mâtürîdî ve Nesefî'nin kesb teorisine bakışları bu iki anlayışı bağdaştırmaya çalışan eklektik bir anlayış olarak değerlendirilebilir. Yani Mâtürîdî ve Nesefî kesb konusunda Allah'ın sıfatlarına gelebilecek herhangi bir eksiklikten kaçınmanın yanı sıra, insanın da Allah'ın yüklemek istediği bazı sorumluluklara göğüs gerebilmesi için kendisine bazı yetkilerin verilmesi gerektiğini düşünmektedirler.Her şeyin yaratıcısı Allah'tır genel şiarıyla insanın kendi fiillerinin yaratıcısı olamayacağını savunan Mâtürîdî ve Nesefî, insanın kendi fiilinin yaratılmasına vesile olduğu görüşündedirler. Bu sebeple bir fiil yaratma yönünden Allah'a, o fiili kazanma yönünden de insana aittir. İşte Mâtürîdî ve Nesefî'de bunun adı kesbdir.İnsan fiilleri konusunda meydana gelen problemleri halletmek için Mâtürîdî fiilde çeşitli yönler teorisini geliştirmiştir. Bu teoriye göre bir fiilde birbirinden ayrı iki yön bulunmaktadır. Bunlardan biri yaratmak, diğeri ise o fiili seçmek, o fiile yönelmek ve o fiili yapmaktır. Fiilin yaratıcısı Allah, o fiili seçen dileyen ve işleyen ise insandır. Böylelikle ne Allah'ın yaratma sıfatına bir halel gelmiş, ne de insan sorumluluğunu yok eden bir durum söz konusu olmaktadır.

Özet (Çeviri)

This study deals with the kasb theories of Mâtürîdî and Nasafî, two significant scholars of the Mâtürîdî School.The strong emphasis of Mutazila on human beings and their actions vis-a-vis the actions of human beings, particularly their views about human beings as sole creators of their own actions, has created some hot debate among Islamic scholars due to concerns about some attributes of Allah. On the other side of the argument resides the Jabriyya School that totally rejects the responsibility of human beings in all phases of their actions. This reduction of human beings as defunct existents has also caused some problems regarding free will and responsibility.It is possible to see the kasb theories of Mâtürîdî and Nasafî as an eclectic understanding that tries to reconcile these two views. That is, they both think that we need to balance between, on the one hand, any possible defect to the attributes of Allah and on the other, the responsibilities of human beings in order to face up the duties bound on their shoulders by Allah.Mâtürîdî and Nasafî both clearly stand behind the classical position that Allah is the creator of everything and that human beings cannot be creator their own actions but nevertheless they cause their actions to be created by Allah. Thus an action is related to Allah from the aspect of creation but to human beings from the aspect of committing it. In the understanding of Mâtürîdî and Nasafî, this is called kasb.To solve the problems regarding human actions, Mâtürîdî has developed multifaceted theory of action. According to the theory, there are two different aspects, independent of each other, in every action. One of them is to create and the other is to choose that action, to approach to it and actually do it. The creator of the action is Allah while the one who chooses, wishes and realises that action is a human being. Thus, there remains neither a problem regarding divine attributes nor about free will and responsibility of human beings.

Benzer Tezler

  1. Mâturîdî-Nesefî karşılaştırması Kitâbü't-Tevhîd ve Bahru'l-Kelâm ile Kitâbü't-Temhîd bağlamında

    Comparison between Mâturîdî-Nasafî, in the context of Kitâbü't-Tawhîd, Bahru'l-Kalam and Kitâbü't-Tamhîd

    FATIMA NUR DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SÖNMEZ KUTLU

  2. İmam Gazâlî ve Ebu'l Muin en-Nesefî'ye göre nübüvvet problemi

    The problem of prophethood according to Imam al-Ghazali and Abu al-Mu?în al-Nasafî

    NURİ ARSLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    DinAtatürk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. MUHAMMET YAZICI

  3. Ebü'l-Berekât en-Nesefî'nin Nübüvvet anlayışı

    Prophecy in the Theology of Abû al-Barakât al-Nasafi

    ONUR DEMİRCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinBursa Uludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CAĞFER KARADAŞ

  4. Mâturîdî âlimlere göre iman ve tevhid

    Fai̇th and tawheed according Maturidi scholors

    AHMET ALTINTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET AK

  5. Ebü'l-Muîn en-Nesefî'de Burhan-ı Temânû'

    Ebü'l-Muîn en-Nesefî'de Burhan-ı Temânû'

    ŞEYMA NUR DİREK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜLYA ALPER