Mecami'ül-Edeb adlı eserin bazı açılardan tahlili
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 32499
- Danışmanlar: PROF. DR. SADIK KEMAL TURAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1994
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
ÖZET GİRİŞ: Bu çalışma Mecâmi'ü'1-Edeb adlı eserin tanıtilmasıyla ilgilidir. Önce, bu eserin yazarı olan Manastırlı Mehmet Rifat'ın faydalandığı kaynakların listesi verilir. Bu liste Türk, Arap ve Fars diline ait eserlerden oluşur. 19. yüzyıldan önce oluşturulan edebî eserlerimizde, Arapça ve Farsça'nın büyük yeri vardır. Bunun inkâr edilemez bir gerçek olduğunun idrâkinde olan Manastırlı Mehmet Rifat eserinde yer verdiği edebî kavramların yeteri kadar anlaşılması için Arap ve Fars dilinden oldukça çok örnek vermiştir. Eskiye gereği kadar önem vermekle birlikte, Batıyı da benimsediğini Mu'allim Naci, Ahmet Cevdet Paşa, Namık Kemâl ve Ziya Paşa'nm eserlerine sık sık baş vurarak ortaya koymuştur. Daha sonra Mecâmi'ü'1-Edeb adlı eserin bölümleri ele alınır. Eser,“Belagat”,“Usûl-i Şi'ir”,“Kitabet ve Hitabet”ve“Tercümeler”olmak üzere dört cilt olarak düzenlenmiştir. Ana başlıklar ve ara başlıklarla tahlîli yapılacak olan kavramların listesi verilir. I. BÖLÜM:“Edebî eser: Malzemesi dil olan; duyguya, hayâle ve es tetik heyecana dayanan uyarımlar yapan; zihinde yer edebilme gücüne sahip bulunan sözlü veya yazılı kompozisyondur. İşlenmemiş duygu, hayâl ve düşünceye yönelmiş, estetik endişeden uzak eserleri edebî eser saymak oldukça güçtür”(*). Edebî bir eser oluşturulurken, onun diğer eserlerden farklı, özel ve gerçek bir edebî eser olabilmesi için, bazı şartlar gerekmektedir. Ancak bu durumda, seçkin bir edebî eser (*) TURAL. Prof. Dr. Sâdık Kemâl. Zamanın Elinden Tutmak. Ecdad Yay.. 2. baskı. Ankara 1991, s.17.ü oluşur. Manastırlı Mehmet Rifat, Mecâml'ü'1-Edeb adlı eserinde, bu şartları ilmî terimler kullanarak açıklamıştır. Bu eserde, Edebiyat, Edebî Eser, Belagat, Fesahat, Ma'âni, Beyân, Bedf olmak üzere, ana kavramların önce tanımları verilmiştir; daha sonra ara başlıklarla, tahlîli yapılarak açıklık kazanması sağlanmıştır. n. BÖLÜM: Burada 19. yüzyılda yeni bir çalışma sahası olarak görülmeye başlanan tenkîd kavramı ve bu kavramın çeşitleri üzerinde durulur. Tenkidi, ilmî, edebî ve târihî olarak üçe ayıran Manastırlı Mehmet Rifat, Mecâmi'ü'l-Edeb'de edebî tenkîde yer vermiştir ve üç bölümde incelemiştir. Bu bölümler Tenkîdât-ı Umumiyye, Tenkîdât-ı Husûsiyye ve Muvazene başlıkları altında verilmiştir.“Tenkîdin Esas Aldığı Değerlere Göre Çeşitleri”başlığı altıda Fesahat, Ma'ânî, Beyân ve Bedf ile ilgili tenkîd yer alır. Bu bölüm içinde“Tenkîdât-ı Umûmiyye”nin“Terkîbe Müte'allik Tenkîdât”maddesi verilir.“Nazım ve Seci' Unsurlarına Dikkat Eden Tenkîd”başlığı altında Tenkîdât-ı Husûsiyye verilir. III. BÖLÜM: Bir edebî eserde hayâl, his ve fikir unsurlarının ifâdesini sağlayan san'atlar yer alır. Burada beyân ve bedf unsurları verilir. Bedf unsurları söz ile ilgili sanatlar, mana ile ilgili sanatlar ve mülhakât-ı bedf olmak üzere üç başlık altında verilir. Daha sonra da Giriş, I. Bölüm, II. Bölüm ve III. Bölümde yer alan ifâdenin kısaca değerlendirmesi yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
İÜ SUMMARY This work is related to the book“Mecâmrü'l-Edeb*' First Manastırlı Mehmet Rif at gives the bibliography. This bibliography consists of books that belong to Turkish, Arabic, Persian works. In the books which were written before the nineteenth century, Arabic and Persian has a great importance. Manastırlı Mehmet Rif at who was aware of this fact and had given quite a lot of examples in Arabic and Persian to have the literature terms he used in his work to be understood well enough. In spite of the fact that he had given importance to the old, it is und understood he has given importance to European literature applying Nâmık Kemâl, Mu'allîm Naci, Ahmed Cevdet Paşa, Ziya Paşa. Later, the chapters of ”Mecâmru'l-Edeb“ are studied. ”Belagat“, ”Usûl-i Şi'ir“, ”Kitabet ve Hitabet“ and ”Tercümeler“ were collected in four volumes. Titles and subtitles are given by studying on the terms. First Chapter: ”Literature Work: Is the oral or written form creates warning related to kind excitement, dreams and feelings and has affect in the mind. It is quite difficult to name works far from kindness and twords to not worked feelings, dreams and thoughts as literature work“ (*). Some specialities are needed while creating literature works to make them different, special and real to apart them from others. Only in this situation a selected work can be achieved. These (*) TURAL, Prof.Dr.Sâdık Kemâl, Zamanın Elinden Tutmak. Ecdad Yay., 2. baskı, Ankara 1991. s.17.fer situations are explained in scientific cerms in Manastırlı Mehmet Rif at's work Mecâmî'ül-Edeb. First the explanations of main terms as literature, literature work, Belagat, Fesahat, Ma'ânî, Beyân, Bedî* had been given. Later they had been explained by giving titles and subtitlies. Second Chapter: Here ”CRITICISM“ which became a new exploring field in nineteenth century and its sorts are studied. Manastırlı Mehmet Rif at who seperated criticism into scientific literature and historical parts had given place to literature criticism in his work MecâmTü'l-Edeb, and studied in three stages. These stages were given under ”general criticism“, ”special criticism“ and ”comparison“ titles. Under the title of 'The sorts of criticism according to criterion which it takes as a base”criticism concerned with“Fesahat”,“Ma'âni”,“Beyân ve Bedî'”takes place. For this chapter“Tenkîdât-ı Umumiyye'”s“Terkibe Müte'allik Tenkîdât”article is given under the title of“Nazım ve Seci' Unsurlarına Dikkat Eden Tenkîd”special criticism is given. Third Chapter: In a literature work expressions which express dreams, feelings and opinions take place. Here the elements of“Beyân”and“Bedî”' are given the elements of“Bedî”' are studied under three parts as ones concerned with expressions, ones with meaning and ones with“Mülhakât-ı Bedî'”. Finally a conclusion of the statements take place in first, second and third chapters are done.
Benzer Tezler
- Mecami'ül Edeb'in şiirde ahenk kavramı açısından incelenmesi
Başlık çevirisi yok
YASEMİN DİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiYeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SADIK TURAL
- Manastırlı Mehmed Rifat'ın Usûl-i İnşâ adlı eseri (metin-inceleme)
The work of Manastirli Mehmed Rifat, Usûl-i İnşâ (text-study)
İBRAHİM YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM HAKSEVER
- Manastırlı Mehmet Rif'at'ın Mecâmi'ü'l-Edeb adlı eserinin 'İlm-i Bedî' kısmı
Manastırlı Mehmet Rif'at's work titled Mecâmi'u'l-edeb İlm-i Bedi section
TUBA PİŞKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ŞENER
- Manastırlı Mehmet Rıfat ve Mecâmi'ü'l-edeb adlı eserinin usûl-i kitâbet ve hitâbet bölümü (İnceleme-metin)
Manastirli Mehmet Rıfat and Mecâmi'u'l-edeb title usûl-i kitâbet and hitâbet section of the work (Review-text)
SEVİM EKİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ŞENER
- Mehmet Rifat'ın Mecamiü'l Edeb isimli eserinde mevcut olan İlm-i Maani'nin Latin harflerine aktarılması ve incelenmesi
The examination and transfer of İlm-i Maani, which is in Mehmet Rifat's work, Mecamiü'l Edeb, to Latin Alphabet
AYDIN TÜNBEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZCAN AYGÜN