Geri Dön

Eğitsel hiper ortamlarda metaforik arayüzlerin bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının gezinim performansına etkileri

Effects of metaphorical interfaces on information technologies teacher candidates? navigation performances in educational hypermedia

  1. Tez No: 315453
  2. Yazar: MEHMET FIRAT
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. IŞIL KABAKÇI YURDAKUL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Anadolu Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 197

Özet

Hiper ortamların öğrenen kontrollü yapısı öğretim için sağladığı en önemli üstünlüklerden biri olarak görülmektedir. Ancak hiper ortamların öğrenenlere sunduğu bu esneklik beraberinde kaybolma, aşırı bilişsel yüklenme, dikkat bölünmesi ve zaman kaybı gibi gezinim problemlerini de ortaya çıkarmıştır. Bu noktada öğrenenlerin bu problemlerle başa çıkabilmesi için yeni ve karmaşık bir kavram, sistem veya modelin anlaşılmasında ipuçları sağlayabilen yapılar olarak metaforlardan oluşturulan metaforik arayüzlerden yararlanılabileceği düşünülmektedir. Bu bağlamda araştırmada, metaforik arayüzlerin Bilişim Teknolojileri öğretmen adaylarının eğitsel hiper ortamlardaki gezinim performansına etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.Nitel ve nicel verilerin bir arada toplandığı bu araştırma karma yöntem araştırması olarak desenlenmiştir. Araştırmanın nitel boyutunda fenomenoloji nicel boyutunda ise gerçek deneme modellerinden son-test kontrol gruplu modelden yararlanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını 2011-2012 öğretim yılının bahar döneminde Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknoloji Eğitimi Bölümü 2. ve 4. sınıfta öğrenim gören 76 Bilişim Teknolojileri öğretmen adayı oluşturmaktadır. Verilerinin toplanmasında araştırma kapsamında geliştirilen ve iç tutarlılık katsayısı ?=.90 olan Hiper Ortamlarda Gezinim Performansı Ölçeğiyle birlikte gözlem ve odak grup görüşmesinden yararlanılmıştır. Araştırma kapsamında toplanan nicel verilerin analizinde bağımsız iki örneklem t-testi, tek yönlü ANOVA ve iki yönlü ANOVA testleriyle birlikte yüzde (%), ortalama (X), frekans (f) gibi betimsel istatistiklerden yararlanılmıştır. Elde edilen nitel verilerin analizinde ise betimsel içerik analizi ve tematik analizden yararlanılmıştır.Araştırmadan elde edilen verilerin analizi sonucunda, metaforik arayüzlerin Bilişim Teknolojileri öğretmen adaylarının gezinim performansı üzerinde ?yüksek? düzeyde anlamlı bir etkiye sahip olduğu görülmüştür (?2=.16). Metaforik arayüze sahip eğitsel hiper ortamlarda verilen görevleri yerine getiren 2. ve 4. sınıf Bilişim Teknolojileri öğretmen adayları metaforik olmayan arayüzde verilen görevleri yerine getiren öğretmen adaylarından daha yüksek gezinim performansı göstermişlerdir. Cinsiyet, internet kullanım sıklığı ve internet kullanım yeterliği gibi bağımsız değişkenlerin ise Bilişim Teknolojileri öğretmen adaylarının eğitsel hiper ortamlardaki gezinim performansı üzerinde yeterli etkiye sahip olmadığı belirlenmiştir. Bununla birlikte 2. sınıf Bilişim Teknolojileri öğretmen adaylarının ortama ilişkin daha az hareket ve davranışlarda bulunup gezinim yollarını kısa tutarak zayıf gezinim stilini yansıttıkları, 4. sınıf Bilişim Teknolojileri öğretmen adaylarının ise daha uzun sürede ve ortama ilişkin daha fazla hareket ve davranışlarda bulunarak yorucu gezinim stilini yansıttıkları belirlenmiştir.Araştırmada elde edilen diğer bir sonuca göre eğitsel hiper ortamlarda gezinim performansının Bilişim Teknolojileri öğretmen adayları tarafından gezinilen ortamın tasarımı, içerik yapısı, niteliği ve güvenirliğinden etkilenen; hız, doğruluk, çaba, motivasyon ve memnuniyet değişkenlerinin bir bütünü olarak algılandığı sonucuna varılmıştır. Ayrıca Bilişim Teknolojileri öğretmen adaylarının sıklıkla kullandıkları eğitsel hiper ortamlarda ortamın karmaşıklığı ve yönlendirme eksikliğinden dolayı aşırı bilişsel yüklenme ve kaybolma problemleriyle karşılaştıkları sonucuna varılmıştır. Karşılaşılan bu durumun ise Bilişim Teknolojileri öğretmen adaylarının istenilen bilgiye ulaşmaktan vazgeçmesiyle sonuçlanabildiği görülmüştür. Araştırmadan elde edilen sonuçlara dayalı olarak uygulamaya ve gelecekte yapılabilecek araştırmalara yönelik öneriler sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

The learner-controlled structure of hypermedia is considered to be one of the most important strengths provided for education. However, this flexibility provided by hypermedia for learners brings about such navigation problems as disorientation, cognitive overload, distraction and loss of time. In this respect, in order for learners to cope with these problems, it is important to use metaphorical interfaces made up of metaphors as structures that provide clues to understand a new and complex concept, system or model. Thus, in the study, the purpose was to determine the effects of metaphorical interfaces on Information Technologies teacher candidates? navigation performances in educational hypermedia.This study gathering qualitative and quantitative data was designed as a mixed method research. For the qualitative dimension of the study, phenomenology was used, while the post-test control group model, one of real experimental models, was used for the quantitative dimension of the study. The participants of the study were 76 2nd grade and 4th grade Information Technologies teacher candidates attending the department of Computer and Instructional Technologies at the Education Faculty of Anadolu University in the Spring Term of the academic year of 2011-2012. In order to collect the data, the observation technique, focus-group interviews and the Hypermedia Navigation Performance Scale developed within the scope of the study ? whose internal coefficient was found as ?=.90 ? were applied. For the analysis of the quantitative data collected in the study, independent two-sample t test, one-way ANOVA and two-way ANOVA as well as such descriptive statistics as percentages (%), mean scores (X), frequencies (f) were used. As for the analysis of the qualitative data obtained, descriptive content analysis and thematic analysis were run.As a result of the analyses of the data obtained in the study, it was seen that the metaphorical interfaces had a high level of significant influence on the teacher candidates? navigation performances (?2=.16). The 2nd grade and 4th grade Information Technology teacher candidates carrying out the tasks in educational hypermedia which had a metaphorical interface demonstrated a higher level of performance than the teacher candidates carrying out the assigned tasks via a non-metaphorical interface. It was also revealed that such independent variables as experience, Internet use frequency and Internet efficacy did not have enough influence on the Information Technologies teacher candidates? navigation performances in educational hypermedia. In addition, it was also found out that the 2nd grade Information Technologies teacher candidates took fewer actions regarding the media and reflected a weak navigation style by keeping the ways of navigation short, while the 4th grade Information Technologies teacher candidates reflected a tiring navigation style by taking more actions regarding the media in a longer period of time.Depending on another result obtained in the study, it could be stated that the Information Technology teacher candidates? navigational performance in educational hyper environment was influenced by the design, content structure, quality and reliability of that environment and that such variables as speed, correctness, effort, motivation and satisfaction were all perceived as a whole. Moreover, it was also revealed that the Information Technology teacher candidates faced such problems as cognitive overload and disorientation due to the lack of guidance and the complexity of the educational hypermedia which the Information Technology teacher candidates frequently used. It was also seen that this situation could be a result of the fact that Information Technology teacher candidates gave up trying to reach the information desired. Depending on the results obtained in the study, several suggestions were put forward for future research and related applications.

Benzer Tezler

  1. Olasılığa dayalı uyarlanabilir hiper ortamlarda etkili olan değişkenlerin modellenmesi

    Modeling the variables effective in probability-based adaptive hypermedia systems

    AYÇA ÇEBİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TOLGA GÜYER

  2. Uyarlanabilir eğitsel hiper ortamlarda içerik oluşturmaya yönelik web tabanlı bir uygulama geliştirilmesi ve uygulamanın kullanılabilirliği

    Development of a web based application towards content development in adaptive educational hypermedia and usability of application

    YILDIZ ÖZAYDIN AYDOĞDU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NURSEL YALÇIN

  3. UML-ALF agent based adaptive learning framework: A case study on UML

    UML-ALF etmen tabanlı uyarlanabilir öğrenme sistemi: UML üzerine bir çalışma

    EFE CEM KOCABAŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2010

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Bölümü

    DOÇ. DR. KÜRŞAT ÇAĞILTAY

    DOÇ. DR. VEYSİ İŞLER

  4. Designing and developing a hyper-casual educational game for practicing fractions

    Kesirler pratiği için hiper-basit eğitsel oyun tasarlanması ve geliştirilmesi

    SERRA GÜZELLER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir Üniversitesi

    Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YAVUZ SAMUR

  5. Öğrencilerin akademik performanslarının veri madenciliği teknikleri ile analizi

    Analysis of students' academic performance using data mining techniques

    SEVDA AGHALAROVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞAHİN IŞIK