Sosyal dışlanmaya verilen tepkilerin sosyal karşılaştırma süreçleri açısından incelenmesi
Exploration of the responses to ostracism in relation to social comparison processes
- Tez No: 314993
- Danışmanlar: PROF. DR. DENİZ N. ŞAHİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Ait olma temel bir insan ihtiyacıdır (Baumeister ve Leary, 1995). Bu ihtiyacın tehdit edilmesinin güdüsel, duygusal, bilişsel, fizyolojik ve davranışsal düzeyde oldukça güçlü etkileri vardır (Williams, 2009). Sosyal dışlanmanın insanlar üzerindeki etkilerine ilişkin kuramsal yaklaşımlar bu etkileri oldukça yaygın ve düzenleyici etkilerden bağımsız olarak ele almışlardır. Son yıllarda, bu yaklaşım tartışılmaya başlanmıştır ve araştırmacılar sosyal dışlanmaya verilen tepkileri düzenleyici faktörlere odaklanmışlardır. Araştırmacıların çalışmaları, bireysel farklılıklara ilişkin faktörler, durumsal faktörler, ve dışlanma kaynağının özellikleri olarak sınıflandırılabilecek düzenleyici etkilerin olduğunu ortaya çıkarmıştır. Genel olarak yeniden dahil olabilme hipotezi olarak adlandırılan bir başka araştırma alanı ise, dışlanan bireylerin tekrar dahil olabilmek için başvurdukları stratejilere odaklanmıştır.Bu araştırmada, (1) deneysel olarak aktive edilen sosyal karşılaştırma bilgisinin dışlanmaya verilen güdüsel ve duygusal tepkiler üzerindeki olası düzenleyici etkilerinin, ve (2) dışlanma sonrasında tekrar dahil olabilme fırsatının sunulmasının diğerlerini değerlendirme ve gruba uyma davranışı üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Deney 1'de (n = 57), dışlanma Sanal Top Oyunu aracılığıyla ve sosyal karşılaştırma bilgisi nokta tahmin sayısı görevi ve sahte geribildirimle değişimlenmiş, ve katılımcıların dört temel ihtiyaca (ait olma, benlik değeri, kontrol ve anlamlı varoluş) yönelik hissettikleri tehdit düzeyi ve duygulanım tepkileri ölçülmüştür. Beklendiği üzere, dışlanma dört temel ihtiyaca yönelik hissedilen tehditte artışa ve pozitif duygulanımda düşüşe yol açmıştır. Deney 2'de (n = 138), dışlanma ve sosyal karşılaştırma bilgisi için aynı değişimleme araçları kullanılmış ve katılımcının grubun sözde görsel bir beceri görevindeki performansına ilişkin değerlendirmesi ve uyma davranışının ölçülmesinden hemen önce ya yeni bir gruba aktarılmış ya da deneyi aynı grupla birlikte tamamlamışlardır. Beklendiği üzere, dışlanan bir katılımcıya dahil olabilme fırsatının sunulması katılımcının grubun sözde görsel bir beceri testindeki performansına ilişkin değerlendirmesinde artışa yol açmıştır.Sonuç olarak, iki deneyin sonuçları dışlanmanın dört temel ihtiyaç ve duygulanım üzerinde güçlü etkilerinin olduğuna ilişkin alanyazında varolan bilgileri desteklemiş, ayrıca yeniden dahil olabilme fırsatının katılımcıların diğerlerine ilişkin değerlendirmeleri üzerindeki düzenleyici etkisine işaret etmiştir. Bulgular sosyal dışlanma araştırmaları alanındaki son gelişmelerle ilişkilendirilerek tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Humans have a fundamental need to belong (Baumeister and Leary, 1995). Threatening this need has strong effects on motivational, emotional, cognitive, physiological and behavioral responses (Williams, 2009). Theoretical explanations of the effects of ostracism on humans have mainly stated that these effects are strongly pervasive and insensitive to moderating factors. Recently, this view had been questioned and researchers have focused on the moderating factors on responses to ostracism. These efforts revealed some moderating factors on responses to ostracism which can be classified as individual difference factors, situational factors, and the characteristics of the source of exclusion. Another research line broadly named as social reconnection hypothesis, focused on the strategies which might appeal the excluded individuals in order to regain acceptance.The aim of the present study was to investigate (1) the possible moderating effects of experimentally invoked social comparison information on motivational and emotional responses to ostracism, and (2) the effects of given oppotunities to regain acceptance after exclusion on the evaluation of the others and on conforming to them. In Experiment 1 (n = 57), ostracism was manipulated via Cyberball and social comparison information was manipulated by using a dot-estimation task and false-feedback, and the degree of the felt threat on four fundamental needs (belonging, self-esteem, control and meaningful existence) and the affective responses of the participants were recorded. As hypothesized, being excluded led to an increase in the felt threat on fundamental needs and a decrease in positive affect. In Experiment 2 (n = 138) same manipulations were used for exclusion and social comparison information and participants were either introduced to a new group after exclusion or completed the experiment with the same group, which was followed by the participants? evaluations of the group?s performance on a supposedly visual task and conformity to the group measures. As hypothesized, introducing an excluded participant with an opportunity to regain acceptance increased the participants? evaluations of the group?s performance on a supposedly visual task.Over all, results of the two studies revealed strong effects of exclusion on four fundamental needs and affective responses, and moderating effects of social reconnection opportunities on the participants? evaluations of the others. Results were discussed in relation to the recent developments in the ostracism literature.
Benzer Tezler
- Bağlanma stilleri ve bağışlayıcı kişilik ile değişik sosyal dışlanma türlerine verilen duygusal tepkiler arasındaki ilişkiler
The relationships among attachment styles, forgiveness and reactions to different types of social exclusion
BÜŞRA ERCAN
- Reddedilme türü, benlik değeri ve reddedilme duyarlılığının açık ve belirsiz reddedilme karşısında verilen tepkiler üzerindeki etkisi
The effect of rejection type, self esteem, and rejection sensitivity on reactions to explicit and ambiguous rejection
FIRAT BUĞRA FIRATLI
- Eğitim örgütlerinde dışlanma
Exclusion in educational organizations
SAVAŞ KAMALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAydın Adnan Menderes ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLGEN KIRAL
- Yaşlılık olgusuna sosyolojik bir yaklaşım
A sociological approach to the phenomenon of old age
FATMA BAYRAK
- German-Turkish women's transnational practices and belonging at intersecting social divisions
Alman-Türk kadınların toplumsal bölmelerindeki çok uluslu işleri ve aidiyet
MELANIE WEIßENBERG
Doktora
İngilizce
2021
Sosyolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiSiyaset Bilimi Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN KAYA