Geri Dön

Çeviribilimde sömürgecilik-sonrası dönemeç: Çeviriyle sömürgeleştirilenin çeviriyle özgürleştirilme çabası

The post-colonial turn in translation studies: The struggle to liberate the once colonized by translation

  1. Tez No: 317768
  2. Yazar: AYZA VARDAR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. FÜSUN ATASEVEN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Çeviri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 219

Özet

Bu doktora tezinin ana amacı, tarihsel ve ideolojik bağlamıyla Sömürgecilik-Sonrası kuramı incelemek ve bu kuramların çeviribilime yansımalarını tartışarak katkılarını belirlemektir. Bu doğrultuda tezde öncelikli olarak İspanya, Fransa ve İngiltere'nin sömürgecilik girişimleri ana hatlarıyla anlatılmıştır. İkinci bölümde tez; Edward Said, Homi Bhabha ve Gayatri C. Spivak üzerinden Sömürgecilik-Sonrası kuramın temellerini ve gelişimini özetler. Üçüncü bölümde Sömürgecilik-Sonrası yaklaşımlarda ve çeviribilime bu yaklaşımların yansımasında öne çıkan kavramlar tartışılmıştır. Burada kavramlar, eleştiri noktaları ve olumlayıcı noktalar olarak ayrılmıştır ve örneklerle somutlaştırılmıştır. Özellikle yazın çevirisi odaklı olan bu örnekler kültürel çeviri ve ideolojik çeviri örneklerini de içermektedir. Tezin ekler bölümünde yer alan Terimce kısmında, yerli terminolojide henüz karşılığı oluşturulmamış ya da konu yerli alana yabancı olduğu için üzerinde fikir birliğine varılmamış kimi terimlere karşılık bulunmuştur. Sözlükçe kısmı da benzer bir düşünceyle oluşturularak küçük örnekler ve basit bir dille söz konusu terimler açıklanmıştır. Sömürgecilik-Sonrası çevir yaklaşımlarında sıkça geçen Yerlileştirici-Yabancılaştırıcı çeviri önerilerinin ne tür bir farklılık yaratacağını somutlaştırmak amacıyla, Necip Mahfuz'un Şevk Sarayı adlı eserinin ilk iki bölümünün Türkçeden İngilizceye yapılmış çevirileri de ekler kısmına alınmıştır.Sömürgecilik-Sonrası yaklaşımlarda çokça geçen melezlik kavramı, bu tezde güncel kültürel ve yazınsal çeviri uygulmalarıyla ilintilendirilmiştir. Böylece özcü özne-nesne inşası, kutuplaştırıcı politikalar, erek-kaynak metinlerin birbirine zıt unsurlar olarak kurulması eleştirilmiş, eşdeğerlik kavramının melezlik üzerinden açıklanan bulgularla yeniden düşünülmesi önerilmiştir. Yapısökümcü çeviri önerileri, çevirmen görünürlüğüne ve eşdeğerlik anlayışına farklı bakış açıları sunmaktadır. Tezin, Sömürgecilik-Sonrası yaklaşımları yerli araştırma dünyasına daha tanıdık hale getirerek yeni sorgulamalara yön vermesi beklenmektedir.

Özet (Çeviri)

The purpose of this dissertation is to examine Post-Colonial theory in its historical and ideological context, and to determine its contribution to translation studies. The first chapter provides an overview of the colonial histories of Spain, France and Great Britain. Chapter two discusses the fundamentals and development of Post-Colonial theory over the works of Edward Said, Homi Bhabha and Gayatri C. Spivak. Chapter three discusses some elemental concepts in Post-Colonial approaches and in the ramifications of these concepts in translation studies. This chapter also provides examples to these primary concepts and the subjects discussed in the dissertation. The examples focus on literary translation, and contain elements of cultural translation and ideological translation. The Terminology section suggests Turkish counterparts to some terms that are either not yet introduced into the local terminology or are under debate due to the subject being foreign to the local field of study. The Glossary explains such concepts in laymen?s terms, providing small examples. Also, in the last appendix, one of Naguib Mahfouz?s works? first two chapters are translated in both foreignizing and domesticating strategies in order to clarify the distinction between these manners.This dissertation aims to adapt the concept of hybridity, very common in Post-Colonian approaches, to the current cultural and literary translation practices. In doing so, it questions the essentialist constructions of subject-object; criticizes the polarizing policies both in translation and in cultural theory and suggests the revision of the concept of equivalence through the findings explained with hybridity. Deconstructive translation suggestions offer new perspectives to the concepts of equivalence and visibility of the translator. The dissertation is expected to enable new questions to be asked in the field by providing local translations studies with a better view of Post-Colonial approaches.

Benzer Tezler

  1. Dis/re-appearance of illusion: The quest for an ontology of translation studies

    İllüzyonun kayboluşu ve yeniden ortaya çıkışı: Bir çeviribilim ontolojisi arayışı

    AYŞE BETÜL SAYIN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Mütercim-Tercümanlıkİstanbul 29 Mayıs Üniversitesi

    Çeviribilim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. IŞIN ÖNER

  2. A comparative study on Nadine Gordimer's 'None To Accompany Me' and its Turkish translation in terms of postcolonial themes and language

    Nadine Gordimer'ın 'None To Accompany Me' adlı eseri ve Türkçe çevirisinin postkolonyal tema ve dil bağlamında karşılaştırmalı çalışması

    ELİF CEYLAN YAĞIZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    Mütercim-TercümanlıkAtılım Üniversitesi

    Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NÜZHET BERRİN AKSOY

  3. Kültür odaklı çeviri etkinliği ve postmodern çeviri yaklaşımı

    Translation activity focused on culture and postmodern translation approach

    EZGİ KOÇ ŞEYHİSMAİLOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Mütercim-TercümanlıkMersin Üniversitesi

    Çeviribilim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET GÜNDOĞDU

  4. Sömürgecilik sonrası batı yazınının çevirisinde 'öteki'lik

    The 'otherness' in the translation of postcolonial literature

    ŞAZİYE CAMBAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Mütercim-TercümanlıkMuğla Üniversitesi

    İngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SERHAT ULAĞLI

  5. Reverse orientalism in the Turkish translations of Turkish Embassy Letters of Lady Mary Wortley Montagu

    Lady Mary Wortley Montagu'nun Türkiye Mektupları adlı eserinin Türkçe çevirilerinde tersine oryantalizm

    SEHER ÖZER ÜTÜK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    Mütercim-TercümanlıkHacettepe Üniversitesi

    İngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ