Türkiye'de moda tasarımı eğitimi programlarının değerlendirilmesi ve Japonya-Hiroshima örneği
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 32305
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SERAP ETİKE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Giyim Endüstrisi, Güzel Sanatlar, Clothing Industry, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1993
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
BÖLÜM VI ÖZET, SONUÇ VE ÖNERiLER Özet İnsan yaşamında önemli ve temel bir gereksinim olan giyim, ilk çağlardan günümüze dek toplum yaşamına paralel bir değişme ve gelişme göstermiştir. Tarihsel bir oluşum içinde yaşanan ekonomik, sosyal, politik ve teknolojik olaylardan etkilenen giyim, tarihi olaylar, inançlar, sınıf ayrılıkları, iklim, savaşlar, salgınlar, göçler, ticaret, turizm ve teknolojik faktörlere göre farklı özellikler göstermiştir. Nüfusu hızla artan dünyada, yaşanan değişim süreçleri ve özellikle sanayi devrimi her alanda olduğu gibi giyimde de bir dönüm noktası olmuştur. Bu dönemde giyim bir sanayi dalı haline gelmiştir. Sanayi makinaları ile zamandan, işçilikten ve kumaştan ekonomi sağlanmış, kısa sürede düşük maliyet ve yüksek nitelikte giysi üretimine geçilmiş¬ tir. Giyimin bir sanayi dalı olarak gelişmesi ısmarlama giyimden seri üretime geçişi sağlamış ve tüketici insan toplumunun beğeni ve istekleri doğrultusunda estetik de-ğerlendirmeler moda olgusunu ortaya çıkarmıştır. Moda değişik biçimlerde ve değişik anlayışlarla tanımlanmıştır. En belirgin özelliği değişkenliğidir. Moda insan yaşamında etkin bir değişim sürecidir, denilebilir. Moda, genel olarak giyim, süsleme, dekorasyon gibi kullanım alanlarında yenilik ve değişiklikleri belirtmek. amacıyla kullanılmaktadır. Ancak moda olgusu, en belirgin ve yaygın olarak giyim alanında kullanılmaktadır. Önceleri toplumun belli kesimlerinde etkili olan moda, hazır giyim sanayinin gelişmesine paralel olarak toplumların her kesiminde etkili olmaktadır. Gelişen toplumlardaki nüfus artışına paralel olarak giysi üretimi de artış göstermektedir. Üretim artıkça ürünün modeli, malzemesi, estetik görünümü, beğeni düzeyi ve üretim kalitesi önem kazanmaktadır. Bu doğrultuda hazır giyim sanayinde nitelikli insan gücüne olan gereksinim de artmaktadır. Bu da eğitim sorununu gündeme getirmektedir. Eğitim sistemini yönlendirici olarak etkileyen en önemli faktör, ekonominin istihdam alanları için çeşitli sayıda ve nitelikte insan gücü gereksinimidir. Ülkemizde hazır giyim sanayi, geliştirilmesine önce-lik verilen sanayi dalları arasında yer almaktadır. VI. Beş yıllık kalkınma planında bu açık olarak belirtilmiştir. Giysi tasarımı ya da moda tasarımı (ki bu iki terim aynı anlamda kullanılmaktadır.) hazır giyim üretim süreci içerisinde, ürünün temel özelliklerinin belirlendiği önemli bir aşamadır. Üretim sürecinin başından sonuna dek etkili olan ve özellikle satış şansını etkileyen önemli bir etken durumundadır. Moda tasarımcısı olarak görev alacak nitelikli bir kişinin tasarım niteliğine sahip olması, giysi üretiminin tüm aşamalarını bilmesi ve uygulama becerisini kazanmış durumda olması gerekmektedir. Bu açıklamalar göstermektedir ki, hazır giyim sanayinin gelişmesinde moda tasarımı işkolunun ve bu alanda gerekli nitelikli insan gücünün önemi büyüktür. Bu nedenle moda tasarımı eğitim programlarının mesleki eğitim içerisinde yer alması gerekmektedir. Japonya, yaşadığımız yüzyılda dünyanın ikinci büyük ekonomisine ve birçok sanayi dalında olduğu gibi hazır giyim sanayinde de önemli bir rekabet gücüne sahiptir. Japonya kendi pazarını geliştirip eğitime gerekli ya-\ \ tırımı yaparak, pazarlama ve tasarım konularındaki açığını giderek kapatmıştır. Ülkenin kalkınma amacına hizmet, çağdaş eğitimin değişmeyen ilkesi olmuştur. Çağdaş eğitim ulusal kalkınmanın çeşitli aşamalarında gerekli olan insangücünü yetiştirmede başarılı olmuştur. Japonya'da sanayi dallarının gelişmesinde büyük ölçü- \ \ de meslek okulları etkili olmuştur. Bu doğrultuda; Türkiye'de moda tasarımı eğitimi programlarının değişkenler açısından etkililik derecesi ve sorunlarının saptanması, bir örnek olarak Japonya-Hiroshima' da bulunan Giyim Meslek Okullarının incelenmesi bu araştırmanın problemini oluşturmaktadır. Bu araştırmanın genel amacı, Türkiye'de orta ve yüksek öğretim düzeyinde uygulanan Moda Tasarımı Eğitimi Programlarının eğitim sürecini etkileyen değişkenler açısından etkililik derecesini ve sorunlarını saptamak, önerilerde bulunmaktır. Eğitim sürecinin program, eğitimci, öğrenci, eğitim ortamları ve çevre değişkenlerini analiz ederek yorumlayan bu araştırma, bu anlamda önemli bulunmaktadır. Araştırmada yazılı ve sözlü kaynaklardan elde edilenbulgular geçerli ve güvenilir sayılmıştır. Türkiye'de 1992-1993 öğretim yılında moda tasarımı eğitimi veren orta ve yükseköğretim kurumları, Japonya- Hiroshama'da 1991-1992 öğretim yılında moda tasarımı eğitimi veren giyim meslek okulları ile sınırlılık getirilmiştir. Bu okullar evreni oluşturmuş ayrıca örneklem yapılmamıştır. Literatür taranarak bilgiler toplanmış, geliştirilen anket evrene uygulanmıştır. Türkiye'de VI. Beş Yıllık Kalkınma Planında alınan kararlar doğrultusunda hazır giyim sanayinde mesleki eğitime ağırlık verilmiş, orta ve yükseköğretim düzeyinde moda tasarımı eğitimi programları uygulanmaya konmuştur. Moda tasarımı eğitimi programları, ortaöğretim düzeyinde Uygulamalı Sanatlar Anadolu Kız Meslek Liseleri'nde uygulanmaktadır. Bu okullarda 1990-1991 öğretim yılından başlayarak Moda Tasarımı programları Türkiye genelinde Ankara, Adana ve İzmir okullarında uygulanmaya başlamıştır. Yükseköğretim düzeyinde moda tasarımı eğitimi programları Mimar Sinan Üniversitesi Moda-Konfeksiyon Meslek Yüksekokulu, Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi ve Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi bölümleri134 Bu eğitim kurumlarında uygulanan programlar içerisin de Temel Sanat Eğitimi, Desen, Moda Tasarımı, Moda Tarihi, Kalıp, Model Uygulama, Bilgisayar, Giysi Hazırlama ve Piyasa Araştırması dersleri bulunmaktadır. Programlar içerisinde belirtilen meslek derslerinin dışında başka dersler yer almaktadır. Başarılı bulunan öğrenciler iki yıllık program sonunda artı bir yıllık programa devam etmekte, moda tasarımcısı ya da bu eğitim kurumlarında eğitimci olarak görev almaktadırlar. Hiroshima' da bulunan bu eğitim kurumlarına devam eden öğrencilerin tümüne 17 sorudan oluşan anket uygulanmıştır. Elde edilen verilerin dökümü çizelgelerde gösterilmiştir. Bu okullara devam eden denekler 18-23 yaşları arasın da bulunmuş ve % 94,6'sınm kadın olduğu saptanmıştır. Deneklerin % 53,8'i klasik lise mezunudur ve bu okulları kendi istekleri doğrultusunda seçtikleri belirlenmiştir. Denekler bu tür okulların süresine ilişkin olarak 3 yıla çıkartılması görüşünde birleşmektedir. Eğitim programlarının yeterlik düzeyine ilişkin olarak, deneklerin % 73. oranında kısmen yeterli buldukları saptanmıştır. Deneklerin mezun olduktan sonra çalışmayı planladık-Eğitimi ve Desen dersi verilmektedir, ikinci yıldan başlayarak, Resim, Moda Resmi, Süsleme Resmi, Grafik, Fotoğrafçılık, Yazı-Tipografi, Halı, Batik, Teknik Resim dersleri kuramsal ve uygulamalı olarak temel disiplinler olarak sürdürülmektedir. Ayrıca öğretmenlik mesleğinin gereği olarak eğitim dersleri ve zorunlu dersler programda yer almaktadır. Programda, üçüncü yıl sonunda işletmelerde 30 günlük staj zorunluluğu bulunmaktadır. Uygulamalı Sanatlar Eğitimi Bölümü, Moda Tasarımcısı yetiştirmek amacıyla Moda Tasarımı Anasanat Dalı programını hazırlamış, program onaylanmış, ancak henüz eğitim programının uygulanmasına başlanmamıştır. Bu programda moda tasarımı alanında nitelikli insangücü gereksinimini karşılamak ve ortaöğretim düzeyine öğretmen yetiştirmek amaçlanmıştır. Temel Sanat Eğitimi, Desen, Moda Tasarımı, Kalıp ve Aksesuar Tasarımı temel disiplinler olarak, Teknik Resim ve Perspektif, Tekstil Teknolojisi, Süsleme Sanatları Tarihi, Fotoğraf, Giyim Tarihi dersleri yardımcı disiplinler olarak programda yer almaktadır. Dördüncü yılda Tiyatro Tarihi ve Tiyatro Kostümleri Tasarımı tamamlayıcı dersler olarak verilmektedir. Staj zorunlu tutulmuş¬ tur. Eğitim dersleri ve zorunlu dersler de programda bulunmaktadır. Aynı fakülte bünyesinde bulunan Giyim Endüstrisi ve Giyim Sanatları Eğitimi Bölümü programları içerisinde demoda resmi ve moda tasarımı dersleri uygulanmaktadır. Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Uygulamalı Sanatlar Bölümü Tekstil Anasanat Dalı bünyesinde Giyim Tasarımı Sanat Dalı bulunmaktadır. ÖSS sınavına ek olarak yapılan yetenek sınavı doğrultusunda, dört yıl süreli olan programa öğrenci alınmaktadır. Eğitim programı içerisinde yer alan dersler dört gruba ayrılmıştır. A grubu dersler, Temel Sanat Eğitimi, Buluş-Kompozisyon Giyim Tasarımı ve Tekstil El Sanatları olarak belirlenmiş¬ tir. B grubu dersler, Kumaş Yapı Bilgisi, Tekstil Dokuma Teknolojisi, Tekstil Örme Teknolojisi, Tekstil Baskı Tek¬ nolojisi, Tekstil Boya Teknolojisi, Tekstil Giyim Teknolojisi, Tekstil Kimyası, Tekstil Modası, Yöntem Bilim ve işletme- Pazarlama olarak verilmektedir. C grubunda ise Uygarlık Tarihi, Genel Sanat Tarihi, Türk Sanatı Tarihi, Çağdaş Sanat ve Yorumu gibi kuramsal dersler yer almaktadır. D grubu, tüm yükseköğretim programlarında yer alan zorunlu derslerden oluşmaktadır. Ayrıca tatil aylarında ve öğrenim süresi içinde toplam 70 işgünü olarak staj zorunluluğu konmuştur“ Bu eğitim kurumlarında görevli bulunan öğretim elemanlarının tümüne dört bölüm ve 40 sorudan oluşan anket uygulanmıştır. Elde edilen veriler çizelgelerde gösterilmiştir.Ankette deneklerin tanıtılması amacıyla yer alan bölümde, yukarıda tanıtımı yapılan yükseköğretim kurumları, deneklerin mezun oldukları okullar olarak belirlenmiştir. Denekler bu okullara bağlı resim, giyim ve tekstil bölümlerinden mezun olmuştur. Mezuniyet yılları ise % 62,5 ile 1970-1979 arasında yığılmakta, 1950'den başlayarak 1990 yılına kadar yayılmaktadır. Deneklerin % 85'i kadındır. Lisans eğitimleri dışında moda tasarımı ile ilgili bir eğitim programı almadıklarını belirten denekler % 60 oranındadır. Deneklerin bulundukları kurumlarda yürüttükleri dersler eğitim programlarında yer alan meslek dersleri olarak belirlenmiştir. Eğitim programlarına ilişkin görüşlerin yer aldığı bölümde, moda tasarımı eğitimi programının bilgi ve beceri kazandırma açısından genel amacı tasarım yapma, kalıp hazırlama, örnek ürün, üretim planı ve şablon hazırlama,.% uygulama yapma hedef davranışları olarak saptanmıştır. Deneklerin % 55'i bu görüşte birleşmiştir. Moda tasarımı eğitimi programının lisans düzeyinde uygulanması görüşünde birleşen deneklerin oranı % 55. olarak saptanmıştır. Deneklerin % 100'ü programlara alınacak öğrencilere yetenek sınavı uygulanmasını gerekli göstermektedir. Eğitim programlarında yer alması gereken disiplinleregöre deneklerin görüşleri saptanmıştır. Buna göre, Temel Sanat Eğitimi % 100 gerekli, Desen dersi % 97,5 gerekli, Moda Tarihi dersi % 87,5 gerekli, Moda Terminolojisi dersi % 75 gerekli, Moda Tasarımı Yöntemleri dersi % 95. gerekli Kumaş ve Malzeme Bilgisi dersi % 80 gerekli, Giysi Süsleme Teknikleri dersi % 77,5 gerekli, Model Çıkarma ve Geliş¬ tirme dersi % 92,2 gerekli, Dikiş Bilgisi dersi % 67,5 ge¬ rekli, Örnek Ürün Hazırlama ve Uygulama dersi % 77,5 ge¬ rekli, Giysi Teknolojisi dersi % 62,5 gerekli, Bilgisayar dersi % 75. gerekli, İşletme Bilgisi dersi % 62,5 gerekli bulunmuştur. Buna göre ankette yer alan derslerin tümü moda tasarımı eğitimi programlarında yer alması gereken dersler olarak saptanmış, denekler bu konuda ek bir görüş belirtmemiştir. Deneklerin, eğitim programlarında stajın bulunmasına ilişkin görüşleri % 100 oranındadır. Bu görüş öğrencilerin aldıkları eğitimi pekiştirici düzey ve nitelikte, uygun işyerlerinde kesinlikle staj yapmaları gerektiği şeklindedir. Eğitimin niteliğine doğrudan etkisi bulunan faktörlerden biri de eğitim ortamlarıdır. Bu nedenle deneklerin bu konudaki görüşleri saptanmıştır. Deneklerin mesleki açıdan yeterliklerine göre dağılımı incelenmiş ve % 55. oranında kısmen yeterli, % 42,5oranında yeterli olarak çıkan sonuç doğrultusunda deneklerin kendilerini oldukça yeterli buldukları saptanmıştır. Moda tasarımı eğitimi programlarını tamamlayan öğrencilere ek programlar düzenlenmesi konusunda denekler %62,5 oranında yurt dışında kısa süreli eğitim programını uygun bulmuşlardır. Buna bağımlı olarak Türkiye'de bulunan moda tasarımı alanına yönelik eğitim kurumlarının mevcut sayı¬ sal durumu % 57,5 oranında yetersiz bulunmaktadır. Bu eğitim kurumlarının çevre olanakları deneklerce kısmen yeterli sayılmakta ancak Atölye-sınıf-laboratuvar ve diğer tesisler ile araç-gereç ve malzeme olanakları ye¬ tersiz görülmektedir. Ayrıca kitap, dergi, periyodik gibi yazılı kaynaklarında % 90. oranında yetersiz olduğu saptanmıştır. Mesleki eğitim kapsamında okul-sanayi işbirliği gerekli görülmektedir. Denekler eğitim kurumları ile hazır giyim sanayi arasında işbirliğini gerekli bulmakta ve özellikle sanayicilerin eğitim kurumlarını desteklemesi ve yol göstermesi sonucu bu alanda önemli bir aşama kaydedileceğine dikkat çekmektedir. Ancak deneklerin bulundukları eğitim kurumları ile giyim sanayi arasında henüz bir iş¬ birliği bulunmadığı saptanmıştır.Moda tasarımının genel amacı, özgünlük, işlevsellik, sosyo-kültürel değerler ve günün moda anlayışı gibi faktörler olarak saptanmıştır. Bu görüş % 92,5 oranındadır. Moda taşırımı işkolunun sosyo-kültürel ve ekonomik yönden ülke kalkınmasına katkıları konusunda deneklerin görüşü alınmıştır. Bu doğrultuda, oldukça gelişmiş bir sanayi dalı olan hazır giyimin moda tasarımı işkolunun etkisiyle niteliklerinin artacağı ve dünya piyasalarında kabul göreceği belirtilmektedir. Özellikle Türk modasının oluşmasını sağlayarak, Türkiye'nin tanıtımı ve çağdaşlaşma yolunda önemli katkıları bulunacağı görüşü ileri sürülmektedir. Ancak, denekler moda tasarımı eğitimi programlarından mezun olan öğrencilerin Türk modasına katkılarını günümüzde oldukça yetersiz bulmaktadırlar. Denekler, modanın insanlar üzerinde olumlu etkiler yarattığını ve bu anlamda önem taşıdığını belirtmekte, modayı yaşama dinamiğini canlı tutan faktörlerden biri olarak görmektedir. Moda, insanın rekabet etme, farklı görünme, taklit ve değişiklik gereksinimlerini karşılamaktadır şeklinde açıklanmıştır. Moda tasarımı eğitimine ilişkin ek görüş ve Önerilere de yer verilmiştir. Bu konuda lise düzeyinden başlayarak yaratıcılık gücü yüksek öğrencilerin bu alana yönlendirilmesi, ürüne dönük sürecin gerçekleştirilmesi amacıyla bu-tünleyici bir eğitim sisteminin kurulması, çizim ve sanat derslerinin programlar içerisinde ağırlıklı olarak yer alması, kültürel aktivitelerin çoğaltılması, programlara mezuniyet projesinin konması, eğitimcilerin öncelikle sanatçı kişiliğe sahip ve bu alanda uzman kişilerden oluşturulması ve bu doğrultuda eğitim programlarının yeniden düzenlenmesi gibi görüşler saptanmıştır. Denekler moda tasarımı alanında yapılacak araştırmaların eksik ve yanlış uygulamaları ortaya çıkarması, yol gösterici olması ve öneriler getirmesi açısından önemli olduğunu belirtmektedirler. Araştırmanın birinci bölümü Japonya-Hiroshima'da moda tasarımı eğitimine ayrılmıştır. Japonya'da lise öğrenimini tamamlayan öğrencilerin büyük çoğunluğu 2 yıllık meslek okullarına devam etmektedir. Bu okulların önemli bir kısmı özel sektöre aittir. Giyim Meslek Okulları (Fukuso Semmon Gakko) da bu eğitim kurumları içerisinde yer almaktadır. Hiroshima'da bulunan Miki Fukuso Semmon Gakko (Miki Giyim Meslek Okulu, İshida Asahi Fukuso Semmon Gakko (İshida Asahi Giyim Meslek Okulu) ve Koide Fukuso Semmon Gakko (Koide Giyim Meslek Okulu) da özel sektöre bağlı ve devlet tarafından desteklenen okullardır.134 Bu eğitim kurumlarında uygulanan programlar içerisin de Temel Sanat Eğitimi, Desen, Moda Tasarımı, Moda Tarihi, Kalıp, Model Uygulama, Bilgisayar, Giysi Hazırlama ve Piyasa Araştırması dersleri bulunmaktadır. Programlar içe risinde belirtilen meslek derslerinin dışında başka ders ler yer almaktadır. Başarılı bulunan öğrenciler iki yıllık program sonunda artı bir yıllık programa devam etmekte, moda tasarımcısı ya da bu eğitim kurumlarında eğitimci olarak görev almaktadırlar. Hiroshima' da bulunan bu eğitim kurumlarına devam eden öğrencilerin tümüne 17 sorudan oluşan anket uygulanmıştır. Elde edilen verilerin dökümü çizelgelerde gösterilmiştir. Bu okullara devam eden denekler 18-23 yaşları arasın da bulunmuş ve % 94,6'sınm kadın olduğu saptanmıştır. Deneklerin % 53,8'i klasik lise mezunudur ve bu okulları kendi istekleri doğrultusunda seçtikleri belirlenmiştir. Denekler bu tür okulların süresine ilişkin olarak 3 yıla çıkartılması görüşünde birleşmektedir. Eğitim programlarının yeterlik düzeyine ilişkin ola rak, deneklerin % 73. oranında kısmen yeterli buldukları saptanmıştır. Deneklerin mezun olduktan sonra çalışmayı planladık-135 ları işkolları yakın yüzdelerde yaklaşık aynı oranlarda bulunmuştur.. Bu işkolları tasarımcı, modelist, terzi, moda satıcısı olarak belirlenmiştir. Seçenekler arasında yer alan ”başka“ ve ”kararsız" seçeneğine dağılım da yaklaşık aynı oranda bulunmuştur. Denekler, aldıkları eğitim programı içerisinde yer alan Temel Sanat Eğitimi, Desen, Tasarım, Kalıp, Model Uygulama, Giysi Hazırlama, Moda Tarihi ve Piyasa araştırması derslerini oldukça yeterli düzeyde bulmakta dır. Yalnızca Bilgisayar dersi, yetersiz olarak belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Mesleki ve teknik eğitimde uygulanan Metge projesi öğretim programlarının öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi
Evaluation of METGE project curricula in vocational education and training based on the opinions of teachers and students
ÖZNUR ŞİRİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiGiyim Endüstrisi ve Moda Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVİL KİŞOĞLU
- Malzeme bilgisi dersi öğretim programının çoklu zeka teorisi temel alınarak değerlendirilmesi
Evaluation of fashion material lesson curriculum depending on multiple intelligences theory as basis
BANU HATİCE GÜRCÜM
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Giyim EndüstrisiGazi ÜniversitesiGiyim Endüstrisi ve Moda Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SEMİHA AYDIN
PROF.DR. TUBA VURAL
- Üç boyutlu giysi simülasyon sisteminin tasarım süreci açısından değerlendirilmesi
System design prosess of three dimensional simulation evaluation of clothing
HACER ÖLÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Giyim EndüstrisiGazi ÜniversitesiGiyim Endüstrisi ve Moda Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞULE ÇİVİTCİ
- Moda resmi (İllüstrasyonu) ders öğretim programının öğretim elemanı ve öğrenci görüşleri ışığında değerlendirilmesi
Evaluation of the fashion drawing (Illustration) lesson teaching program under the light of lecturers' and students' opinions
BURCU BAŞARAN
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE OKUR
- Moda tasarımı alanının ihtiyaç duyduğu nitelikte bireylerin yetiştirilmesine yönelik sanat eğitimi alanının değerlendirilmesi ve geliştirilmesi
Evaluation and development of the field of art education for the training of the designer who i̇s needed i̇n the fashion design field
PINAR ÇINAR
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ÇAKIR İLHAN