Farklı renk ve ışık kombinasyonlarıyla düzenlenmiş yaşama mekanlarının insanlar üzerindeki psikolojik ve fizyolojik etkilerinin araştırılması
Investigation of the psychological and physiological effects on humans of living spaces designed with different color and light combinations
- Tez No: 318302
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ KASAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ağaç İşleri, Psikoloji, İç Mimari ve Dekorasyon, Wood Products, Psychology, Interior Design and Decoration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ağaç İşleri Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
Bu çalışmada, çeşitli renk ve ışık kombinasyonlarıyla tasarlanmış yaşama mekânlarında oluşturulan atmosferlerin, o mekânda bulunan insanlarda oluşan psikolojik etkilerin ve fizyolojik değişimlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında sadece renk ve ışık kombinasyonlarının psikolojik ve fizyolojik etkileri araştırılmış olup, mekânsal organizasyonda insanlar üzerinde etki bırakan biçim, doku vb. gibi diğer parametreler sabit tutulmuştur. Çalışmada, psikolojik ve fizyolojik etkilerin belirlenebilmesi amacıyla, 1/1 ölçeğinde gerçek yaşama mekânları ve donatı elemanları tasarlanmış ve oluşturulmuştur. 2 değişik renk kombinasyonu (sıcak renkler, soğuk renkler) ve 2 farklı ışık kaynağı rengi (beyaz ışık, sarı ışık) ile aydınlatma yapılmış olup, toplamda 4 farklı yaşama mekânı oluşturulmuştur. Oluşturulan mekânlarda, gönüllülük esasına göre seçilen 30 bayan ve 30 bay olmak üzere toplam 60 deneğin teker teker, belirli bir zaman geçirmeleri sağlanmış olup, deneklerin her bir mekânda ayrı ayrı olarak kalp atış hızları (nabız) ve kan basınçları (tansiyon) ölçülmüştür. Çalışmada ayrıca, psikolojik etkilerin belirlenebilmesi amacıyla, algısal ölçme yöntemi kullanılarak, deneklerde yaşama mekânlarının uyandırdığı duyguları ölçmeye yönelik bir anket uygulanmıştır. Anket sonuçları istatistiksel olarak değerlendirilmiş ve mekânlara göre insanların hissettikleri duygular ve dereceleri belirlenmiştir. Deneklere son olarak da, psikiyatride anksiyeteyi (sıkıntı) ölçmede kullanılan biri genel diğeri de anlık anksiyeteyi ölçen 2 test de uygulanmıştır. Böylece, farklı renk ve ışık kombinasyonlarıyla düzenlenmiş yaşama mekânlarının denekler üzerinde oluşturduğu anksiyete farklılıkları da belirlenmiştir.Çalışmanın sonucunda, sıcak renk kombinasyonuyla düzenlenmiş yaşama mekanlarında sıcaklık, düzenlilik, canlılık, enerjiklik ve olumluluk gibi duyguların baskın, pozitiflik, canlandırıcılık ve çekicilik gibi duyguların da belirgin olarak hissedildiği belirlenmiştir. Soğuk renklerle düzenlenmiş yaşama mekanlarında ise, soğukluk hissinin baskın, sertlik hissinin de belirgin biçimde hissedildiği görülmüştür. Anksiyete sonuçlarına göre, bayanların kendilerini en rahat hissettikleri mekan, sıcak renklerle düzenlenmiş ve beyaz ışık kaynağı ile aydınlatılmış mekan, en sıkıntılı hissettikleri mekan ise, sıcak renkler ? sarı ışık ve soğuk renkler ? beyaz ışık kombinasyonu çıkmıştır. Genel anlamda, beyaz ışık anlık anksiyete değerlerini % 4 düşürürken, sarı ışık % 15 oranında düşürmüştür. Erkeklerde, mekan renk kombinasyonu ve ışık kaynağı rengi anksiyete değerlerini etkilememiştir. Diğer bir sonuç da bayanların erkeklere göre, renkler ve ışıktan etkilenme (görsel çevreye duyarlılık) anlamında daha hassas olduklarıdır.Fizyolojik sonuçlara bakıldığında, meknalarda kullanılan renk kombinasyonu ve ışık kaynağı renginin deneklerin kalp atış hızı ve tansiyon değerleri üzerinde önemli bir etkisinin olmadığı, ancak beyaz ışığın tansiyonu sarı işığa oranla daha fazla düşürdüğü belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to determine the psychological and physiological effects on people of varied atmospheres created in living spaces designed with different colour and light combinations. The study was only cover the psychological and physiological effects of colour and light combinations but other designing parameters such as form and texture, which also have effect on people in terms of space organization, were excluded. In order to determine the physiological effects, real living spaces and furnishing elements in 1/1 scale were designed and used. Four different living spaces were created in which two different colour combinations (warm colours and cold colours) and two different light colours (white light and amber) were used. A total of 60 volunteer subjects that including 30 female and 30 male spent a certain time in each living space one by one where each of them separately provided measurements of pulse rate and blood pressure. In order to determine the psychological effects, subjects were applied by a survey intended to measure the emotions evoked by the living spaces. Outcomes of the surveys were statistically evaluated and the degrees of emotion created on people by living spaces were determined. In addition, two tests applied in order to measure long term and spontaneus anxiety levels of human subjects. These tests helped compare the changes in anxiety levels of subjects.At the end of the study, it was observed that the emotions such as hotness, tidyness, activity, peppiness and positiveness were dominantly felt while the emotions such as positiveness, upliftment, and exoticness were significantly felt in the living space designed with warm-colour combinations. In case of the living space designed with cold-colour combinations, coldness were dominantly felt while hardness were significantly. According to results of anxiety tests, it was found that the most comfortable space was warm colour combinations with white light while the most anxious spaces were warm colour combination with amber and cold colour combination with white light for the female subjects. In general, white light decrease the anxiety level % 4, while amber decrease in % 15. For the male subjects, the anxety levels were not affected by the colour and light combinations. The other result was that female are more sensitive than male in terms of the infulence from the colour and light. As a results of physiological effects, the colour combinations and light colour do not effect the pulse rate. However, it was determined that white light decrease the blood pressure more than amber.
Benzer Tezler
- A novel application of smart human centric lighting within the scope of energy efficiency and comfort assessment criteria
Enerji verimliliği ve konfor değerlendirme kriterleri kapsamında akıllı insan odaklı aydınlatma uygulaması
SEVDA ALIPARAST
Doktora
İngilizce
2024
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERMİN ONAYGİL
- Formica pratensis'te (Hymenoptera:Formicidae) renkli görme ve renge bağlı besin kaynağı yönü seçimi
Colour vision Formica pratensis (Hymenoptera:Formicidae) and colour dependent choise direction of food source
NESLİHAN ÜREN
- Reaktif boyarmaddelerle boyanmış pamuklu dokumaların yıkama, ter ve sürtme haslıklarının gözle ve spektrofotometreyle değerlendirilmesi
Dyeing cotton items with reactive dyestuffs and assessment of their fastness grades
REYHAN KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiPamukkale ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. YÜKSEL İKİZ
- UV ile kürlenebilen su bazlı poliüretan akrilat binderlerin suni deriye şablon baskı yöntemiyle uygulanması ve baskı yönteminin geliştirilmesi
Screen printing of UV curable water-borne polyurethane acrylate binder on synthetic leather and development of the printing method
GÜLÇİN BAYSAL
Doktora
Türkçe
2020
Tekstil ve Tekstil Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURÇAK KARAGÜZEL KAYAOĞLU
- Seramik ve cam materyallerin sanat objelerinde birlikte kullanım olanaklarının araştırılması
Accompanied usage opportunies of ceramics and glass materials in art objects
GÜLAY ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Güzel SanatlarÇukurova ÜniversitesiSeramik Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. NECDET SAKARYA