Manastırlı Mehmed Rifat'ın Usûl-i İnşâ adlı eseri (metin-inceleme)
The work of Manastirli Mehmed Rifat, Usûl-i İnşâ (text-study)
- Tez No: 429586
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM HAKSEVER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 170
Özet
Usûl-i İnşâManastırlı Mehmet Rifat'ınKavâid-i İlm-i İnşâadlı eserinin birinci cildi olup 1308/1891'de Tedrîsât-ı Rüşdiye Kütüphanesi'nin yirmi altıncı kitabı olarak basılmıştır. Yazarın Mecâmiü'l-Edeb'den sonra belâgat alanında yaptığı çalışmalardan biridir. Bu çalışmada Usûl-i İnşâ'nın günümüz alfabesine aktarılması ve incelenmesi amaçlanmıştır. Yazar Usûl-i İnşâ'yı“asıl”adını verdiği dört ana bölüm üzerine kurmuş, alt başlıklarla bu bölümleri zenginleştirmiştir. Usûl-i İnşâ'nın ilk bölümünde lafız, mana, lafız-mana uyumu, beyan konuları üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde inşâyı güzelleştiren hususlar ve inşâ ayıplarına değinilmiştir. Üçüncü bölümde inşâda üslup özellikleri ele alınmıştır. Son bölüm ise bedî ilmine ayrılmıştır. Yazar Türk, Arap, Fars lisânlarından örneklerin yanında Batılı eserlerden tercüme parçalara da yer vererek teorik bilgileri daha anlaşılır kılmayı amaçlamıştır. Eserde Ta'lîm-i Edebiyyât, Istılâhat-ı Edebiyye, Mebâni'l-İnşâ gibi eserlerin etkisi oldukça fazladır. Ayrıca yazar konu bütünlüğü açısından eserinde yer verdiği bazı maddeleri Mecâmiü'l-Edeb'de izah ettiğinden tekrar açıklamamıştır. Çalışmanın sonuna yazarın tanımlamaları esas alınarak oluşturulmuş bir terimler sözlüğü eklenmiştir. Mehmet Rifat'ın divan şiirinden, devrinin önde gelen yerli ve yabancı kaynaklarından yaptığı alıntılar onun ilim ve fikir dünyasına hâkimiyetini göstermesi bakımından önemlidir.
Özet (Çeviri)
Usûl-iİnşâ is the first volume of Manastırlı Mehmet Rifat's work called Kavâid-I İlm-i İnşâ was published twenty sixth book of Tedrisât-ıRüşdiye Library in 1308/1891. It is one of the works of the author in the field of rhetoric after his work called Mecâmiü'l-Edeb. In this study, it has been intended to analyze Usûl-iİnşâ and transfer it into Latin alphabet. The author constitutes Usûl-iİnşâ on four main parts entitled as 'asıl' and enriches these parts by using subtitles. In the first part of Usûl-iİnşâ; wording, meaning, the harmony of the wording and the meaning and also the declaration themes are emphasized. In the second part, the points embellishing inşâ and the faults of inşâ are mentioned. In the third part, the word characteristics of inşâ are studied. The last part is about“ilm-ibedi”. Besides the samples from Turkish, Arabic and Persian languages, the author also aims to make the therotical knowledge more understandable by including translated Western works. Some works like Ta'lîm-ı Edebiyyât, Istılâhat-ı Edebiyye, Mebâni'l-İnşâ have a great effect on this work. Furthermore, the author doesn't explain again some subjects, in terms of topic integrity, as he explained them in Mecâmiü'l-Edeb. At the end of the work, an inşâ term dictionary formed by countingon aouthor's describing is added. On the other hand, Mehmet Rifat's quotations from Divan Poetry and outstanding some local and foreign sources of that time are significant in terms of indicating his mastery on science and idea worlds.
Benzer Tezler
- Mehmet Rıfat'ın eserlerinde Türkçe eğitimi ile ilgili hususlar
Aspects related to Turkish education in the works of Mehmet Rıfat
VEYSEL ELKATMIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. MEHMET KIRBIYIK
- Manastırlı Mehmet Rıf'at, Kavä'id-i İlm-i İnşä 'Usùl-i İnşâ ve Funùn-ı İnşä'
Manastirli Mehmet Rif'at, Kaväúid-i iİlm-i iİnşä 'Usùl-i iİnşä ve Fünùn-i iİnşä'
ŞEMSEDDİN BAYRAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATABEY KILIÇ
- Manastırlı Mehmed Rıfat'ın Tuhfetü'l-İslâm'ı (İnceleme-metin)
Manastırlı Mehmed Rıfat's Tuhfetü'l-İslâm (Examination - text)
ZEYNEP GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıBartın ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KÜRŞAT ŞAMİL ŞAHİN
- Manastırlı Mehmet Rıfat ve Mecâmi'ü'l-edeb adlı eserinin usûl-i kitâbet ve hitâbet bölümü (İnceleme-metin)
Manastirli Mehmet Rıfat and Mecâmi'u'l-edeb title usûl-i kitâbet and hitâbet section of the work (Review-text)
SEVİM EKİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ŞENER
- Mecami'ül-Edeb adlı eserin bazı açılardan tahlili
Başlık çevirisi yok
FATMA SAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiYeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SADIK KEMAL TURAL