Türkiye'de demiryolunun gelişimi ve Behiç Erkin bey
Emergence of railways in Turkey and Behiç Erkin bey
- Tez No: 320390
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MEHMET KAYIRAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyografi, Tarih, Biography, History
- Anahtar Kelimeler: Behiç Bey, Behiç Erkin Bey Demiryolları, Kurtuluş Savaşı, TCDD, Behiç Bey, Behiç Erkin Bey, Railways, National Struggel, Turkish State Railways
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 205
Özet
18. yüzyılın başlarında ortaya çıkan demiryolu teknolojisi kısa zamanda Avrupa ülkelerinde hızla yayıldı. Osmanlı Devleti, demiryolu alanındaki gelişmeleri ve yenilikleri bir süre izlemekle yetindi. İsyanlar, toprak kayıpları, mali ve ekonomik sıkıntılar içerisinde bulunan devlet, bu teknolojiye kendi imkânlarıyla sahip olacak vaziyette de değildi. Bu durum kapitülasyonlarla başlayan sömürünün genişlemesi için emperyalist devletlere yeni bir kapı açtı. Osmanlı Devleti, ayaklanmalara zamanında müdahale, geniş topraklara otoritesini yayma, ekonomisini canlandırma gibi masum beklentiler içerisinde olmakla beraber demiryolu yapacak teknik bilgi, personel ve ekonomik durumdan yoksun olduğu için Avrupalı devletlerin isteklerine boyun eğmek zorunda kaldı. Böylece Avrupa sermayesinin en önemli sömürü alanlarından ve sömürüden daha fazla pay almak için mücadele edilen coğrafyalardan biri haline gelen Osmanlı Devleti için demiryolları batı ekonomisine daha çok bağımlılık anlamına geldi.Her proje için yeni imtiyazlarla beraber kilometre güvencesiyle kendi istek ve çıkarlarına göre demiryolu yapan yabancı devletler, Osmanlı topraklarında birbirinden bağımsız ve Osmanlı'nın çıkarlarına aykırı bir biçimde demiryolu ağı oluşturdular. İngiltere, Fransa ve son olarak tarih sahnesinde önemli bir konuma yükselen Almanya'ya verilen ?Anadolu-Bağdat Demiryolu? imtiyazı ülkeler arasındaki rekabeti kızıştırırken, I. Dünya Savaşı'na giden yolun kilometre taşlarından birini oluşturmuş, Türkiye'ye büyük kayıplara ve acılara mal olarak ülkeyi emperyalist çatışmanın odak noktası haline getirmiştir.Demiryolu denildiğinde adı demiryoluyla bütünleşen Behiç Erkin Bey; bu teknolojinin ülkeye neler kazandıracağının farkında olan, demiryollarının işletilmesi hususunda gerekli donanıma sahip ve demiryolu lisanının Türkçe olması gerektiğini söyleyen, demiryollarıyla ilgili ilk Türkçe eseri yazan, Çanakkale ve özellikle İstiklâl Savaşı'nda demiryollarını işleterek zaferi kazanan ordunun lojistik desteğini sağlayan, bu uğurda mücadele veren insanların önderidir. Emperyalizme karşı verdiği istiklal mücadelesi ile bağımsızlığını kazanan Türkiye'nin milli demiryollarına sahip olması için iş başına geçerek bugünkü TCDD'yi kuran Behiç Bey, Atatürk tarafından Onuncu Yıl Marşına adına mısra yazılırken, demiryolcular tarafından da ?demiryolcuların babası? olarak kabul edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Emerging at the beginning of the 18th century, railway technology spread out rapidly in a short time in European countries. The Ottoman Power, which had been insensitive to the new innovations of the era, contented itself with looking on the advancement and innovations in the field of railways. The state was not in a stiuation to be able to have this technology by itself as well because of rebellions, territorial losses, financial and economic troubles. And this circumstance let imperialist states to expand exploitations which had begun with capitulations. Despite having innocent expectations such as intervention against rebellions in time, expanding its authority across vast lands, and refreshing its economy, the Ottoman Power had to obey the demands of European states because of the lack of technical knowledge, manpower, and economic welfare to build railways. Thus railways meant more dependence on West Economy for the Ottoman goverment, which had become one of the desired lands to get in order to beable to gain a bigger share of the exploitation as well as being one of the most important exploited lands.Building railways with kilometer assurance considering their own desires and profits along with new concessions for each project, foreign countries made railway lines which were detached and against the Ottoman benefits. Giving the Anatolian-Baghdat Line to England, France and later to Germany, which ascended to an important position in history, formed one of the milestones that would lead to the WWI by provoking the rivalry among them and made Turkey a focal point of imperialist conflict by causing significant loss and grief.Whenever railway is considered, Behiç Erkin Bey, whose name is associated with railways, was a railwayperson who had a great passion for his country and was aware of the benefits of this technology for the country. He had the qualifications of operating railways and remarked that the railway licence should be Turkish and also he was the first person to write a work about railways in Turkish, gave logistics support to the army which won victories during the Dardanelles and especially the Independence War, fought in war of wars by running railways, and he was the leader of people who fought for this purpose. In order to make Turkey, which gained its independence after the independence struggle against imperialism, have its own national railways after getting rid of the imperialism Behiç Bey, who founded today?s TCDD after coming into power, was named as the father of railway workers by Atatürk while being written a verse for the Tenth Year March.
Benzer Tezler
- Adana - Osmaniye demiryolu hattı gar binalarının mimari özellikleri ve koruma sorunları
The architectural characteristics and conservation problems of the train station buildings on Adana - Osmaniye railway
ÖZER KÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DEMET BİNAN
- Akıllı ulaşım sistemlerinin yüksek hızlı demiryollarında kullanımının incelenmesi
Investigation of the use of intelligent transportation system in high speed railways
TAHA YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Ulaşımİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZÜBEYDE ÖZTÜRK
- Kars demir yolu mirasını koruma önerisi ve Eski Süt Tozu Fabrikası Koruma Projesi
Proposed modalities to preserved Kars railway heritage and the conservation project of Old Powdered Milk Factory
MERVE ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP ERES
- Mudanya'da kentleşme süreci ve kentsel gelişimi etkileyen faktörler
Factors affecting urbanization process and urban development in Mudanya
SİNAN ALBAYRAK
- Türkiye'de turizmin tarihsel gelişimi
Historical development of tourism in Turkey
UMUT GÜLERYÜZ
Doktora
Türkçe
2021
TarihAtatürk ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL EYYUPOĞLU