Geri Dön

Gazzâlî'nin kıyas anlayışında münâsebe kavramı

Al-munasaba in qiyas theori of al-Gazali

  1. Tez No: 317220
  2. Yazar: FATİH TURAY
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SAMİ ERDEM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İlahiyat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 145

Özet

Gazzâlî, mahiyeti itibariyle ?hüküm kaynağı? vasfını haiz olan şer'î delillerin kitâb, sünnet, icma'dan ibaret olduğunu ifade etmiş; kıyası ise bir hüküm çıkarma metodu olarak değerlendirmiş ve savunmuştur. Maslahat-ı mürseleyi ise, bu şekilde bir metot olarak da ele almamış, ancak onu kıyasla ilişkilendirerek kabul etmiştir. Münâsebe kavramı ise, Gazzâlî'nin metodolojisinde kıyas ve maslahatın kesişim noktasıdır. Nitekim Gazzâlî, makasıd ve maslahatla ilgili önemli tespitlerini, illeti tespit yollarından münâsebe kavramı bağlamında ortaya koymuştur. Öte yandan son dönemdeki fıkıh usûlü çalışmalarında illetin tespit yollarının en önemlisi olarak ele alınan münâsebe kavramını, fıkıh usûlü tarihinde ilk olarak tanımlayan ve tasnife tabi tutan bilgin Gazzâlî'dir. Bununla birlikte o, bu hususta hocası Cüveynî'nin yanı sıra, Hanefî usulcü Debûsî'den etkilenmiştir. Cüveynî'nin etkisi, maslahat ve makâsıd eksenindeki tespitlerinde kendisini gösterirken; Debûsî'nin etkisi ise münâsebe kavramını bir illeti tespit metodu olarak ele alırken kullandığı te'sîr ve mülâeme kavramlarında ortaya çıkmaktadır.

Özet (Çeviri)

Al-Ghazali argued that the sources of sharia include only the book, the sunna of the prophet, and the ijma (consensus), and saw the qiyas (analogy) as a method of deriving rulings. As for the maslaha al-mursala, he did not even take it as a method as such, but accepted it in relation to the qiyas. At the intersection of the analogy and maslaha lies, in al-Ghazali?s methodology, the concept of munasaba (coherence). In fact, he put forward his important ideas regarding the concepts of maqasid and maslaha in the context of the concept of coherence, which for him is one of the ways of discerning causes in the fiqh. On the other hand, it is also al-Ghazali who was first to define and classify the concept of munasaba in the histor of the methodology of Islamic jurisprudence, a concept which has been considered one of the most important methods of discerning causes in recent studies on the concept of munasaba. Moreover, he was influenced on this matter by Dabusi, who was a methodologist of the Hanafi school, as well as by his mentor, Juwayni. Whereas Juwayni?s influence is manifested in al-Ghazali?s views on the concepts of maşlaha and maqasid, Dabusi?s impact can be detected in his treatment of the concepts of ta?seer and mulaama, which he uses as part of his use of the concept of munasaba as a method of discerning causes.

Benzer Tezler

  1. Gazzâlî'nin kıyas anlayışında illeti bilme yollarından ima ve tenbih

    Ima and tenbih in the way of knowing the illah in Gazzâlî's understanding of the al-qiyaasus-saheeh

    ŞEYMANUR OSTA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    HukukAtatürk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HACI MURAT KUMBASAR

  2. Sem'ânî ve Gazzâlî'nin kıyas anlayışlarının mukayesesi

    Comparing al-Sam'ānī and al-Ghazzālī's approaches to qiyās

    HAKAN BARLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinFırat Üniversitesi

    Temel Bilimler Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ZUHAL DAĞ

  3. Klasik mantıkta ve İslam Hukuk metodolojisinde kıyas

    Syllogism in classical logic and methodology of Islamic Jurisprudence

    MUSTAFA BOZKURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinÇukurova Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SÜLEYMAN DÖNMEZ

  4. Ebu'l-Hasen el-Mâverdî'nin el-Hâvi'l-Kebîr adlı eserinde fıkıh metodolojisi

    Fikih methodology in Ebu'l-Hasen el-Maverdi's work titled el-Hâvi'l-Kebir

    İBRAHİM İLHAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET ÜNSAL

  5. Gazzâlî'nin ictihad anlayışı (el-Müstasfâ Min İlmi'l-Usûl özelinde)

    Ghazali's doctrine of ijtihad (Specific to al-Mustasfa Min İlm al-Usul)

    ABDULLAH TAŞCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜVEYS ATEŞ