Use of augmented reality technologies in cultural heritage sites; Virtu(Re)Al Yenikapı
Arttırılmış gerçeklik teknolojilerinin kültürel miras alanlarında kullanımı; Yenikapı örneği
- Tez No: 322864
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. YÜKSEL DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilişim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarımda Bilişim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Modern teknolojideki gelişmeler ve yenilikler, insan gündelik yaşam pratiklerini değiştirmiştir. Toplum yaşantısının rutinleri değişmiş ve bireylerin alışkanlıkları bilgisayarlara bağımlı hale gelmiştir. Modern teknolojideki gelişmelerin en önemlilerinden birisi sanal bilgiler ile harmanlanmış gerçekliğin kısa tanımı olan, arttırılmış gerçeklik (AG) olmuştur. İnsanların sanal dünyalara bağımlı yaşayacakları distopyaları, AG teknolojilerinin verdiği olanaklar sayesinde çürütülmüştür. Arttırılmış gerçeklik ile ilgili olan ilk yazılı çalışmayı 1996 yılında gerçekleştiren Roland Azuma, bu teknolojinin üç temel özelliğini tanımlamıştır; reel çevrede sanal ve gerçek objelerin kombinasyonu, gerçek zamanlı interaktivite ve reel objelerle sanal objelerin uyuşması. İlk başlarda arttırılmış gerçeklik uygulamaları, ancak ağır ve karmaşık düzenekli ekipmanlarla sağlanabilirken, daha sonraları telekomünikasyondaki gelişmelere paralel olarak bu teknoloji insan hayatına tanıştırılan akıllı cihazlarla sağlanmaya başlanmıştır.AG teknolojileri gerçekliğin sanal verilerle kuşatılmasına neden olmuştur. Özellikle akıllı cihazlar olarak nitelendirilen ve birçok teknolojinin entegre halde sunulduğu araçların yaygın kullanımları, reel sahneleri bilgisayarla üretilen bilgilerle çevrelemiştir. Çok sayıda mobil uygulama farklı telefon platformlarına uyumlu olarak kullanıcılara sunulmuştur. Eğlence, radyo - televizyon yayıncılığı ve üretim gibi diğer potansiyel uygulama alanları arasında, AG teknolojilerinin en umut verici kullanım örnekleri, mimarlık alanında gerçekleştirilmiştir. Mimarlar tasarımlarının gerçek hayatta nasıl algılandığını ve çevreleriyle olan ilişkilerinin nasıl olacağını gösterebilmek için arttırılmış gerçeklik teknolojilerinden faydalanmaya başlamıştır.Arttırılmış Gerçeklik teknolojilerindeki sürekli gelişmeler, fiziksel mekâna, sürekli devinim ve değişim içerisindeki bilgi kümelerinden oluşan ek bir katman getirmiştir. Buna bağlı olarak, fiziksel mekândaki insan deneyimleri değişmiş ve devingen multimedya formlarından etkilenmiştir. Mekânı çevreleyen sanal verilerin devamlı olarak artması sonucunda, sanal ağlar ayrı bir katman olmak yerine fiziksel mekâna ait yeni bir boyutu-hacmi oluşturmuştur. Bunun sonucu olarak da, kolektif sanal bilgilerin tasarım süreci, yeni bir mimari problem olarak ortaya çıkmıştır. Fiziksel mekânın yeni sanal katmanlar ile yeniden tanımlanması ve çok boyutlu hale gelmesi, yeni mimari arayışların ve yaklaşımların tartışılmasına neden olmuştur. Bu mimari yaklaşımlar fiziksel mekânın yanı sıra, bu mekânı dolduran ve onu arttırılmış mekân olarak tanımlayan görsel ve işitsel verileri göz önünde bulundurmuştur.Mekân artık etrafını sarmalayan sanal verilerle bütünleşmiş olmalıdır ve tasarım anlayışı, onu arttırılmış mekân olarak tanımlayan yeni durumuna yenilikçi bir yaklaşım sunmalıdır. Bu yüzden de tasarımcılar yalnızca fiziksel mekânın tanımlanması sürecinde değil, aynı zamanda bilgi akışının düzenlenmesi sürecinde de yer almalıdır. Bu bağlamda, içeriğin tasarlanması sürecindeki doğrusallığın ve öznelliğin ortadan kalkması ancak disiplinler arası çalışmalarla mümkün olmaktadır. Yalnızca fiziksel veya sanal mimarlığa odaklanmaktansa, tasarımcıların ikisini bir arada kabul etmesi, bu iki olgu arasındaki ayrımın ortadan kalkması ve mekânın bu verilerle bir bütün olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.Bu çalışmanın amacı, kültürel miras alanlarını bu yeni anlayış çerçevesinde değerlendirmek ve yeni teknik olanaklar, arttırılmış gerçeklik uygulamaları ve sistemleriyle bu alanların nasıl yeniden tanımlanabileceğini irdelemektir. Kültürel miras değerleri geçmişi yansıtmaları ve tarihin yazılı kaynaklarının referansları olarak görülmeleri sebebiyle büyük önem taşımaktadır. Kültürel miras alanlarının korunması mevzusu yıllardır farklı disiplinlerden uzmanların tartıştığı ve çözüm aradığı bir husus olmuştur. Özellikle geleceğin geçmişle çakışması gerektiği durumlarda tarihin daha iyi okunabilmesi gerekmektedir. Kültürel miras alanlarında herhangi bir fiziksel müdahale mümkün olmadığından, arttırılmış gerçeklik teknolojileri bu mekânların yeniden tanımlanmasında yeni bir potansiyel çözüm olanağı olarak görülebilmektedir. AG teknolojilerinin bu alanlarda kullanılması, tarihin sanal bilgi ağlarıyla donatılmasına ve izleyiciler için daha anlaşılır bir hale getirilmesine olanak sağlayacaktır. Bu miras alanlarına ait sınırsız sanal verinin stratejik olarak yeniden tanımlanması ve öz uyarlanan bir sistem halinde yeniden tasarlanması gerekmektedir.Bu teorik altyapı çerçevesinde, İstanbul ? Yenikapı kentsel alanı ölçeğinde bu kuramsal veriler irdelenmiş ve Yenikapı'nın AG teknolojileriyle yeniden nasıl tanımlanabileceği ve arttırılmış bir mekan olarak yeniden nasıl kurgulanabileceği soruları üzerinde durulmuştur. İstanbul'da tarihi yarım adanın güney kısmında bulunan Yenikapı'nın kent için büyük bir öneme sahip olan ulaşım ağının üzerinde bulunması, el değmemiş olarak kalmasını olanaksız kılmaktadır. Yenikapı'nın ana transfer noktası olarak kurgulandığı bu ulaşım ağı projesi, İstanbul'un altyapısal gelişiminde önemli rol oynamaktadır. Yenikapı projesinin amacı yüksek taşıma kapasiteli olan ve Avrupa kıtasıyla Asya kıtasını birbirine bağlayan büyük bir raylı sistem inşa etmektir. Bu sistem için inşaatlar 2004 yılında başlamadan önce alanda arkeolojik kazılar yapılmaya başlanmış ve antik bir liman açığa çıkarılmıştır. 2004 yılından bu yana farklı dönemlere ait olan birçok eser günışığına çıkarılmıştır. İstanbul'un daha önceden bilinmeyen birçok tarihi bulgusuTüm bu inşaat sürecine paralel olarak farklı disiplinlerden birçok uzman bir araya gelmiş ve Yenikapı'nın geleceği hakkında tartışmaya başlamıştır. Kentsel alanın el değmemiş olarak kalmasının ve çıkan eserlerin orijinal yerlerinde bırakılmasının imkansız olması, Yenikapı için yeni bir stratejinin geliştirilmesi gerekliliğini ortaya çıkarmıştır.Bu araştırmanın ana noktası olarak, Yenikapı `nın arttırılmış mekân olma potansiyeli irdelenmiştir. Arttırılmış gerçeklik teknolojilerinin kentsel dönüşüm üzerindeki etkin rolü tartışılmaktadır. Yenikapı'nın sürekli gelişim halinde olan teknoloji çağında, AG uygulamalarının verdiği olanaklarla birlikte düşünülerek yeniden tasarlanması gerektiği üzerinde durulmuştur. Yeni bir kentsel planın yanı sıra önceden tasarlanmış ve AG teknolojilerinin olanaklarıyla oluşturulan bir uygulamalar bütünü, Yenikapı arkeolojik kazılarında, alandan elde edilen verilerin yok olmadan kentin dönüşmesine olanak sağlayabilecektir. Bu sebeple verilerin organizasyonu için iyi tanımlanmış bir strateji gerekmektedir. Bu strateji ulaşım ağı inşaatı ile birlikte kaybolan verilerin kendi yerlerinde sanal olarak yaşatılmasına ve ziyaretçilere sunulmasına olanak sağlayacaktır.Bu anlamda, Yenikapı'daki AG kullanımlarının amacı, kültürel miras alanının keşfedilmesi için bir araç geliştirmek ve beş duyu ile etkileşim içerisinde olan bilgi ağını düzenlemektir. Bu çalışma, bütün bu teorik ve kuramsal altyapının ışığında, kültürel miras alanıyla ilgili daha fazla bilgiye ihtiyaç duyan Yenikapı ziyaretçileri için bir mobil oyun uygulama ara yüzü sunmaktadır.Altyapısında Arttırılmış gerçeklik teknolojileri bulunan ve alan için tasarlanmış mobil uygulama, Yenikapı'nın merak uyandıran bir çevre içerisinde yeniden keşfedilmesini sağlamayı hedeflemektedir. Aynı zamanda antik objelerin sanal bir ekosistemi olan bu uygulama, modern zaman kullanıcılarını ve tarihi karakterleri Yenikapı arkeolojik kazı alanlarında bir araya getirmektedir. Bu oyun, Yenikapı'nın planlanmış sanal katmanının eğlendirici bir şekilde bulgulanmasını sağlamayı amaçlamaktadır. Yenikapı Explorer olarak adlandırılmış bu mobil oyunun birincil hedefi Yenikapı'yı arttırılmış müze olarak yeniden kurgulamak ve kazılar esnasında çıkmış verilerin kaybolmamasını sağlamaktır. Bu uygulamayla birlikte ziyaretçiler antik objeleri ve mimari parçaları kendi orijinal yerlerinde görme imkanı kazanacaktır. Bunun yanı sıra, kullanıcıların uygulamayla etkileşim içerisinde olarak alanla ilgili daha fazla veriye sahip olma şansları olacaktır.
Özet (Çeviri)
Contemporary advances and innovation in technology have altered human everyday practices. One of the most significant of these has been augmented reality (AR), which is the brief definition of reality blended by virtual information. Among other potential application domains such as entertainment, broadcasting and manufacturing, some of the most promising usage examples of AR technologies have been in the field of architecture.The tempting developments in AR technology have added another layer of rapidly changing information to the actual space. Subsequently, the human experience in the physical space has developed and is influenced by the dynamic multimedia form. As the virtual information is continuously increasing, it has become the new dimension of the physical space rather than just a separate layer. Thus, the design process of the collective virtual knowledge has revealed as a new architectural task. As the space is re-defined through new virtual layers and becomes multi-dimensional, new architectural approaches have come into view. These approaches consider-apart from the physical- the contextual, visual and audial data which fulfill the spatial form and define augmented spaces. The space should be immersive and present an innovative approach to the augmented space. Hence, designers are required to participate not only in the physical design process, but also in the design of information flow. In this respect, the linearity and subjectiveness in content creation have been overcome by the cooperation of different disciplines. Rather than focusing on the physical or virtual architecture, designers have to blend these all together, so that a difference between the real and virtual disappears, both could be experienced as a whole.This study intends to exemine how cultural heritage sites could be redefined with technical possibilities and moreover with augmented reality applications and systems. For years, the issue of preserving the cultural heritage has been an important discussion topic among researchers from different disciplines. Since a physical touch is not possible in any kind of way in respect of cultural heritage sites, augmented reality technologies serve opportunities of possible solutions to this problem. With the usage of augmented reality technologies in cultural heritage sites, ancient will be donated with multimedia data and will be more comprehensible for people. The limitless virtual data should be re-organized strategically and designed as a self-adaptive system.Investigations on the level of Yenikapı Urban Area are derived by the help of newest technologies, effective on the re-generation of augmented spaces. Yenikapı, situated on the south part of the Historic Peninsula of Istanbul, has a special heritage value, since it stands right in the middle of an essential transportation project and cannot stay as untouched. As the main point of the survey, Yenikapı is examined as a potential future augmented space. It is argued that, AR technologies have an effective role on the city transformation. Especially in an age of emerging technologies, Yenikapı has to be designed by considering the opportunities given by augmented reality technologies. Dealing with the Yenikapı example, a premeditated application of augmented reality technologies together with a new urban plan could help to transform the city without destroying the levels of information collected from the archeological excavations. Thus, a well-defined strategy for data organization is required.In this sense, the purpose of AR usage in Yenikapı is to build up a medium for cultural heritage exploration and to provide interaction via the 5 senses with this information space. To this end, this thesis presents a mobile game application interface, which works as a medium for Yenikapı visitors seeking for more knowledge about the area. It is mainly based on AR technologies and aims to give the opportunity to explore Yenikapı through a compelling environment. This mobile game is a virtual ancient object ecosystem, which brings together modern time players and historical characters together in Yenikapı archeological excavation areas. It is planned to function as an entertaining way to discover the organized virtual dimension of Yenikapı.
Benzer Tezler
- Turist deneyimi yaratmada mobil artırılmış gerçeklik (AR) uygulamasının rolü: Efes Örenyeri uygulaması
The role of mobile augmented reality (AR) application for creating tourist experience: A study in Ephesus archaeological site
ZEYNEP GÜVERCİN GÖÇMEN
Doktora
Türkçe
2021
TurizmDokuz Eylül ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EBRU GÜNLÜ
- Kentsel Miras Alanlarında Akıllı Sistemler Destekli Sürekli İzleme Modeli, Tarihi Yazd Kenti Örneği
Continuous monitoring model supported by smart systems in urban heritage areas: the case of historic city of Yazd
MASUD HATAMI
Doktora
Türkçe
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURGAY KEREM KORAMAZ
- Kültürel mirasın korunmasında ve tanıtımında artırılmış ve sanal gerçeklik kullanımı
Augmented and virtual reality use in the conservation and promotion of cultural heritage
BEKİR ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TurizmKırklareli ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRULLAH TÖREN
- Kültürel mı̇ras eğı̇tı̇mı̇nde BİT'ı̇n rolü ve AR mobı̇l uygulama projesı̇
The role of ICT in cultural heritage education and ar mobile application project
ÖZLEM VARGÜN
Doktora
Türkçe
2020
Güzel SanatlarYıldız Teknik ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET NUHOĞLU
- Turist rehberlerinin artırılmış gerçeklik uygulamalarına yönelik algılarının belirlenmesi
Determining of tourist guides' perceptions towards augmented reality applications
SEMİH ŞALK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TurizmBalıkesir ÜniversitesiTurizm Rehberliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM KÖROĞLU