Bir devlet ve siyaset adamı Şükrü Kaya
Şükrü Kaya as a statesman and a politician
- Tez No: 323401
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET METİN HÜLAGÜ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyografi, Siyasal Bilimler, Türk İnkılap Tarihi, Biography, Political Science, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Şükrü Kaya, Atatürk, Interior Ministry, Republican People?s Party, Turkish Revolution
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 516
Özet
1883 yılında İstanköy'de (Kos) dünyaya gelen Şükrü Kaya, ilk ve orta öğrenimini sırasıyla İstanköy, Midilli ve İstanbul'da tamamlamış; daha sonra II. Meşrutiyet idaresi tarafından hukuk öğrenimini ikmal etmek üzere Paris'e gönderilmiştir. İyi bir hukuk eğitimine sahip olan Şükrü Kaya, Osmanlı'nın son döneminde birçok önemli ve kritik devlet işinde görev almıştır. Şükrü Kaya'nın gençlik yılları Osmanlı Devleti'nin çöküş evresine denk geldiğinden, tıpkı kuşağındaki bir çok aydın gibi onda da devleti kurtarma düşüncesi ön plana çıkmıştır. Jön Türklerden esinlenen Şükrü Kaya, sekülarist, pozitivist bir düşünce anlayışına sahip olmuş; Paris'te bulunduğu süre içerisinde de bir dönem sosyalizmden etkilenmiştir. Şükrü Kaya'nın aktif siyasi yaşamı, 1923'te II. dönemde TBMM'ye Muğla mebusu olarak seçilmesiyle başlamıştır. 1924'te Ziraat Vekilliği, 1925'te Hariciye Vekilliği yapan Şükrü Kaya, daha sonra TBMM Hariciye Komisyonu Başkanlığında bulunmuştur. 1927-1938 yılları arasında da Dâhiliye Vekili olan Şükrü Kaya, Atatürk döneminde en uzun süre bakanlık yapan ikinci kişi olma özelliğine sahip olmuştur. Atatürk'ün Dâhiliye Vekili Şükrü Kaya, parti devlet bütünleşmesi kapsamında 1936-1938 yılları arasında CHP Genel Sekreterliğini de yürüterek devlet ve parti içindeki konumunu güçlendirmiştir. Atatürk'ün en yakın arkadaşlarından olan ve otoriter kimliğiyle tanınan Şükrü Kaya, Türk İnkılabı'nın uygulayıcı önder kadrosu içerisinde yer almıştır. Şükrü Kaya, İnkılabın devlet hayatında ve toplum katmanlarında egemen hale getirilmesi için büyük bir çaba sarf etmiştir. 1938'de İsmet İnönü'nün cumhurbaşkanı seçilmesinden sonra, aralarındaki politik rekabetten dolayı siyaset dışı bırakılan Şükrü Kaya, 1959'da İstanbul'da vefat etmiştir.Anahtar Kavramlar: Şükrü Kaya, Atatürk, Dâhiliye Vekâleti, Cumhuriyet Halk Partisi, Türk İnkılabı.
Özet (Çeviri)
Born in İstanköy (Kos Island) in 1883, Şükrü kaya completed his primary and secondary education in İstanköy, Midilli and İstanbul respectively, then he was sent to Paris by the Second Constitutional management in order to finish his legal training. Receiving a good legal training, Şükrü Kaya took charge in many prominant and critical state affairs in the Late Ottoman period. As his youth coincided with the collapse phase of Ottoman Empire, the idea of state recovery became prominent for him like many other intellectuals in his generation. As being inspired by the idea of Young Turks, he possessed a secular and a positivist conception of thinking; besides, he was influenced by socialism some time while in Paris. Active political life of Şükrü Kaya began while being elected as Muğla deputy to the Great National Assembly of Turkey in the second period in 1923. After performing Agricultural Ministry in 1924 and Foreign Ministry in 1925, Şükrü Kaya acted as the Foreign Affairs Commission chairman of Great National Assembly of Turkey. Between 1927 and 1938 he was the Interior Minister and the second longest running minister in Atatürk?s era. Atatürk?s Interior Minister Şükrü Kaya, he strengthened his in-party position by conducting general secretarial of Republican People?s Party between 1936 and 1938 within the scope of party and state integration. Close friend of Atatürk?s and known for authoritarian personality, Şükrü Kaya took part in the executive leader staff on the Turkish Revolution. He made a great effort in order for the revolution to become dominant not only in state life but also in social layer. After İsmet İnönü had been elected president, Şükrü Kaya was eliminated from politics by İsmet İnönü because of the political competition between the two. Şükrü Kaya died in İstanbul, in 1959.
Benzer Tezler
- Cumhuriyet'in kurucu kadrolarından bir kimlik analizi: Şükrü Kaya (1883-1959)
An identity analysis of the founder staff of the republic: Şükrü Kaya (1883-1959)
KADİR AKYOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Kamu Yönetimiİstanbul ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADALET BAYRAMOĞLU ALADA
- Tek parti döneminde müstakil mebuslar ve CHP Müstakil Grubu (1931-1946)
Independent deputies and the independent group of Republican People's Party (RPP) during the one-party period (1931-1946)
MURAT YILMAZ
Doktora
Türkçe
2002
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEVENT KÖKER
- Tek Parti Dönemi'nde bir asker, devlet adamı ve siyasetçi: İbrahim Şükrü Sökmensüer
İbrahim Şükrü Sökmensüer as a soldier, statesman and politician during the Single-Party Period in Turkey
ÖMER ALİ KESKİN
- Tommaso Campanella ve Thomas More'un ütopyalarının karşılaştırılması
Comparing Thomas More and Tommaso Campanella's utopias
MAHMUT AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
FelsefeAtatürk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OSMAN ELMALI
- Bir siyasetçi ve devlet adamı olarak Şevket Raşit Hatipoğlu
As a politician and statesman Şevket Raşit Hatipoğlu
ŞEFİKA ÖZMEN
Doktora
Türkçe
2024
TarihSüleyman Demirel ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEHSET KARACA
PROF. DR. TEMUÇİN FAİK ERTAN